Prawidłowa izolacja akustyczna. Jak wyciszyć pokój audiofila?
Pokój audiofila musi mieć odpowiednią ochronę przed hałasem dobiegającym z zewnątrz, czyli wysoką izolacyjność akustyczną, a powstające w nim dźwięki muszą brzmieć cicho i wyraźnie. Podpowiadamy, jak wyciszyć pokój, żeby zyskał odpowiednią dźwiękochłonność wpływającą na czas pogłosu, jaki w nim powstaje, i zapobiegającą zjawisku rezonansu.
Akustyka wnętrz
Zależy między innymi od ich kształtu, proporcji, kubatury oraz materiałów, jakimi zostały wykończone. Dźwięk ma naturę falową. Fala ta porusza się niezwykle szybko, z prędkością 344 m/s. To, co słyszysz z dźwięku powstającego we wnętrzu, jest sumą fal dźwiękowych docierających do ciebie bezpośrednio i wielokrotnie odbitych od ścian oraz innych przeszkód. Fale te odbijają się i stają się coraz słabsze, gdyż są wytłumiane i pochłaniane przez przeszkody, aż po pewnym czasie całkowicie zanikają i dźwięk cichnie.
Czas pogłosu
Czas, w jakim dźwięk zupełnie zanika, a właściwie jego natężenie spada o 60 dB do jednej milionowej decybela, to czas pogłosu. Określa on akustyczną chłonność wnętrz. Zależy ona od wielkości pomieszczenia oraz ilości materiałów dźwiękochłonnych, jakie się w nim znajdują. Jeżeli czas pogłosu jest długi, to kolejne dźwięki docierają do odbiorcy, zanim wybrzmią poprzednie, co utrudnia rozumienie mowy lub słuchanie muzyki. W pomieszczeniach, w których jest on bardzo długi, na przykład pustych korytarzach i klatkach schodowych, brak jest komfortu akustycznego. Z kolei krótki czas pogłosu sprawia, że dźwięk jest suchy i wyraźny. Sprawdza się to na przykład w salach konferencyjnych. W pokojach muzycznych i pomieszczeniach kina domowego nie może on być ani zbyt krótki, ani zbyt długi – jego optymalną wartość audiofile amatorzy często osiągają metodą prób i błędów.
Geometria pokoju audiofila
Jeżeli jesteś koneserem muzyki lub wielbicielem kina domowego i masz wpływ na planowanie domu, zadbaj o korzystne pod względem akustycznym proporcje wnętrza, w którym będzie umieszczony sprzęt grający. Ideałem byłoby pomieszczenie zbliżone kształtem do rzymskiego Panteonu, gdzie słychać każdy szept, lub przypominające dawne owalne pokoje muzyczne. W nowoczesnych kubicznych wnętrzach o równoległych ścianach trudniej o idealną akustykę. W takich pokojach na skutek interferencji, czyli nakładania się fal dźwiękowych emitowanych w niektórych częstotliwościach, mogą powstać fale stojące objawiające się irytującym wzmocnieniem dźwięku w pewnych miejscach w pomieszczeniu. W rozbiciu fal pomagają często spotykane w pokojach muzycznych formy na sufitach zaburzające równoległość pomieszczenia.
Odpowiednie proporcje
Na podstawie doświadczeń akustycy doszli do wniosku, że najkorzystniejsze proporcje pod względem akustycznym mają wnętrza o stosunku wymiarów 1:1,14:1,39 lub 1:1,28:1,54, a także 1:1,60:2,33, gdzie 1 odpowiada wysokości pomieszczenia. Bardzo trudno natomiast uzyskać dobry dźwięk w pokojach kwadratowych lub wąskich i długich oraz w modnych dużych wnętrzach jednoprzestrzennych, szczególnie takich, które są połączone z otwartą klatką schodową. Efektowne otwarte schody w salonie powodują, że fale dźwiękowe, nie napotykając żadnej przeszkody, swobodnie rozchodzą się po całym domu. W takim wnętrzu komfortowe słuchanie muzyki może się okazać niemożliwe.
Wyciszenie pokoju dla audiofila
Nawet jeżeli nie maszwpływu na kształt pomieszczenia ani na to, z czego są zrobione jego przegrody, możesz w pewnym stopniu poprawić jego akustykę oraz wyciszyć ściany. W tym celu stosuje się ekrany akustyczne dostawiane do ściany lub wykłada pomieszczenia specjalnymi panelami akustycznymi oraz matami dźwiękchłonnymi.
Ekran akustyczny
Najprostszą metodą izolacji jest zbudowanie ekranu akustycznego wypełnionego wełną mineralną i wykończenie go płytami g-k. Płyty z wełny układa się między szkieletem zamocowanym do ściany. Ze względów akustycznych niezwykle ważne jest umieszczanie między połączeniami elementów szkieletu ze ścianą, podłogą i stropem taśm akustycznych lub na przykład filcowych przekładek, które zapobiegną przenoszeniu drgań na konstrukcję, oraz układanie płyt izolacji na tak zwaną mijankę. Skuteczne wyciszenie da już 5-centymetrowa warstwa wełny. Jeszcze lepszy efekt izolujący osiągniesz, odsuwając nieco ekran od ściany.
Aranżacja wnętrz
Akustykę pomieszczenia można również poprawić umiejętną aranżacją wnętrza. Ważny jest materiał, jakim wykończysz ściany – inaczej pochłania i rozprasza dźwięki ściana z gładzią gipsową, a inaczej (lepiej) pokryta tkaniną lub przesłonięta grubym kilimem. Duża ilość szklanych powierzchni wpływa niekorzystnie na jakość dźwięku. Gładkie szyby nie tylko odbijają fale, ale także mogą dodatkowo wpadać w irytujący rezonans zakłócający czyste brzmienie muzyki. Aby poprawić akustykę, możesz też pokusić się o ustawienie profesjonalnych mobilnych elementów pochłaniających i rozpraszających dźwięki – rozmaitych wielopłaszczyznowych płyt drewnianych lub pilśniowych z perforacją oraz tak zwanych pułapek basowych.