Tradycyjne i nowoczesne domy z cegły. Elewacje z cegły klinkierowej, zwykłej i silikatowej
Ceglane elewacje domów przyciągają wzrok. Elewacja z cegły klinkierowej lub silikatowej sprawia, że budynek wygląda jak dom z cegły, choć często mury ma wzniesione z zupełnie innego materiału.
Autor: 123DV
Projektanci z 123DV w holenderskim Woerden umiejętnie połączyli nowoczesną modernistyczną formę budynku z tradycyjnym materiałem, jakim jest czerwona cegła ceramiczna
Cegła. Materiał znany od wieków i od wieków stosowany w niemal niezmienionej postaci. Prostopadłościan uformowany z gliny, piasku i wody, a następnie wysuszony lub wypalony, przez wieki był podstawowym budulcem, a także doskonałym materiałem do budowy domów jednorodzinnych – prostym w wykonaniu i łatwym w obróbce, a jednocześnie umożliwiającym tworzenie niekiedy bardzo skomplikowanych struktur. Dziś wraca do łask twórców nowoczesnej architektury.
Cegła na elewacje domów i na mur
Może być jednocześnie tworzywem konstrukcji i wykończeniem elewacji. Jest tak wytrzymała, że można ją stosować w elementach nośnych, które są w stanie utrzymać każde, nawet najcięższe pokrycia dachowe. W przeciwieństwie do innych materiałów nieotynkowana cegła ma walory estetyczne. Może mieć gładką, lśniącą strukturę klinkieru, chropowatą fakturę wyglądającą na ręcznie formowaną czy też najzwyklejszej maszynowo produkowanej cegły. Nie można pominąć jej odporności na czynniki atmosferyczne oraz dużej akumulacyjności cieplnej. Ściany domu wzniesione z cegły gromadzą ciepło i długo je utrzymują. Jako zewnętrzne lico ściany trójwarstwowej cegła jest wyjątkowo długowieczna, a jej cechy (zarówno techniczne, jak i wizualne) właściwie się nie zmieniają.
Cegła w nowoczesnej architekturze
Nie jest przypadkiem, że spośród najważniejszych architektów ruchu nowoczesnego po cegłę sięgali najchętniej ci, którzy szczególną wagę przykładali do indywidualizmu. Zamiast projektować osiedla i bloki mieszkalne dla setek czy tysięcy mieszkańców, woleli się pochylić nad potrzebami pojedynczego człowieka. Często korzystał z niej Amerykanin Frank Lloyd Wright, którego „Robie House” w Chicago (1910 r.) pozostaje jednym z najpiękniejszych domów jednorodzinnych wzniesionych z cegły. Fin Alvar Aalto, prekursor architektury organicznej, mówił, że jego misją jest „humanizowanie mechanicznej formy materiału”. Chętnie sięgał po drewno i czerwoną cegłę ceramiczną, kształtując formy przyjazne użytkownikom i środowisku. Odnajdziesz je w niewielkim domu letniskowym architekta wzniesionym w Muuratsalo (1953 r.) w lesie nieopodal jeziora Paijanne, który stał się miejscem swoistych eksperymentów formalnych architekta. Na ścianach skromnego domu można wyróżnić ponad 50 typów cegieł ułożonych w przemyślane kompozycje.
Pochwała ceglanych elewacji
Niemiecki architekt Arno Lederer jest przekonany, że musi istnieć przeciwwaga dla powszechnego w architekturze XX wieku entuzjazmu dla stali i szkła. Tą przeciwwagą zdaniem projektanta miałaby być właśnie cegła. Jest przyjazna środowisku, a podczas jej produkcji nie powstają żadne szkodliwe odpady. Jednocześnie umożliwia kształtowanie obiektów o różnorodnym charakterze. Coraz częściej branżowe portale i periodyki prezentują domy jednorodzinne, których twórcy z mistrzowską biegłością łączą tradycyjną technologię z nowoczesnymi formami. Zaprojektowany przez holenderską pracownię 123DV dom w Woerden („Brick Wall House”) to neomodernistyczna bryła składająca się z przenikających się prostopadłościanów. Ściany zewnętrzne zostały w całości pokryte czerwoną cegłą klinkierową.
Nagroda za dom z cegły
W 2010 r. jury międzynarodowego konkursu Brick Award przyznało nagrodę Nikolausowi Bienefeldowi z Niemiec, który wzniósł niewielki domek myśliwski. Prosta, niemalże archaiczna forma została wykonana w całości ze zwyczajnej taniej cegły. Zastosowane rozwiązania zostały podyktowane aspektami ekonomicznymi, wobec czego nie doświadczymy tam wyrafinowanych, skomplikowanych detali i wysublimowanych materiałów. Jednak Bienefeld zindywidualizował projekt, dzięki temu chociażby, że wprowadził wyjątkowo szerokie spoiny, tworząc budynek wytrzymały i subtelny zarazem.
Ceglane domy w Polsce
Dom „DogmA” zaprojektowany w Nadarzynie przez Grzegorza Stiasnego (2009 r.) powstał przy użyciu najprostszych środków – tynku, drewna i cegły. Ten ostatni materiał pokrywa najważniejszą elewację budynku i spaja jego rozczłonkowaną bryłę. We wnętrzach, na ścianach salonu, odnajdziemy ten sam klinkier o niejednorodnej barwie, który w połączeniu z jasnym drewnem oraz płytami OSB nadaje całości wyraz pewnej zamierzonej surowości. Stiasny, sięgając po cegłę i drewno, chciał nawiązać do prostej, tradycyjnej zabudowy jednorodzinnej Mazowsza. Podobnymi założeniami kierował się Wojciech Hermanowicz, projektując dom w Parwółkach koło Olsztyna (2006 r.). Prosta bryła, zastosowanie czerwonej cegły i pokrycie dwuspadowego dachu dachówką ceramiczną wyraźnie wskazują na inspiracje płynące wprost z architektury warmińskich wsi. Gładkie ściany pocięte dużymi płaszczyznami okien sąsiadują z płaszczyznami pełnego muru, a wycofane szare fugi podkreślają rysunek ręcznie formowanych cegieł.
