Elektroniczne zabezpieczenia ochronią Twój dom, kiedy wyjedziesz na urlop. W co warto zainwestować? Alarm i zdalne sterowanie to podstawa!
Kiedy dom jest pozostawiony bez opieki, przyciąga złodziei. Włamanie to jednak tylko jedna z wielu możliwości przykrych konsekwencji pozostawienia domu bez opieki. Problemów może przysporzyć także m.in. pęknięta rura. Warto zminimalizować ryzyko wystąpienia tych przykrych niespodzianek poprzez instalację w domu zabezpieczeń elektronicznych. Jakich?
Spis treści
- Automatyczne sterowanie dla zmylenia włamywacza
- Alarm przez telefon
- Podstawowa ochrona: czujki ruchu PIR
- Wyższa klasa bezpieczeństwa
- Zabezpieczenia na zewnątrz
Automatyczne sterowanie dla zmylenia włamywacza
Przed wyjazdem z domu na ogół każdy się upewnia, czy wszystkie światła są wyłączone, okna i drzwi zamknięte, a jeśli są w nim rolety antywłamaniowe, to oczywiście je opuszcza. W ten sposób na pewno utrudnia się pracę włamywaczom, ale to wcale nie znaczy, że dzięki temu zmniejsza się ryzyko włamania. Fachowiec, któremu nikt nie przeszkadza, poradzi sobie z zamkami w kilka minut. A dom tonący w ciemnościach lub opuszczone przez kilka dni rolety to wyraźna informacja, że nikogo w nim nie ma.
Włamywacze traktują to jak zaproszenie, dlatego warto ich wprowadzić w błąd. Pomocne są w tym systemy automatycznego sterowania różnymi urządzeniami w budynku. Prosty sterownik może włączać i wyłączać oświetlenie w określonym czasie oraz podnosić i opuszczać wybrane rolety. Oprócz sterowania czasowego, przy którym wszystko odbywa się o zaprogramowanych godzinach, możliwe jest jeszcze uzależnienie działania oświetlenia czy poruszania się rolet od sygnałów z różnego rodzaju czujników, na przykład natężenia światła.
Do utrudnienia pracy złodziejom przydaje się też zewnętrzne oświetlenie uruchamiane czujnikami ruchu. Zapalające się znienacka światło może odstraszyć złodziei, którzy wolą pracować pod osłoną ciemności. Jeśli o naszym wyjeździe poinformujemy zaufanych sąsiadów, to możemy liczyć, że zwróci ono ich uwagę na to, że na naszej posesji coś się dzieje i jeżeli będzie trzeba, podejmą interwencję.
Polecamy: Czujnik czadu - jaki wybrać? Jaki czujnik czadu jest najlepszy? Ile kosztuje?
Alarm przez telefon
Na pewno warto mieć w domu antywłamaniowe drzwi i okna oraz dobre zamki, ale jeszcze lepiej zainstalować system sygnalizacji włamania i napadu, czyli alarm. Takie zabezpieczenie zniechęca wielu włamywaczy do działania, więc już samą widoczną informację o tym, że dom jest w nie wyposażony (na przykład widoczny sygnalizator albo po prostu tablicę informacyjną), można uznać za rodzaj zabezpieczenia. A jeśli nawet intruz nie zorientuje się wcześniej, że próbując się dostać do domu, wzbudzi alarm, to na głośny dźwięk jego syreny zapewne ucieknie.
Sygnalizowanie światłem i dźwiękiem próby wtargnięcia na posesję jest skuteczne, jeżeli w pobliżu jest ktoś, kto na to zareaguje. Dlatego alarm zwykle podłącza się do systemu monitoringu i korzysta się z usług agencji ochrony mienia, która w razie wzbudzenia alarmu wysyła patrol interwencyjny. Wraz ze wzrostem popularności smartfonów i upowszechnieniem się mobilnego Internetu pojawiła się jeszcze możliwość kontrolowania na odległość tego, co się dzieje w domu – bez pośrednictwa agencji ochrony. Zainstalowany w domu system alarmowy może być wyposażony w moduł komunikacyjny GSM/GPRS/3G lub TCP/IP z funkcjami monitoringu, powiadamiania i zdalnego sterowania. Wówczas obsługuje się go za pomocą telefonu komórkowego bądź komputera czy smartfonu z dostępem do Internetu.
Czytaj także: Kamery zewnętrzne do monitoringu domu - jakie wybrać?
