Mozaika i jej rodzaje - co wybrać do domu, co na zewnątrz
Spośród dostępnych rodzajów mozaiki najpopularniejsze są mozaiki ceramiczne, z kamienia naturalnego oraz mozaiki szklane. Ale można spotkać również mozaiki metalowe, drewniane, z masy perłowej czy kamieni półszlachetnych. Te ostatnie sprawiają wrażenie, jakby były biżuterią architektoniczną, zresztą cenami często jej dorównują.
Jakie kształty może mieć mozaika?
To, z jakiego materiału jest mozaika, decyduje o jej parametrach technicznych, a także o możliwościach zastosowania. Mozaiki najczęściej składają się z kostek o rozmiarach od około 1 do 5 cm. Mogą przyjmować bardzo różne kształty. Najtańsze i najpowszechniejsze są kostki kwadratowe, które powstają z cięcia dużych płytek.
Ale spotyka się też prostokąty, paski, owale, kółka, pierścienie, trójkąty i inne wielokąty, a nawet takie o nieregularnych kształtach. W ich przypadku proces wytwarzania jest bardziej skomplikowany – każdy kawałek formuje się i wypala osobno.
Z kolei mozaiki postarzane o wyszczerbionych krawędziach są produkowane przez kontrolowane tłuczenie płytek – częściowo nacina się je od spodu, wyznaczając miejsca, w których ma nastąpić podział, a potem tłucze. Dzięki temu kostki różnią się od siebie, choć mają przybliżony, założony przez producenta kształt i rozmiar.
Zobacz galerię zdjęć: Inspiracje na mozaikę we wnętrzu
Autor: Mariusz Bykowski; projekt: Ada Skwira, Malgorzata Liebhart/WZ Studio; stylizacja: Eliza Mrozińska
Gdzie sprawdzi się mozaika ceramiczna, gresowa, a gdzie z metalu?
Mozaika gresowa, czyli mozaika zrobiona z masy gresowej, jest odporna na ścieranie oraz cykle zamrażania i rozmrażania. Jeżeli natomiast wyprodukowano ją ze zwykłej poszkliwionej masy ceramicznej, jest mocno nasiąkliwa i nadaje się tylko do stosowania we wnętrzach.
Na rynku dostępne są również mozaiki z metalu – aluminium, miedzi, brązu. Ponieważ zwykle składają się one z metalowych blaszek naklejonych na kawałki płytek ceramicznych, można je naklejać tak jak mozaiki ceramiczne. Przy spoinowaniu należy jednak pamiętać, że metal może być wrażliwy na zarysowania, dlatego zmywanie nadmiaru fugi powinno się odbywać jeszcze przed jej wyschnięciem. Natomiast w przypadku mozaiki błyszczącej z polerowanego metalu, jeżeli jej elementy są osłonięte kawałkami folii, można je zerwać dopiero po zakończeniu spoinowania i usunięciu nadmiaru zaprawy.
Zobacz także
- Nietypowe mozaiki: mozaiki z drewna i mozaiki z metalu
- Materiały wykończeniowe na ściany i podłogi: mozaiki kamienne
- Mozaika: gdzie stosować mozaikę ceramiczną a gdzie mozaikę gresową
- Pomysł na wykończenie: mozaika szklana
Mozaika drewniana lub z łupin orzecha?
W Chinach spotyka się na przykład elementy dekoracyjne składające się z kawałeczków bambusa. Na naszym kontynencie miejsce bambusa zajmuje drewno egzotycznych i miejscowych gatunków drzew, dostępna jest także mozaika z łupin orzecha kokosowego.
A może po prostu mozaika szklana?
Specyficzne właściwości surowca, jakim jest szkło – możliwość barwienia go, zdobienia, formowania przez odlewanie czy zatapiania w nim innych materiałów – powodują, że mozaika szklana jest obecnie bardzo zróżnicowana obecnie pod względem kształtu, koloru i faktury.
