Źródła światła w domu i zasady ich rozmieszczania. Diody LED, świetlówki i inne...
W domu jednorodzinnym można stosować rozmaite źródła światła – od wycofywanych już żarówek standardowych, przez świetlówki różnych typów i wielkości, do modnych ostatnio lamp ledowych. Zobacz, czym się kierować przy wyborze oświetlenia do poszczególnych pomieszczeń w domu.
Autor: Andrzej Pisarski
Jakie źródła światła zamiast standardowych żarówek?
Standardowe żarówki z powodzeniem mogą być zastępowane żarówkami halogenowymi – o blisko 10% większej skuteczności świetlnej i dwukrotnie większej trwałości – lub świetlówkami kompaktowymi, których skuteczność jest prawie pięciokrotnie wyższa, a trwałość osiąga 15 000 h.
Wbrew obiegowej opinii świetlówki liniowe można instalować w mieszkaniu nie tylko pod szafkami kuchennymi. Długie mogą być umieszczane w podsufitowych lampach, oprawach zwieszakowych lub nastropowych.
Co z lampami ledowymi?
Lampy ledowe mimo stosunkowo wysokiej ceny także torują sobie drogę do naszych mieszkań. Ich trwałość jest bardzo duża (szacowana nawet na 100 000 h), ale w praktyce zależna od wielu czynników zewnętrznych, w tym temperatury pracy oraz jakości i niezawodności układów zasilających.
Dioda składa się z dwóch warstw półprze - wodników tworzących tak zwane złącze epilaktyczne, w którym energia elektryczna jest przetwarzana bezpośrednio na światło. Złącze jest bardzo małe, dlatego montuje się je na specjalnej płytce oraz wyposaża w odbłyśnik i soczewkę kształtujące kierunek promieniowania. Małe wymiary diody powodują konieczność ograniczenia ich bardzo wysokiej luminancji.
Umieszczanie nieosłoniętych lamp z diodami w polu widzenia może powodować olśnienie albo powstawanie uciążliwych odbić o dużej jaskrawości (na przykład od błyszczących blatów). W sprzedaży jest wiele typów lamp diodowych, lecz nie wszystkie mają takie para - metry jak prezentowane w reklamach. Podobnie jak świetlówki kompaktowe trzeba je wybierać bardzo ostrożnie.
Ważne oprawy oświetleniowe
Każde źródło światła powinno być umieszczone w odpowiedniej oprawie łączącej je z obwodem zasilającym i chroniącej przed wpływami zewnętrznymi.
Ważną funkcją oprawy jest odpowiednie ukierunkowanie strumienia świetlnego oraz zapewnienie kąta chroniącego źródło światła przed wzrokiem osób przebywających w pomieszczeniu. Widoczne jaskrawe światło może powodować uciążliwe dla wzroku olśnienia.
Jakie źródło światła do salonu, jakie do kuchni i łazienki?
Rodzaj oświetlenia należy dobierać do funkcji i przeznaczenia pomieszczenia i wykonywanych w nim czynności. Oprawy oświetlenia bezpośredniego (kierujące co najmniej 90% strumienia świetlnego ku dołowi) i przeważnie bezpośredniego (60% światła ku dołowi, reszta na boki i ku górze) nadają się do oświetlenia jadalni i pokoju dziennego oraz jako oświetlenie ogólne kuchni, sypialni i łazienki. Dobrze sprawdzają się także w oświetleniu miejscowym blatów kuchennych, kącika wypoczynkowego i miejsca do czytania lub pracy.
W pokoju dziennym i sypialni do oświetlenia ogólnego można też zastosować oprawy oświetlenia przeważnie pośredniego (kierujące 60% światła ku górze) lub pośredniego (świecące tylko do góry). Światło odbite stwarza nastrój sprzyjający wypoczynkowi.
Ważnym miejscem z punktu widzenia doboru oświetlenia są lustra, zwłaszcza w łazience. Aby uniknąć olśnienia, oprawy powinny być tak umieszczone, żeby oświetlały twarz osoby stojącej przed lustrem, a nie jego powierzchnię. Żarówki halogenowe nie zawsze są tu dobrym rozwiązaniem. Lepszy efekt dają źródła światła osłonięte kloszem (szybą) z matowego lub mlecznego szkła, na przykład niewielkie świetlówki liniowe.
Nastrój w pomieszczeniu, jego klimat, można także kształtować, dobierając barwę źródeł światła. Światło o ciepłej barwie sprzyja wypoczynkowi, a takie o barwie zbliżonej do światła dziennego – aktywności.