Zdecydowanie warto zlecić zaprojektowanie systemu doświadczonym fachowcom, bo zasób wiedzy potrzebnej do stworzenia skutecznego i działającego bez problemów alarmu jest bardzo duży. Mimo zaufania do instalacji alarmowych i monitoringu, inwestując w nie, nie należy rezygnować z atestowanych zamków, drzwi i okien, które trudno wyłamać. Dzięki nim wydłuża się czas potrzebny intruzom na utorowanie sobie drogi do wnętrza, co znacznie zwiększa szansę na podjęcie interwencji fizycznej, zanim wyrządzą w domu wiele szkód.
Podstawowa ochrona: czujki ruchu PIR
Nawet najprostszy system alarmowy powinien wykrywać otwarcie drzwi do domu i poruszanie się intruza w miejscach, przez które musiałby przejść, żeby coś ukraść. Za minimum należy uznać montaż w tych miejscach czujek ruchu PIR.
Wykrywają one zmiany natężenia promieniowania podczerwonego (cieplnego) i wysyłają do centrali alarmowej sygnał wywołujący alarm, gdy w pomieszczeniu znajdzie się nowy obiekt emitujący promieniowanie o natężeniu innym niż jego otoczenie, poruszający się z prędkością 0,2-2,5 m/s. Główny problem przy wykonywaniu takiego systemu polega na zapewnieniu niezawodnej reakcji na intruza przy jednoczesnej odporności na fałszywe alarmy wywoływane na przykład przez poruszające się zwierzęta. Wiele zależy od wyboru miejsca montażu czujki i dopasowania jej charakterystyki do warunków pracy, czyli od wiedzy i doświadczenia instalatora. Ale niewątpliwie ważne są też jakość i konstrukcja zastosowanych czujek.
Czujki PIR różnią się optyką. Trzeba ją dopasować do kształtu chronionego obszaru. Może być szerokokątna (blisko 120º), kurtynowa (z wąską taflą pionową lub poziomą o kilkustopniowym polu detekcji, do ochrony samych drzwi albo okien w czasie obecności domowników), korytarzowa (niewielki kąt, daleki zasięg), sufitowa (z soczewką dookólną, kąt 360º). Nie należy instalować czujek o zasięgu dużo większym niż wymiar pomieszczenia – by dało się modyfikować charakterystykę standardowej czujki, zespoły ich soczewek bywają wymienne.
Przeczytaj również: Powiadomienie, które informuje, że dziecko wróciło ze szkoły. Smart home na własną rękę
Wybierając miejsce montażu czujki PIR, trzeba pamiętać, że najlepiej wykrywa ruch w kierunku prostopadłym do jej soczewki. Jeśli jednak zastosowano w niej nowoczesną soczewkę Fresnela z kilkudziesięcioma wiązkami obserwacji, powinna wykrywać także ruch dokładnie w jej kierunku.
Dobrymi parametrami pracy charakteryzują się czujki, w których zastosowano podwójny lub poczwórny element PIR oraz zaawansowany algorytm cyfrowej obróbki odbieranego sygnału. Mogą być zaprojektowane tak, by odróżniały małe zwierzęta od ludzi i je ignorowały.
Czujki PIR mogą niepotrzebnie wzbudzać alarm, gdy w ich otoczeniu działają urządzenia, których temperatura się zmienia – grzejnik, kominek, stygnący silnik samochodu, klimatyzator czy nawiew powietrza. Dlatego w takich „trudnych” miejscach powinno się montować czujki dualne, w których oprócz elementu PIR jest jeszcze czujnik mikrofalowy MW wykorzystujący do wykrycia ruchu efekt Dopplera. Nadajnik wysyła fale elektromagnetyczne, które po odbiciu od obiektu wracają do odbiornika. Kiedy obiekt się przemieszcza, zmienia się częstotliwość fal, co jest sygnałem do wzbudzenia alarmu. Reakcję czujnika MW może wywołać każdy przedmiot, dlaczego czujka dualna wysyła sygnał alarmowy dopiero wtedy, gdy jednocześnie zadziała detektor zmian natężenia promieniowania podczerwonego, co świadczy o możliwości pojawienia się w chronionym obszarze człowieka. Kryteria wzbudzenia alarmu w czujce dualnej można zmieniać, by osiągnąć skuteczność i bezproblemowe działanie.
