Rynny plastikowe i rynny stalowe. Jak je kupować?
Do odwodnienia dachu można wybrać rynny plastikowe lub rynny stalowe. Można również wykonać orynnowanie z blachy aluminiowej lub zastosować rynny tytanowo-cynkowe. Na co zwracać uwagę podczas zakupów?
Autor: Ruukki
Najbardziej popularne są rynny plastikowe i rynny stalowe. Niezbyt skomplikowaną konstrukcję bez trudu można złożyć samodzielnie
System rynnowy
W jego skład wchodzą rynny i rury spustowe, a także sztucery (połączenie rynny i rury spustowej), kolana, wylewki, narożniki oraz akcesoria montażowe – denka, haki (rynajzy), obejmy, złączki, uszczelki. Producenci mają w swojej ofercie wszystkie te elementy. Kłopotliwe może być kupno niestandardowych narożników – o kącie innym niż 90o, które będą potrzebne na przykład na dachu wielokątnego wykuszu. Warto sprawdzić, jak skalkulowane są ceny całego systemu. Bywa, że rynny i rury spustowe są tanie, ale elementy uzupełniające bardzo drogie. Może być też tak, że niektóre elementy są złożone z kilku mniejszych i za każdy trzeba zapłacić osobno. Na rynku znajdziesz rynny o przekroju półokrągłym, kwadratowym, prostokątnym, a nawet wyprofilowane w kształt gzymsu. Najpopularniejsze są systemy orynnowania, w których rynny i rury spustowe kupuje się w odcinkach, a potem na dachu składa się cały układ. Można też kupić systemy ciągnione (z aluminium). Tu rynny produkuje się na placu budowy – wyciąga z maszyny na odpowiedni wymiar.
Dobierz rozmiar rynien
Żeby odpowiednio dobrać wielkość i liczbę rynien oraz rur spustowych, musisz najpierw zmierzyć odległości na dachu i określić efektywną powierzchnię dachu (EPD). Wzór do jej obliczania to: (1/2H + W).L, gdzie H oznacza wysokość połaci dachu mierzoną w pionie, W – odległość od narożnika do kalenicy mierzoną w poziomie, czyli będącą rzutem poziomym długości krokwi, a L to długość dachu. Do dachów o powierzchni mniejszej niż 50 m2 należy wybrać rynny o średnicy 100 mm i rury spustowe 75-80 mm. Na dachu 50-100 m2 stosuje się rynny o średnicy 125 mm i rury 90 mm. Wielkie dachy (ponad 100 m2) wymagają odwodnienia rynnami o średnicy 150 lub 190 mm oraz rurami spustowymi 110-120 mm. Gdy dach jest bardzo stromy, wskazane wymiary należy odpowiednio powiększyć. Należy pamiętać, że jedną rurą można odprowadzać wodę z okapu o długości do 12 m.
Rynny plastikowe
Wykonywane z PCW. Ich trwałość określa się na 50 lat. Elementy systemu można kleić i łączyć na wcisk lub mocować ze sobą złączkami. Należy pamiętać, że tworzywa sztuczne pod w pływem bardzo wysokiej temperatury ulegają rozszerzeniu, a podczas mrozu się kurczą. System musi być zwymiarowany z niewielkim luzem, aby nie montować go zbyt sztywno, bo latem może popękać. Wadą PCW jest to, że sztywnieje na mrozie. Dlatego zaleganie zimą w rynnach zlodzonego śniegu może doprowadzić do ich pokruszenia.
Rynny stalowe
Systemy z ocynkowanej blachy stalowej powleczonej obustronnie warstwą polimerową są znacznie trwalsze. Trzeba zwracać uwagę na grubość stali (0,5-0,7 mm) i warstw powłokowych. Im będą grubsze, tym lepiej. Producenci stosują różne powłoki ochronne. Najtańsze są plastisolowe i poliuretanowe (Pural). Za najtrwalsze uważa się powłoki typu Prelaq lub Hard Coat. Systemy stalowe charakteryzują się dużą wytrzymałością mechaniczną i odpornością na czynniki atmosferyczne. Powinny wytrzymać nawet 100 lat. Ale są też 20-30% droższe od plastikowych. Elementy ze stali łączy się spoiwem dekarskim, uszczelniaczem lub złączkami uszczelkowymi. Systemy stalowe ma w ofercie wielu producentów blachodachówek, więc rynny i rury spustowe można kupić w tym samym kolorze co pokrycie dachu.
Rynny aluminiowe
Podobnie jak stalowa, blacha aluminiowa o grubości 1-1,5 mm jest powlekana warstwą polimerową. Aluminium jest odporne na korozję, więc nawet w miejscu niewielkiego uszkodzenia powłoki pokryje się naturalną patyną. Trwałość systemów aluminiowych określa się na 100-120 lat. Takie orynnowanie jest mniej w ięcej 75% droższe od plastikowego. Drogi jest także montaż, gdyż wymaga fachowych ekip. Systemy najczęściej się nituje i klei.
Rynny tytanowo-cynkowe
Blacha cynkowo-tytanowa to równie kosztowne rozwiązanie jak aluminium. Materiałem jest bardzo trwała blacha ze stopu cynku z niewielką domieszką tytanu i miedzi. Cynk-tytan samoistnie pokrywa się patyną, która stanowi warstwę ochronną, w ięc takie orynnowanie wytrzyma nawet 120 lat. Solidna blacha o grubości 0,7-0,8 mm jest wytrzymała mechanicznie. Orynnowanie montuje się, stosując uszczelniacze dekarskie, złączki z uszczelkami lub lutując. To zadanie dla specjalistów.
