Naturalna ściana. Kamień i drewno na ścianie
Mnogość dostępnych na rynku materiałów wykończeniowych nie ułatwia podjęcia ostatecznej decyzji, jak mają wyglądać nasze ściany. Prezentujemy te najczęściej wykorzystywane. Zobacz, jak zastosować drewno i kamień na ścianie.
Autor: Rafał Lipski
Kamień na ścianie
Największą zaletą kamieni jest bogactwo kolorów, wzorów i faktur, które sprawia, że można je dopasować do stylistyki różnych pomieszczeń. Ściany obłożone kamieniem są trwałe, solidne i prezentują się niezwykle dostojnie.
Co mamy do wyboru
W domach jednorodzinnych najczęściej wykorzystuje się sześć rodzajów kamieni naturalnych: granit, marmur, piaskowiec, łupek, trawertyn i wapień. Występują one w postaci płytek formatowanych (o wielkości zazwyczaj nieprzekraczającej 60 x 60 cm i grubości od 0,5 do 1,5 cm) oraz dużych płyt ciętych na zamówienie (ich maksymalne wymiary to 250 x 150 cm, a grubość waha się od 0,5 do 3 cm). Granit. Ze względu na łatwość otrzymania dużych bloków, cięcia i polerowania oraz bogatą i piękną kolorystykę używany jest jako kamień budowlany i dekoracyjny. Jest niezwykle wytrzymały i trwały, dzięki czemu wykonane z niego elementy służą bardzo długo. Jest nienasiąkliwy, więc można go stosować w pomieszczeniach wilgotnych. W zależności od rodzaju może być drobno uziarniony lub gruboziarnisty.
Marmur. Z powodu licznych domieszek mineralnych ma różne barwy i wzory. Jest mniej odporny niż granit – ściera się, matowieje, mogą się na nim pojawiać drobne rysy.
Piaskowiec. Składa się z ziaren piasku sklejonych lepiszczem. Zaraz po wydobyciu jest miękki i łatwy w obróbce, po wyschnięciu twardnieje. W budownictwie jest stosowany jako materiał konstrukcyjny lub zdobniczy. Z czasem pokrywa się szarą matową patyną. Jest porowaty i nasiąkliwy.
Łupek. Ma migoczącą powierzchnię z powodu zawartości dużej ilości kryształków miki i krzemionki. Łatwo rozszczepia się na płytki.Może być szlifowany i polerowany. Jest nienasiąkliwy i odporny na ścieranie.
Trawertyn. Jest skałą zwięzłą, odmianą martwicy wapiennej, która osadza się z zimnych wód źródlanych. Jest bardzo porowaty. Pory można wypełniać żywicą, przezroczystym silikonem lub masą kamieniarską. Trawertyn można polerować.
Wapień. Ze względu na spore możliwości obróbki powierzchni (szlifowanie, polerowanie) może być stosowany we wnętrzach o różnej stylistyce. W zależności od złoża może mieć bogaty rysunek struktur mineralnych lub jednolity kolor, być zbity albo miękki (lekki). Miękkie wapienie są nasiąkliwe – pod wpływem wody matowieją i tracą kolor.
Autor: archiwum muratordom
Ściana obłożona kamieniem dominuje we wnętrzu, dlatego najlepiej wygląda w przestronnych pomieszczeniach
Przyklejamy płytki kamienne
1. Zaprawę klejową należy nanieść na ścianę za pomocą pacy zębatej o wysokości zębów dostosowanej do wielkości płytek. Niektórzy fachowcy najpierw nanoszą zaprawę pacą gładką, a potem rozprowadzają ją zębatą.
2. Płytę trzeba przyłożyć do zaprawy i docisnąć. Nowoczesne szybko- wiążące zaprawy klejowe pozwalają na układanie wewnątrz pomiesz- czeń okładziny kamiennej o wysokości do 2 m nawet z dużych płyt bez stosowania podtrzymujących je metalowych kotew. Można z nich zrezygnować, gdy dolne płyty są solidnie podparte, na przykład na posadzce.
3. Klej musi być rozprowadzany na ścianie regularnie – tak, aby zdążyć przykleić płytki w jego tak zwanym czasie otwartym, określonym przez producenta.
4. Należy starannie wyznaczać odstępy między płytami – wkładać między nie krzyżyki dystansowe odpowiedniej wielkości (tylko płyty najwyższej jakości o precyzyjnych wymiarach można układać na styk).
5. Po ułożeniu kilku rzędów płytek trzeba sprawdzić ich ułożenie za pomocą poziomnicy. Gdy któraś odstaje, dobija się ją gumowym młotkiem. Producenci klejów podają, w jakim czasie można poprawiać ułożenie płytek – z reguły jest to możliwe tylko przez kilkanaście minut od ułożenia.
6. Spoiny między płytkami można wypełniać fugą dopiero po czasie podanym przez producenta zaprawy klejowej. Po związaniu fugi powierzchnię płytek czyści się wilgotną gąbką.
Drewno na ścianie
Drewno jest chętnie wykorzystywane na ścianie już od lat. Zmieniło się jedynie to, że teraz okłada się nim ściany nie tylko w przedpokojach, ale też w kuchniach, łazienkach, a nawet w salonach, a oprócz tradycyjnej boazerii stosuje się jeszcze fornir i sklejkę.
Autor: archiwum muratordom
Drewno w łazience "ociepla" wnętrze. Musi być jednak odpowiednio zabezpieczone przed wilgocią
Co mamy do wyboru
Boazeria – deski boazeryjne produkowane są najczęściej z drewna sosnowego, świerkowego, bukowego, brzozowego, jodłowego, jesionowego, dębo- wego i klonowego. Mają 4-5 m długości, 2-10 cm szerokości i 1,3-2 cm grubości. Krawędzie desek są specjalnie wyprofilowane we wpusty i wypusty, dzięki czemu nie ma między nimi szpar i są ze sobą solidnie połączone. Powierzchnia desek może być profilowana i przybierać różne kształty (wypukły, rowkowany, frezowany).
Fornir – to bardzo cienkie (0,1-1,5 mm) warstwy drewna pozyskiwane poprzez skrawanie z drzew tak zwanych okleinówek. Pocięte arkusze łączy się tak, aby zachowana byłakolejność, w jakiej zostały zdjęte z pnia drewna, dzięki czemu rysunek słojów zachowuje ciągłość i identyczny odcień. Potem są one naklejane na sklejkę lub płytę MDF. W przeciwieństwie do litego drewna można tworzyć z nich wielkofoma- towe elementy do pokrywania dużych płaszczyzn. Fornir cechuje wysoka jakość i minimalnailość wad. Jego zaletą jest też plastyczność – można nim wykańczać za- okrąglone powierzchnie. Najczęściej wykorzystuje się forniry bukowe, brzozowe, jaworowe, klonowe, dębowe oraz z gatunków egzotycznych: między innymi sapeli, aniegre, badi, iroko, tek, wenge, zebrano.
Fornir modyfikowany – materiał powstały ze sklejenia kilkuset warstw naturalnego forniru, a następnie pocięty na cieniutkie plasterki prostopadle do sklejeń. W ten sposób można uzyskać efekty niespotykane w naturze – na przykład prosty równoległy rysunek słojów na płaszczyźnie – a materiał wciąż pozostaje naturalny. Wykonuje się go głównie z drewna dębowego, czereśniowego, hebanowego, wenge oraz zebrano.
Sklejka – drewniana płyta sklejona z nieparzystej liczby arkuszy fornirów o grubości od 4 do 30 mm. Dzieli się na liściastą (brzozowa, bukowa, olchowa), iglastą (sosnowa, świerkowa, jodłowa) i z drewna tropikalnego (khaya, okoume). Sklejka iglasta jest bardziej usłojona niż liściasta. W przylegających do siebie warstwach drewniane włókna przebiegają prostopadle. Dzięki temu płyty nie wypaczają się pod wpływem wilgoci, są stabilne i mają dużą wytrzymałość mechaniczną. Ich typowy rozmiar to 122 x 244 cm (można nimi pokrywać dużepłaszczyzny). Sklejkę można barwić na różne kolory bejcami do drewna lub wykańczać dowolnym fornirem. We wnętrzach stosuje się sklejkę suchotrwałą lub półwodoodporną.
Układamy drewnianą okładzinę na ścianie
Ułożenie drewnianej okładziny ściennej wydaje się trudnym zadaniem, jednak nie musi tak być. Jeśli zdecydujemy się na montowanie jej na podkładzie z listew, a nie przyklejanie bezpośrednio do podłoża, prace przygotowawcze będą znacznie łatwiejsze niż przy wielu innych sposobach wykańczania ścian.
Przygotowujemy ścianę...
Jeżeli okładzina będzie montowana na ruszcie z drewnianych listew, przygotowanie podłoża nie zajmie wiele czasu. W takiej sytuacji nie jest istotne, w jaki sposób wykończona jest ściana. Ważne jest to, by kołki mocujące były solidnie w niej osadzone. Dlatego należy sprawdzić jej nośność, opukując ją młotkiem. Jeśli wydobywa się pusty dźwięk, trzeba skuć odspojoną warstwę, a ubytki wypełnić zaprawą. Wszelkie nierówności ściany można zniwelować, stosując pod elementami rusztu podkładki z zaimpregnowanego drewna lub ze sklejki. Gdy okładzina ma być przyklejana do podłoża, trzeba je przygotować analogicznie jak pod kamienne płyty – stosując do tego celu preparaty zalecane przez producenta kleju, którym ma być mocowane drewno.
...okładzinę i ruszt
Elementy okładziny – jeżeli drewno jest zbyt suche, przed ułożeniem powinno się je przechowywać (rozpakowane) kilka tygodni w pomieszczeniu, w którym ma zostać ułożone. Gdy wilgotnośc powietrza wynosi 60%, drewno musi mieć wilgotność na poziomie 10,5%. Zbyt wilgotnego nie należy kupować. Sklejkę i płyty MDF pokryte fornirem powinno się klimatyzować zgodnie z zaleceniami producenta – najczęściej przechowując dzień lub dwa dni w firmowych opakowaniach w pomieszczeniu, w którym będą układane. Listwy – trzeba je przyciąć na odpowiednią długość i co mniej więcej 50 cm wywiercić otwory o średnicy 8 mm pod kołki montażowe mocujące listwę do ściany.
…narzędzia i materiały pomocnicze
Do zabezpieczenia przed zabrudzeniem najlepiej użyć folii i taśmy malarskiej. Do montażu okładziny potrzebne są miarka, wiertarka, poziomnica oraz młotki – gumowy i metalowy.