Polecamy: Detektor ruchu w systemie alarmowym, czyli jak działa czujka ruchu i na co uważać
System alarmowy zawsze warto uzupełnić o niedrogi przycisk napadowy połączony przewodem z centralą alarmową albo o piloty bezprzewodowe. Przycisk montuje się zwykle w pobliżu wejścia do domu, aby móc go użyć, kiedy się zorientujemy, że otworzyliśmy drzwi niewłaściwej osobie. Pilota powinniśmy trzymać przy sobie, żeby uruchomić alarm, gdy zauważymy, że do domu dostał się nieproszony gość. Szansę na jego zatrzymanie możemy zwiększyć, decydując się na uruchamianie wtedy tak zwanego cichego alarmu (bez włączania sygnalizatora), który powiadamia o zdarzeniu agencję ochrony lub policję bez zwracania na to uwagi napastnika.
Wyższa klasa bezpieczeństwa
Zdecydowana większość inwestorów poprzestaje na ochronie zapewnianej przez alarm z czujkami ruchu, lecz żeby sygnalizacja włamania uruchamiała się jeszcze przed wejściem intruza do wnętrza, potrzeba czegoś więcej. Często stosowane są jeszcze czujki otwarcia (magnetyczne) składające się z magnesu i kontaktronu. Montuje się je na drzwiach i oknach. Gdy skrzydło oddala się od ościeżnicy, magnes oddala się od kontaktronu, którego styki się wtedy rozwierają, co jest sygnałem do wzbudzenia alarmu (da się je umieścić tak, żeby nie reagowały na niewielkie odchylenie skrzydła okna na czas wietrzenia).
Oczywiście intruz może się dostać do wnętrza, tłukąc szybę, i wtedy nie spowoduje zadziałania takiej czujki. Może to nie być dużym problemem, jeżeli po wejściu przez okno wykryje go czujka ruchu, ale jeśli ma jej nie być, warto uzupełnić system o czujkę akustyczną (mikrofonową) wykrywającą dźwięk tłuczonej szyby (nie tylko zwykłej, lecz także laminowanej, hartowanej, zbrojonej i klejonej).
Na wypadek forsowania drzwi, okien, rolet, bram, a nawet ścian i dachu można jeszcze pokusić się o zamontowanie czujek wibracyjnych. Wykrywają one drgania podłoża, do którego przylegają. Montuje się je na środku ościeżnicy bądź ściany, które mają być chronione. Zasięg detekcji wynosi ponad 2 m, co wystarczy do zabezpieczenia niedużego pomieszczenia. Czujka wibracyjna może być zintegrowana z magnetyczną. Wtedy reaguje zarówno na otwarcie okna i drzwi, jak i na próbę ich wyważenia, tłuczenia szyby i wywiercenia w nich otworu.
Czujki każdego rodzaju występują w wersjach ze stykiem antysabotażowym wywołującym alarm w chwili odrywania ich od podłoża lub zdejmowania obudowy.
Zabezpieczenia na zewnątrz
Ze względu na najwcześniejsze informowanie o wtargnięciu intruza za najlepszy można uznać system chroniący obszar wokół domu. Tak zwana ochrona zewnętrzna obrysowa (wzdłuż ścian zewnętrznych budynku) bądź obwodowa (na przykład wzdłuż ogrodzenia) nie utrudnia poruszania się po domu jego mieszkańcom, więc decydują się na nią przede wszystkim ci, którym zależy na bezpieczeństwie w czasie, gdy w nim przebywają. Do ochrony zewnętrznej mogą posłużyć czujki opisane wcześniej, a oprócz tego:
- specjalne systemy ogrodzeniowe (przełącznikowe, detekcji światłowodowej, mikrofalowe sensory elektretowe),
- detekcji wizyjnej (analizujące obraz z kamer),
- instalowane w podłożu systemy ciśnieniowe, światłowodowe lub elektromagnetyczne,
- aktywne bariery podczerwieni i mikrofalowe.
Aktywna bariera mikrofalowa wywołuje alarm, kiedy wykryje zakłócenie sygnału docierającego z nadajnika do odbiornika. Dodatkowy moduł cyfrowy analizujący kształt i czas trwania sygnału oraz monitorujący zmiany warunków w otoczeniu rozpoznaje, czy przyczyną zakłócenia mógł być człowiek. Jeśli nie, to nic się nie dzieje. Dzięki temu system jest oczywiście bardziej odporny na fałszywe alarmy.
Autor: SATEL
Manipulator z klawiaturą i wyświetlaczem