Mozaika szklana może być błyszcząca lub matowa, przezroczysta lub nie, z domieszkami metali szlachetnych, brokatu albo ze szkła witrażowego (dzięki temu nadaje się do tworzenia efektownych ozdób, na przykład obramień luster w łazienkach). Jej właściwości fizyczne – brak nasiąkliwości – sprawiają, że sprawdzają się w szczególnych miejscach. Zwłaszcza tam, gdzie poza aspektami estetycznymi ważna jest też higiena, na przykład w salonach kąpielowych albo w basenach (tak przez dziesiątki lat była mozaika wykorzystywana między innymi w Hiszpanii).
Gdzie mozaika kamienna?
Do stworzenia mozaiki kamiennej zazwyczaj używa się marmuru, trawertynu, kwarcu, łupku, które są odpowiednio cięte, obrabiane i polerowane. Bardzo popularne są również mozaiki składające się z obłych kamyków rzecznych.
Do mocowania mozaiki z kamieni naturalnych najlepiej używać białych klejów i spoin do płyt z kamienia. Pozwoli to dobrze je zamocować i uniknąć przebarwień pochodzących z szarej zaprawy klejowej. Mocowanie mozaiki odbywa się tak samo jak w przypadku mozaiki gresowej i zwykłej szklanej.
Ze względu na dobre parametry techniczne mozaiki kamienne można układać zarówno na ścianach, jak i na podłogach, nawet w pomieszczeniach o dość intensywnym ruchu. Można też wykonywać z nich niewielkie wzory, na przykład rozety wbudowane w inny materiał wykończeniowy (płytki ceramiczne, drewniane deski parkietowe).
Mozaika: jak jest wykonywana
Bez względu na materiał, z jakiego jest mozaika, są dwie techniki jej wykonywania. Albo od spodu podkleja się siatkę z papieru lub tworzywa utrzymującąją w plastrach, która zostaje wtopiona w zaprawę klejową podczas montażu i jest nieusuwalna, albo od strony licowej nakleja się pełne arkusze z folii z tworzywa lub z papieru, które zrywa się po przyklejeniu mozaiki, a przed jej fugowaniem. Arkusze poza zastosowaniem montażowym dodatkowo chronią powierzchnię kostek przed zarysowaniem podczas przechowywania i transportu.
Użycie siatki lub pełnych arkuszy pozwala na elastyczne łączenie poszczególnych elementów mozaiki – daje to temu produktowi przewagę nad innymi materiałami wykorzystywanymi do okładania ścian i podłóg. Sprawia też, że świetnie nadaje się on do pokrywania różnego rodzaju krzywizn, a jednocześnie znacznie ułatwia pracę – unika się czasochłonnego składania pojedynczych kawałeczków.
Wykończenie ścian mozaiką - uwaga na problemy
W przypadku mozaiki montowanej na siatce lub folii problemem dla niewprawnego wykonawcy może być przyklejenie jej tak, aby został zachowany zamierzony układ fug (to, jaką szerokość powinna mieć spoina między pojedynczymi elementami i kolejnymi plastrami układanki, określa zwykle jej producent). Aby ściana wyłożona mozaiką wyglądała dobrze, konieczne jest zachowanie takich samych odstępów między kawałkami zarówno w ramach jednego plastra, jak i między sąsiadującymi ze sobą plastrami. Do spoinowania mozaiki używa się zapraw elastycznych.
Na rynku dostępne są też mozaiki, w których drobne elementy nie zostały od siebie całkowicie oddzielone i ich spodnia strona w dalszym ciągu stanowi litą płytkę. Są one tworzone przez nacięcie płytki do pewnej głębokości. Jej powierzchnia jest zwykle dzielona na pasy lub kostki, a po zafugowaniu wygląda tak, jakby składała się z mniejszych elementów. Ten rodzaj mozaiki nie nadaje się do układania na powierzchniach innych niż płaskie, ale jest za to zwykle tańszy i szybszy w montażu.
Przeczytaj także:
