Barwa światła a nastrój w domu - lampy LED, świetlówki, lampy halogenowe

Ciepła lub zimna barwa światła - lamp halogenowych, świetlówek, lamp LED - w dużym stopniu decyduje o komforcie domowników, zwłaszcza że codziennie spędzamy wiele godzin przy sztucznym świetle. Ciepłe światło czy zimne - jak jego barwa wpływa na samopoczucie i nastrój w domu? Jak dobrać barwę światła do poszczególnych pomieszczeń w domu?

Od barwy światła zależy wygląd przedmiotów i osób. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że barwa światła może aktywizować do pracy lub skłaniać do wypoczynku. Dlatego dobierając lampy halogenowe, żarówki czy świetlówki, a zwłaszcza lampy LED, warto zwrócić uwagę na takie parametry, jak barwa światła i wskaźnik oddawania barw. Jest to dzisiaj szczególnie ważne. Do niedawna światło ciepłe dawała zwykła żarówka, zimne zaś było typowe dla świetlówek, lamp metahalogenkowych czy lamp LED. Światło najbardziej neutralne, zbliżone do naturalnego, dawały lampy halogenowe. Współcześnie jest coraz więcej rodzajów źródeł światła, które dają ciepłe światło. Należą do nich zarówno lampy halogenowe, jak i świetlówki czy lampy LED.

Ciepła i zimna barwa światła

Do określania barwy światła służy temperatura barwowa (TC) podawana w kelwinach. Światło ciepłe ma temperaturę barwową poniżej 3300 K, a zimne powyżej 5000 K. Barwa światła wpływa na nastrój i samopoczucie osób przebywających w pomieszczeniu. Ciepłe światło wprowadza nastrój relaksu, uspokaja, rozluźnia i wywołuje pogodny nastrój. Im cieplejsze światło, tym większe wrażenie przytulności i spokoju. Wzmacnia ono także potrzebę kontaktu oraz nadaje skórze atrakcyjny i przyjemny wygląd. Chłodniejsze barwy światła pobudzają do działania, motywują do pracy, gdyż służą wzmożonej koncentracji. Barwą światła można oddziaływać również na charakter wnętrz i zastosowanych w nich kolorów – oświetlone ciepłym światłem wydają się bardziej przytulne, zimniejsze dają oddech we wnętrzu. Takie światło sprawia, że ciepłe barwy stają się bardziej rozświetlone, zimne natomiast przytłumione. W zimnym świetle kolory ciepłe słabną, natomiast zimne się wzmacniają.

Jakie wnętrze, taka barwa światła

Barwa światła powinna być zróżnicowana w zależności od funkcji wnętrza. Tam, gdzie nie przebywamy długo, np. w strefie wejścia czy komunikacyjnej, można użyć oświetlenia o barwie białej (3000-3500 K), które daje ciepłe światło. W miejscach relaksu stosujmy światło o barwie białej i ciepło-białej o temperaturze barwowej 2800-3300 K. Do oświetlenia kuchni warto wykorzystać źródła światła o ciepłej barwie – zimne światło może sprawić, że potrawy będą wyglądały nieświeżo i mało apetycznie. Barwa światła w łazience powinna być jak najbardziej zbliżona do białej. Do oświetlenia elewacji domu i ogrodu stosuje się źródła światła barwy chłodno-białej (3800-4300 K). Można je również zamontować tam, gdzie nie wykonuje się pracy wymagającej wysiłku wzrokowego oraz nie są to miejsca służące wypoczynkowi.

Wysoki wskaźnik oddawania barw

Właściwości oddawania barw przez źródła światła opisuje wskaźnik oddawania barw (R_a). Jego maksymalna wartość wynosi 100 i przyjmuje się ją dla światła dziennego i większości żarowych źródeł światła. Wybierając źródła światła - lampy LED, świetlówki, lampy halogenowe - szukajmy tych, których R_a jest jak najwyższe. Im większe jest wymaganie dotyczące właściwego postrzegania barw, tym wskaźnik oddawania barw powinien być wyższy. Dzięki światłu o wysokim wskaźniku R_a oglądamy rzeczy, ludzi i świat w nieprzekłamanych, naturalnych kolorach. W pomieszczeniach przeznaczonych do pracy powinny być stosowane te źródła światła, których współczynnik oddawania kolorów jest większy od 80. Jednak we wnętrzach, w których przebywamy bardzo długo, R_a powinno wynosić powyżej 90.