Płytki podłogowe. Ważne parametry płytek ceramicznych. Jak na parametry płytek wpływa sposób ich formowania? Co poprawia parametry płytek podłogowych?
Aby dobrze dobrać ceramiczne elementy posadzkowe do rodzaju pomieszczenia, trzeba zwrócić uwagę na ich podstawowe parametry: nasiąkliwość, klasę ścieralności i antypoślizgowość. Znaczenie ma również rodzaj płytek i sposób wykończenia ich powierzchni.
Autor: Piotr Mastalerz, projekt domu: Mikołaj Nowotniak
Szkliwione płytki terakotowe w kuchni ułatwią sprzątanie, a ich różne barwy podkreślą rustykalny charakter wnętrza
Spis treści
- Nasiąkliwość płytek podłogowych
- Odporność na ścieranie
- Antypoślizgowość płytek podłogowych
- Jak na parametry płytek wpływa sposób ich formowania?
- Co poprawia parametry płytek podłogowych?
- Jakość płytek podłogowych, czyli gatunek wyrobów
Nasiąkliwość płytek podłogowych
Według normy europejskiej są trzy grupy nasiąkliwości płytek ceramicznych: poniżej 3%, 3-10% i powyżej 10%. Oznaczenie poziomu nasiąkliwości musi znajdować się na każdym opakowaniu płytek. Wyroby o nasiąkliwości poniżej 3% są klasyfikowane jako mrozoodporne i nadają się na zewnątrz. Do wnętrz wystarczą te o wyższej nasiąkliwości, najlepiej z zakresu 3-10%. Niska wartość to gwarancja, że w strukturę płytek razem z wodą nie wnikną zanieczyszczenia.
Odporność na ścieranie
W przypadku płytek podłogowych odporność na ścieranie określana jest czterema (według normy EN 154) lub pięcioma (według ISO 10545-7) klasami ścieralności. W mieszkaniach – tam, gdzie chodzi się tylko w miękkim obuwiu lub boso – stosuje się płytki z I i II klasą ścieralności. Na posadzki w korytarzach, przedpokojach i kuchniach zalecane płytki są przynajmniej klasy III. Te klasy IV mogą być używane do pomieszczeń o dużym natężeniu ruchu i zanieczyszczeniu powierzchni, na przykład na klatkach schodowych. Klasa V oznacza najwyższą wytrzymałość na czynniki wywołujące wycieranie się powierzchni płytki. Płytki o takiej ścieralności można stosować nawet na powierzchniach obiektów przemysłowych i publicznych ciągów komunikacyjnych.
Antypoślizgowość płytek podłogowych
Antypoślizgowość to cecha, która powinna mieć bardzo duże znaczenie przy wyborze płytek podłogowych, szczególnie do miejsc, gdzie może pojawić się woda. Antypoślizgowość jest określana symbolami od R9 do R13. Płytki klasy R9 i R10 można zastosować w miejscach suchych, ale chodzenie po nich bosą stopą niesie ryzyko poślizgnięcia. Do kuchni nadają się płytki R11, chociaż z pewnością większe bezpieczeństwo zapewnią te wyższych kategorii. W łazienkach i wiatrołapach, gdzie nawierzchnia bywa mokra, powinno się stosować płytki R13.
Jak na parametry płytek wpływa sposób ich formowania?
Ceramiczne płytki są formowane z masy glinianej przez prasowanie lub ekstrudowanie, czyli ciągnienie. Elementy prasowane wykonuje się z przyciętych na wymiar plastrów gliny. Nadaje się im kształt na prasie przez dociśnięcie stempla prasy do formy. Technologia prasowania daje większe możliwości urozmaicenia licowej powierzchni płytki. Elementy ciągnione są przygotowywane na specjalnych prasach pasmowych, które formują glinę w postaci pasma o grubości i szerokości ustalonej wymiarami i kształtem wylotu prasy (ustnika), a następnie jest ono cięte na wymiar. Produkcja elementów o różnej formie wymaga więc wymiany ustnika formującego pasmo gliny.
Odpowiednio ukształtowane elementy ceramiczne są suszone, dekorowane (malowane, angobowane, szkliwione), a ostateczny wygląd i właściwości uzyskują w procesie wypalenia, jednokrotnego (monocottura) lub dwukrotnego (bicottura) w piecu w wysokiej temperaturze 1000-1300ºC.
Strukturę materiału ceramicznego po wypaleniu określa się terminem czerepu – może on być porowaty lub spieczony. Stopień spieczenia decyduje o właściwościach technicznych i użytkowych elementów ceramicznych. Płytki o czerepie porowatym wykazują mniejszą twardość i odporność na ścieranie, są bardziej nasiąkliwe, mniej odporne na zabrudzenia, czynniki chemiczne, przebarwienia i różnice temperatur. Element ceramiczny o czerepie spieczonym ma strukturę zbliżoną do szkła, charakteryzującą się niską nasiąkliwością, dużą twardością i odpornością na ścieranie.
Co poprawia parametry płytek podłogowych?
Płytki mogą być gładkie lub mieć ozdobną fakturę w postaci delikatnych wyżłobień, zarysowań i nierówności na stronie licowej. Ten efekt uzyskuje się najczęściej w przypadku płytek prasowanych, ale spotyka się także w płytkach ekstrudowanych (nad taśmą z ułożonymi płytkami przetacza się walec, na którego powierzchni tocznej znajduje się odpowiedni wzór, który odciska się na płytkach). Ryflowania podobnie jak liczne spoiny w okładzinie z drobnych płytek działają jak bieżnik na oponie – tworzą antypoślizgową nawierzchnię.
Jakość płytek podłogowych, czyli gatunek wyrobów
Płytki ceramiczne tego samego wzoru mogą być oferowane w trzech różnych gatunkach jakościowych. Mogą bowiem mieć przebarwienia, nierówności lub inne wady estetyczne, które nie dyskwalifikują ich właściwości technicznych. Pojęcie gatunku i określające go warunki nie są jednak dokładnie sprecyzowane i mogą być dla każdego producenta inne. Warto więc przed zakupem uzyskać informację handlową o podstawach selekcji danego produktu i upewnić się, jaki typ nieprawidłowości jest uznawany za wadę. Gatunek ma decydujący wpływ na cenę. Płytki w pierwszym gatunku są dokładnie selekcjonowane, ale przeważnie dopuszcza się pięć sztuk z wadami na 100. W drugim gatunku można spodziewać się większej liczby wadliwych płytek. Z kolei trzeci to płytki pakowane na ogół bez selekcji, czyli „prosto z pieca”. W zasadzie tylko płytki w pierwszym gatunku można zareklamować w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości.
