Lukarna czy okno dachowe? Co wybrać, które jest lepsze na poddaszu użytkowym?

2025-02-13 9:02

Dom z poddaszem użytkowym lub poddasze zamienione na mieszkalne trzeba doświetlić. Jakie są sposoby na oświetlenie poddasza? Zobacz, jak oświetla pomieszczenia lukarna, a jak okno połaciowe. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę przed podjęciem decyzji, wybrać lukarnę czy okno dachowe?

Okno dachiwe
Autor: Andrzej Szandomirski Projekt domu i wnętrz: Paulina i Artur Paczkowscy/PW-Architekci

Spis treści

  1. Okno dachowe
  2. Lukarna
  3. Co wybrać: lukarnę czy okna dachowe?
  4. Jak oświetla pomieszczenia lukarna, a jak okno połaciowe?
  5. Lukarna czy okno dachowe a wygląd domu
  6. Zobacz zdjęcia domów z lukarnami

Okno dachowe

Okna dachowe (okna połaciowe) to rodzaj okien o konstrukcji umożliwiającej montaż w połaci dachu pod kątem odpowiadającym nachyleniu dachu. Niewiele wystaje ponad pokrycie dachowe, a przez to okno połaciowe wtapia się w dach, co przy wyborze często jest cechą decydującą dla architektów i inwestorów. Z uwagi na prostotę montażu okien dachowych, okna połaciowe zwykle nie wymagają ingerencji w konstrukcję więźby dachowej, a co za tym idzie, z reguły nie wymagają pozwolenia na budowę. Dlatego jest to rozwiązanie bardzo często wykorzystywane przy remontach domu i adaptacji poddasza.

Lukarna

Lukarna to nadbudówka na dachu z pionowo osadzonym, typowym oknem. Jej konstrukcja, wystając z połaci, często uatrakcyjnia bryłę budynku. Lukarnę w klasycznej postaci – z wąskim oknem – wykonuje się głównie przy remontach lub rozbudowach domów zabytkowych oraz stylizowanych na stare. W budynkach nowoczesnych projektuje się lukarny często dużo większe, tak by zwiększyć przestrzeń w pomieszczeniu i lepiej doświetlić poddasze użytkowe. Wykonanie lukarny w gotowym budynku jest dużo bardziej skomplikowane i droższe, niż montaż okna połaciowego. Najczęściej wiąże się to ze zmianami w konstrukcji dachu, na które będziemy potrzebować pozwoleń.

Okna dachowe Roto
Autor: ROTO Okna połaciowe nie zmieniają wyglądu dachu. Czasem trudno je zauważyć, na przykład gdy są zasłonięte roletami

Co wybrać: lukarnę czy okna dachowe?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: jakie okno na dachu zastosować? Wybór zawsze będzie zależeć od wielu czynników. Nieocenione przy tym może się okazać doświadczenie, zmysł estetyczny i wyobraźnia projektanta.

Przede wszystkim na pewne niedogodności poszczególnych rozwiązań. Jeśli lukarny umieści się zbyt blisko siebie, może to być przyczyną zalegania przy ich ściankach śniegu. To dodatkowe obciążenie trzeba uwzględnić przy obliczaniu konstrukcji nośnej dachu. Poza tym ścianki lukarny muszą być odpowiednio zabezpieczone przed przenikaniem wody z topniejącego śniegu.

Na oknie połaciowym szybciej osadza się brud niż na oknie zamontowanym pionowo. Jego mycie, w zależności od konstrukcji i rodzaju zamontowanych osłon, może okazać się niezbyt wygodne, choć na rynku pojawiają się już rozwiązania, które znacznie ułatwiają tę czynność. Ze względu na ukształtowanie ościeża łatwo też popełnić błędy przy ocieplaniu okna dachowego, co może być przyczyną utworzenia się mostka termicznego. Dlatego należy je montować ze szczególną starannością.

Lukarna
Autor: Piotr Mastalerz Lukarna – choćby najmniejsza – zawsze będzie wyrazistym elementem dachu
Murator Google News
Autor:

Jak oświetla pomieszczenia lukarna, a jak okno połaciowe?

Okno połaciowe daje równomierne oświetlenie, którego natężenie zależy od kąta nachylenia dachu. Ważny jest także kształt ościeża. Aby światła było jak najwięcej, jego górna krawędź powinna być pozioma, a dolna pionowa. Przez okno dachowe przedostaje się o wiele więcej bezpośredniego promieniowania słonecznego, dzięki czemu możemy zaoszczędzić na ogrzewaniu w trakcie zimy.

W lecie może być konieczne zastosowanie odpowiednich przesłon. Jeśli nie chcemy bezpośredniego oświetlenia, możemy umieścić okno od strony północnej. Wtedy korzystamy głównie ze światła rozproszonego. Należy jednak liczyć się z tym, że śnieg może przykryć okna w dachu i czasowo pozbawić nas światła.

Lukarna tworzy wnękę w pomieszczeniu, dlatego najwięcej światła jest w pobliżu samego okna. Im dalej od niego, tym natężenie światła maleje. Zatem miejsca w głębi pomieszczeń, oddalone o 4-5 m, mogą być niedostatecznie oświetlone. Jeszcze szybciej światło może zanikać pod skosami przy ściance kolankowej. Zależy to głównie od kąta nachylenia dachu, szerokości lukarny oraz sposobu ukształtowania ścianek bocznych. Lukarny dają o kilkanaście procent mniej światła od okien połaciowych, ale za to mniej nagrzewają pomieszczenia.

Lukarna czy okno dachowe a wygląd domu

Okna dachowe są mniej widoczne, nie wpływają na bryłę i sylwetkę domu. Dzięki nim dach może być prosty, dyskretny, o spokojnych płaszczyznach połaci.

Lukarna wzbogaca elewację i bryłę domu. Jest zawsze częścią kompozycji, powinna więc być dostosowana do rozmieszczenia i wielkości okien na elewacji. Często niesie skojarzenia z tradycyjnym domem.

Zobacz zdjęcia domów z lukarnami

Montaż okna dachowego Fakro: uchylno-obrotowe FPP-V U3 PRES
Okna dachowe - prawda czy mit?
Pytanie 1 z 5
W pomieszczeniu będzie jaśniej, gdy zamontuje się kilka mniejszych okien niż jedno większe
okno dachowe
Szkoła budowania
Wymiana okna dachowego. Szkoła budowania
Pozostałe podkategorie