Unowocześnianie wszystkich urządzeń ma na celu między innymi ułatwianie ich obsługi. W kotłach gazowych odpowiadają za to sterowniki, które w przypadku wiszących urządzeń małej mocy najczęściej są w nie wbudowane. Ale w wielu kotłach istnieje możliwość zastosowania różnych mniej lub bardziej skomplikowanych modeli sterowników lub współpracy z zewnętrznymi regulatorami.
Regulator pogodowy
Regulacja pogodowa opiera się na zależności temperatury czynnika grzewczego utrzymywanej przez kocioł od zmian temperatury zewnętrznej (na dworze). Najważniejszą korzyścią z jej zastosowania jest dostarczanie do instalacji grzewczej zawsze takiej ilości ciepła, jaka jest potrzebna do utrzymania w domu oczekiwanej temperatury ustawionej na panelu sterownika. Nie ma zatem potrzeby ręcznej zmiany parametrów pracy kotła w celu dopasowania ich do zmieniających się wraz z pogodą strat ciepła. Ciągły nadzór nad nimi układu automatycznej regulacji sprawia, że unika się nie tylko dyskomfortu wynikającego z niedogrzewania pomieszczeń, ale przede wszystkim ich przegrzewania. Dzięki temu nie marnuje się energii i koszty ogrzewania są mniejsze.
Wprawdzie podobny efekt można uzyskać także dzięki grzejnikowym zaworom termostatycznym albo prostemu termostatowi sterującemu palnikiem, ale w przypadku kotła kondensacyjnego istotne jest, by jak najrzadziej pracował z maksymalną mocą, bo dzięki temu więcej ciepła uzyskuje się z kondensacji. I właśnie do tego przydatne są algorytmy zapisane w programach regulatorów pogodowych. Sterowanie palnikiem kotła odbywa się wówczas na podstawie zmian temperatury zewnętrznej, a więc z wyprzedzeniem w stosunku do zmian zapotrzebowania na ciepło w pomieszczeniach. Dzięki temu płynnie regulowana moc palnika (prawie wszystkie palniki kotłów kondensacyjnych mają modulację mocy) może być do nich dostosowywana w sposób płynny, bez gwałtownych skoków.
Przydatna jest możliwość współpracy regulatora zarówno z czujnikiem temperatury zewnętrznej, jak i drugim, umieszczonym wewnątrz domu. Wówczas sterownik może uwzględnić zyski ciepła na przykład od kominka, piekarnika czy oświetlenia i odpowiednio zmniejszyć moc grzewczą generowaną przez gazowy kocioł kondensacyjny.
Jaki wpływ na prawidłowe działanie ogrzewania podłogowego ma regulator pogodowy?
Regulator pogodowy można uznać za wręcz niezbędny, gdy w domu jest ogrzewanie podłogowe. Duża bezwładność cieplna takiej instalacji sprawia, że bez uzależnienia jej pracy od zmian pogody trudno o zapewnienie zawsze optymalnej temperatury w pomieszczeniach.
Sterowniki do kotłów odpowiadają nie tylko za pracę palnika kotła i optymalizację procesu spalania przez sterowanie wentylatorem dostarczającym powietrze. Decydują też o pracy pompy obiegowej i zaworu przełączającego kocioł z trybu pracy na potrzeby c.o. w tryb przygotowywania ciepłej wody użytkowej. Te bardziej zaawansowane mogą sterować także temperaturą niezależnie dla kilku obiegów grzewczych (na przykład w obiegu grzejników i ogrzewania podłogowego). Istotna może być też możliwość nadzorowania pracy kolektorów słonecznych, jeśli planujemy ich zainstalowanie. Jednoczesna kontrola pracy kotła i instalacji solarnej pomaga oszczędzać paliwo – dzięki maksymalnemu wykorzystaniu energii słonecznej.
Ważną funkcją sterowników jest możliwość zaprogramowania różnych wartości temperatury utrzymywanej w pomieszczeniach bądź w zasobniku c.w.u. w różnych przedziałach czasu. Jest to bardzo pomocne w uzyskiwaniu oszczędności na paliwie do kotła bez rezygnacji z komfortu cieplnego. Dobrze, gdy można ustawić inne okresy obniżenia temperatury w dni powszednie i świąteczne.