Spis treści
Megaustawa, czyli projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw to element szeroko zakrojonych działań w ramach Unii Europejskiej, która chce ułatwić informatyzację i rozwój sieci internetowych o dużej przepustowości. Weszły już w życie unijne rozporządzenia, które mają ułatwić wdrażanie projektu połączenia wszystkich unijnych państw nowoczesnymi sieciami internetowymi, które będą dostępne w każdym miejscu i dla każdego obywatela państw członkowskich. Polski rząd przygotował także cały pakiet odrębnych przepisów, jak też zmieniających zapisy innych ustaw, bez których nie jest możliwa budowa nowych gigawydajnych sieci internetowych opartych na najnowocześniejszych technologiach.
Unia Europejska przyspiesza w Sieci
Rozporządzenie Gigabit Infrastructure Act (GIA) weszło w życie 12 listopada 2025 r. To dokument Parlamentu Europejskiego i Rady 2024/1309 z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów wdrażania gigabitowych sieci łączności elektronicznej, zmieniające rozporządzenie (UE) 2015/2120 i uchylające dyrektywę 2014/61/UE (Dz. Urz. UE L 2024/1309 z 8.05.2024, str. 1).
Rozporządzenie GIA ustanawia przepisy mające na celu przyspieszenie, uproszczenie i obniżenie kosztów wdrażania stacjonarnych i bezprzewodowych sieci o bardzo dużej przepustowości na całym terytorium Unii Europejskiej. W tym przez stosowne planowanie, usprawnioną koordynację i wprowadzenie uproszczonych i cyfrowych procedur udzielania zezwoleń, aby zmniejszyć obciążenia administracyjne spoczywające na operatorach i administracji krajowej.
Megaustawa – wdrożenie rozporządzenia GIA i element deregulacji
Przepisy Megaustawy mają przyczynić się do efektywnego wdrażania sieci telekomunikacyjnych, szczególnie na obszarach wiejskich i słabo zaludnionych. Mają także na celu zapewnienie pełnej skuteczności stosowania rozporządzenia GIA w krajowym porządku prawnym. Zmiany Megaustawy zawierają również rozwiązania o charakterze deregulacyjnym, przygotowane w ramach prac Zespołu do spraw koordynacji procesu legislacyjnego wdrażającego deregulację, zwanego dalej „Zespołem Deregulacyjnym”, powołanego uchwałą Rady Ministrów z dnia 4 marca 2025 r. w sprawie koordynacji procesu legislacyjnego wdrażającego deregulację (M.P. poz. 223, 712 i 713), które są tożsame z rozwiązaniami przewidzianymi w rozporządzeniu GIA.
Megaustawa, czyli światłowód w każdym domu. Co się zmieni?
Przepisy nowelizacji zawierają część przepisów, które dotyczą prywatnych inwestorów i domów jednorodzinnych. Należy do nich wprowadzenie obowiązku wyposażania budynków w infrastrukturę światłowodową, przy jednoczesnym wprowadzeniu wyjątków mających na celu ochronę zabytków. Po wejściu w życie Megaustawy każdy nowy budynek, a także poddawany gruntownemu remontowi wymagającego pozwolenia na budowę będzie musiał posiadać wewnętrzną sieć światłowodową. Będzie to musiało być poświadczone dzięki wprowadzeniu obowiązku załączania oświadczenia o instalacjach telekomunikacyjnych przy odbiorze budynków. Inwestorzy obawiają się nie tyle kosztów, bo te są podobne przy tradycyjnych kablach i światłowodach, ale dostępu do światłowodowego łącza poza domem. Wiadomo bowiem, że w tej dziedzinie krajowa infrastruktura ma duże opóźnienia. Nawet w dużych miastach i m.in. w Warszawie jest bardzo wiele miejsc, gdzie nie ma jeszcze sieci światłowodowej.
Michał Gramatyka, wiceminister cyfryzacji
Zmiany w Megaustawie to szansa na szybszy i bardziej dostępny internet w całej Polsce. Nowe przepisy ułatwią inwestycje w sieci gigabitowe, skrócą procedury i pozwolą lepiej wykorzystać istniejącą infrastrukturę, tak aby mieszkańcy miast i wsi mogli korzystać z nowoczesnych usług cyfrowych na równych zasadach.
Ma być szybciej i łatwiej
W Megaustawie zawarto pakiet przepisów, dzięki którym przyspieszy rozbudowa infrastruktury sieci o dużej przepustowości. Temu celowi mają m.in. służyć:
- rozszerzenie kręgu podmiotów zobowiązanych do udostępnienia infrastruktury technicznej oraz informacji o niej;
- zmiany w procedurze zapewnienia dostępu do infrastruktury technicznej prowadzonej przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, polegające m.in. na rezygnacji z uzgodnień z Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki i Prezesem Urzędu Transportu Kolejowego przy jednoczesnym skróceniu czasu trwania postępowań administracyjnych do 30 dni;
- ustalenie maksymalnej stawki za 1 m2 umieszczanej infrastruktury w drogach wewnętrznych
- doprecyzowanie przepisów planistycznych – eliminacja barier i ograniczeń lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publiczne
- dalsze uproszczenia i usprawnienia procesu inwestycyjnego dla realizacji sieci o bardzo dużej przepustowości.
Przeczytaj także: Rząd interweniuje w Czystym Powietrzu. Będą pieniądze na naprawę błędów i pomoc poszkodowanym przez nieuczciwe firmy
Kiedy Megaustawa wejdzie w życie?
Zgodnie z rozporządzeniem GIA od dnia 12 lutego 2026 r. nowe lub poddawane gruntownym remontom budynki będą musiały być wyposażone w infrastrukturę światłowodową. To ustalenie, podobnie jak większość tego typu cezur unijnych, nie jest ściśle wiążące. Megaustawa przeszła etap konsultacji i jest na etapie ich wprowadzania lub odrzucania. To wciąż jest projekt, który nie został przyjęty nawet przez rząd. Nie należy oczekiwać, że Sejm, później Senat przyjmą nowelizację bez poprawek. Później jeszcze musi zaaprobować ją prezydent. Z pewnością więc proces legislacyjny potrwa przynajmniej kilka miesięcy. Zgodnie z pierwotnymi planami resortu rząd miał przyjąć projekt Megaustawy w IV kwartale.
Zobacz także: Dwa bliźniaki w białym kolorze - nawet dachy są białe. Oryginalne mikroosiedle dla czterech rodzin na jednej działce. Zdjęcia