Łazienka na każdą kieszeń: elegancka, efektowna, funkcjonalna
Wykończenie i wyposażenie łazienki stanowi poważne wyzwanie. Materiały okładzinowe na ściany i podłogę są kosztowne, a urządzenia montuje się na stałe. Ważny jest więc ich odpowiedni wybór i staranny montaż.
Autor: Mariusz Bykowski
Łazienka na lata powinna nawiązywać do tradycji – ponadczasowym łącznikiem może być np. geometria elementów. Ukłonem w stronę współczesności są modne kolory i wzory materiałów
Od łazienki wymagamy bardzo dużo: ma być piękna, funkcjonalna i zawsze czysta, powinna również służyć nam przez wiele lat. Taką wizję najłatwiej zrealizować, stosując trwałe materiały okładzinowe i dobre jakościowo sprzęty, co zazwyczaj wiąże się z wyższymi kosztami ich zakupu.
W łazience planowanej na wiele lat liczy się również wzornictwo materiałów wykończeniowych i sprzętów. Nie zawsze warto ulegać modzie i płacić za wzory, które po jakimś czasie będą męczyć swoją agresywnością lub banalnością. Wyzwaniem może być też przestrzeń – duży salon kąpielowy wymaga zupełnie innego wystroju niż mała łazienka czy wc.
Przemyślaną aranżację powinna mieć także łazienka pod skosami – nie tylko utrudniają one usytuowanie urządzeń sanitarnych, ale również ograniczają użycie niektórych materiałów wykończeniowych. Jednak nawet najdroższe płytki czy sprzęty łazienkowe nie przetrwają próby czasu, jeśli nie zostaną perfekcyjnie zamontowane. Dlatego nie żałujmy pieniędzy na dobrego glazurnika i hydraulika.
Ceramika na lata
Płytkami ceramicznymi wykańcza się zarówno posadzkę, jak i ściany. Najczęściej zwracamy uwagę na wzornictwo, tymczasem duże znaczenie ma również jakość płytek. Popularne są te produkowane w technologii monoporozy – ich parametry techniczne i możliwości zdobienia sprawiają, że są nie tylko efektowne, ale i trwałe. Jeszcze trwalszy będzie gres, który również ma bogate wzornictwo i można go dopasować do łazienki w każdym stylu. Ma wysoką klasę ścieralności, jest także odporny na uderzenia i zaplamienia. Jeśli planujemy łazienkę w stylu rustykalnym, można sięgnąć po klinkier – to również gwarancja posadzki i ścian na lata, ponieważ jednak występuje on tylko w kilku kolorach, formatach i wzorach, możliwości jego wykorzystania są ograniczone.
Ekonomia kamienia
Ponadczasowym rozwiązaniem jest zastosowanie na ścianach i posadzce kamienia. Jego największym atutem jest naturalne pochodzenie, które pociąga za sobą niepowtarzalne wzornictwo – zawsze modne i w dobrym guście. Zaletą kamienia jest również jego odnawialność – startą czy zmatowiałą okładzinę można spolerować lub wyszlifować i w ten sposób przywrócić jej dawny blask. O wyborze kamienia decyduje też jego dostępność finansowa – obecnie niektóre okładziny kamienne kosztują tyle co płytki ceramiczne.
Zarówno granity, jak i marmury – które są najczęściej stosowane i najlepiej się sprawdzają ze względu na swoje właściwości – są dzisiaj tańsze niż przed laty. Niższe ceny kamienia wiążą się również z jego większą dostępnością. Do dyspozycji inwestorów są kamienie pochodzące nie tylko z całej Europy czy Ameryki Południowej, ale także – niekiedy tańsze od nich – kamienie azjatyckie.
Drewno dostępne
Przytulnym, a jednocześnie szlachetnym i ponadczasowym materiałem stosowanym coraz częściej na okładziny ścian i podłogi w łazience jest drewno – warunkiem jednak jest wybór gatunku odpornego na wilgoć. Pod tym względem drewno egzotyczne ma przewagę nad krajowym. Nie jest to tania inwestycja, jej koszt może być taki sam jak wysokiej jakości płytek ceramicznych. W łazience lepiej zrezygnować z posadzki z drewna krajowego (wyjątkiem jest jedynie to poddawane obróbce termicznej, tak zwane thermodrewno).
Koszty fachowości
Do ceny materiałów okładzinowych należy również doliczyć koszt ich ułożenia. Jeśli płytki czy kamień mają duże formaty, trzeba liczyć się z tym, że będzie on wyższy niż w przypadku płytek standardowych, np. o wymiarach 25x20 cm. Z kolei jeżeli zdecydujemy się na drewno, musimy doliczyć koszt jego położenia i wykończenia, czyli olejowania lub lakierowania. Oczywiście najbezpieczniejszy jest wybór fachowca z polecenia. Warto np. zobaczyć kilka jego realizacji, zwróćmy też uwagę na to, jakim sprzętem dysponuje.
