Schody - drewniane, stalowe czy żelbetowe?

Ranga schodów we współczesnych domach znacznie wzrosła. Odkąd z ciasnych klatek schodowych weszły na salony, stały się równoprawnym, a często dominującym elementem budującym styl i klimat wnętrz.

Bez schodów nie byłaby możliwa sprawna komunikacja w domu. Podążamy nimi w górę i w dół wielokrotnie w ciągu dnia w domach z poddaszem użytkowym i znowu popularnych piętrowych. Mamy też coraz większy ich wybór - nie musimy decydować się na schody żelbetowe, mogą je zastąpić drewniane czy też metalowe. O tym, jak będą prezentowały się we wnętrzu, decyduje nie tylko ich konstrukcja, ale też sposób ich wykończenia.

Dobra podstawa

Materiał konstrukcyjny decyduje o wyglądzie schodów, ale ma też wpływ na przebieg prac budowlanych w domu. Schody żelbetowe najlepiej wylać na etapie budowy domu w stanie surowym. Konstrukcję stalową można wznieść w stanie surowym zamkniętym, ale przed pracami wykończeniowymi. Drewnianą można zamontować nawet po wykończeniu podłóg i ścian.

Zobacz galerię 3 zdjęcia

Autor: Radosław Wojnar

Zobacz galerię 2 zdjęcia

Autor: Daniel Rumiancew

Schody żelbetowe

Wznosi się je razem z innymi elementami domu. Najpierw przygotowuje się deskowanie, następnie wykonuje zbrojenie, a na końcu przygotowuje i układa mieszankę betonową. Trzeba też pamiętać o pielęgnacji betonu przez cały okres jego dojrzewania. Schody żelbetowe są masywne, co może być postrzegane jako zaleta lub wada. Sprawiają wrażenie solidnych, trwałych i stabilnych, budzą poczucie bezpieczeństwa, jednak w niewielkiej przestrzeni ich masywność może przytłaczać.

Zalety

• dzięki połączeniu z konstrukcją domu są bardzo stabilne;
• można z nich korzystać w trakcie budowy;
• można je wykańczać różnymi materiałami, dostosowując ich wygląd do stylu wnętrz; podczas remontu można wymienić ich okładzinę;
• są ogniotrwałe;
• są łatwe w wykonaniu; koszt robocizny jest niewysoki;
• ostateczny koszt wykonania można rozłożyć na etapy – spełniają swoją funkcję komunikacyjną bez wykończenia stopnic i podstopnic.

Wady

• ponieważ są połączone z konstrukcją domu, powinny być zaprojektowane i wykonane na etapie stanu surowego;
• wymagają dobrego projektu i solidnego wykonania, bo wszelkie błędy trudno naprawić;
• zmiany miejsca i konstrukcji schodów należy uzgadniać z projektantem;
• ich przeniesienie w inne miejsce nastręcza wiele kłopotów;
• po ich wykonaniu trzeba odczekać kilka dni – nie można z nich korzystać od razu; trudniej buduje się schody o skomplikowanych kształtach;
• dopiero wykończenie nadaje im charakter.

Drewniane

Można je montować, dopiero gdy na ścianach i stropach są już położone tynki, na podłodze jest wylewka betonowa oraz gdy już wiadomo, czym będzie wykończona podłoga. Im schody drewniane ędą prostsze, tym ich koszt będzie niższy. Wpływ na ostateczną cenę ma też gatunek surowca, z którego schody będą wykonane. Drewno pracuje, dlatego często schody drewniane skrzypią podczas użytkowania, co jedni postrzegają jako wadę, a inni uważają za walor.

Zalety

• można je wykonać na każdym etapie wykańczania domu;
• lekka konstrukcja nie obciąża stropu i podłogi;
• mogą być ażurowe – wyglądają lekko, dzięki czemu nie zabierają przestrzeni i światła;
• dają większą możliwość wyboru usytuowania i kształtu.

Wady

• są mniej trwałe;
• drewno trzeba zabezpieczyć lakierem lub olejem;
• wymagają regularnej
  konserwacji; nie są odporne na ogień;
• nie można rozłożyć kosztów na etapy.

Stalowe

Najlepszym i najczęściej wykorzystywanym materiałem na schody jest stal kwasoodporna – to metal trwały, wyglądający dobrze nawet po kilkudziesięciu latach. Jest jednak droższy od aluminium i stali nierdzewnej, a także trudniejszy w obróbce, co podnosi koszt schodów. Przygotowane elementy stalowe spawa się lub skręca w częściowo wykończonych wnętrzach.
Do niedawna kojarzone z wnętrzami obiektów publicznych, ostatnio stały się modnym elementem wyposażenia wnętrz mieszkalnych. Dobre efekty daje łączenie konstrukcji stalowej ze stopniami z drewna. Takie schody są nowoczesne, ale pasują do domu tradycyjnego.

Zalety

• są znacznie lżejsze od żelbetowych, a ich wykonanie jest szybsze i mniej kłopotliwe;
• są bardziej sztywne od schodów drewnianych;
• stal daje bogate możliwości kształtowania układu schodów i ich usytuowania – mogą zajmować niewiele miejsca;
• do wykończenia stopni można wykorzystać blachę ryflowaną, perforowaną, stalową lub żeliwną
  siatkę, a także szkło.

Wady

• są zimne w dotyku;
• źle wytłumiają dźwięki uderzeniowe, dlatego nie są dla nich skuteczną barierą;
• brakuje im sprężystości – szybciej męczą się na nich stopy, a spadające przedmioty łatwiej się rozbijają; w razie pożaru schody ze stopniami metalowymi szybko się nagrzewają i nie są dobrą drogą ucieczki;
• wymagają montażu przez wykonawcę. Samodzielnie skręcone z czasem „luzują się” i mogą ulec rozchwianiu.