Zyski z jakości
Dużej rozwagi wymaga również wybór sprzętów łazienkowych. Wpływ na cenę ma ich jakość, a także marka producenta. Wybierając ceramikę łazienkową, warto zwrócić uwagę, aby była ona wykonana z dobrych materiałów i miała jak najbardziej uniwersalne wzornictwo, np. oparte na klasycznych rozwiązaniach.
Dobra podstawa
Jeśli zdecydujemy się na wannę akrylową lub stalową, zwróćmy uwagę na grubość warstwy akrylu i emalii – im jest ona większa, tym wanna jest trwalsza, ale też droższa. Warto również zainwestować w dobry brodzik. Produkuje się je dzisiaj z akrylu, emaliowanej stali, ceramiki, a nawet z drewna, granitu oraz sztucznego marmuru. Wciąż jednak najpopularniejsze są brodziki akrylowe – stosunkowo tanie i dostępne w wielu kolorach i kształtach. Są lekkie i ciepłe w dotyku. Można je wprawdzie łatwo zarysować, ale w sprzedaży są specjalne pasty polerskie służące do regeneracji akrylowych powierzchni. Taką renowację przeprowadza się samodzielnie.
Spotyka się akryl specjalnie wzmacniany, dzięki czemu zrobiony z niego brodzik jest bardziej wytrzymały, wolniej stygnie w nim woda, a odgłos spadających kropel jest lepiej wygłuszany, jednak wykonany z niego brodzik lub wanna są również droższe. Efektowny jest także brodzik zrobiony w podłodze z odpływem, wyłożony płytkami ceramicznymi. Wówczas należy jednak się liczyć ze wzrostem kosztów robocizny oraz zwiększoną liczbą płytek ceramicznych.
Kabina na miarę
Za kabinę prysznicową trzeba zapłacić od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Jej cena zależy od materiału, z którego wykonano ścianki – droższe są te ze szkła. Ścianki z tworzywa są chętnie wybierane ze względu na lekkość i niższą cenę. Nie są jednak tak efektowne jak te ze szkła – bardzo trwałe, odporne na zarysowania i uderzenia. W kabinach zbudowanych na planie ćwiartki koła lub pełnego koła często się stosuje elementy z giętego szkła, które jest bardzo efektowne, ale drogie. Cena zależy także od profili i zawiasów, jakich użyto w drzwiach. Również sposób ich otwierania ma wpływ na cenę.
Drzwi przesuwne poruszają się wzdłuż prowadnic (profili) na suwakach lub rolkach. W najtańszych modelach są to pojedyncze rolki z tworzywa, zwykle nietrwałe, a zamontowane na nich drzwi zacinają się przy otwieraniu. Najlepiej wybierać kabiny z podwójnymi łożyskowanymi rolkami z metalu. Jeśli dodatkowo będą one regulowane, łatwiej będzie wypoziomować kabinę podczas montażu. Zwykle rolki są tylko w górnym profilu, dolna część drzwi jest zaś przymocowana na specjalny zaczep. Jedynie bardziej ekskluzywne, a tym samym droższe, kabiny mają rolki w górnym i dolnym profilu, co daje większą pewność, że nie będą się zacinać.
Drzwi skrzydłowe są zamocowane na zawiasach, otwierają się jak zwykłe drzwi i wymagają pozostawienia wolnej przestrzeni przed kabiną. Zapewniają jednak szersze, a więc i wygodniejsze, wejście niż przesuwne. Warto wybrać takie wyposażone w mechanizm unoszący, który sprawia, że otwierają się lekko, a w czasie zamykania samoczynnie się dociskają, co zapewnia całkowitą szczelność.
Autor: OORAM
O trwałości mebli łazienkowych decyduje materiał, z jakiego wykonano ich fronty
Sedes i umywalka – ważny koszt
Równie ważny jest wybór sedesu. Można wybrać wiszący lub stojący kompaktowy (zazwyczaj tańszy od wersji podwieszanej). Sedes najczęściej występuje w tej samej serii co bidet i umywalka. Ze względów estetycznych najbardziej opłaca się kupować urządzenia z jednego kompletu. Mamy wówczas gwarancję, że wszystkie elementy z serii utrzymane są w podobnej stylistyce, są z tego samego materiału i mają identyczny kolor. W sprzedaży dostępne są umywalki o najróżniejszych rozmiarach i kształtach. Kształt może mieć niebagatelny wpływ na cenę. Najtańsze są umywalki opływowe, o zaokrąglonych brzegach. Droższe są takie, które mają zdecydowaną linię, na przykład okrągłe czy prostokątne. Wzory niektórych luksusowych serii sygnowane są przez znanych projektantów, jednak nowe kształty szybko stają się popularne i zaczynają się pojawiać również w tańszej ofercie.
Zyski z funkcjonalności
Łazienka to pomieszczenie, gdzie codziennie wielokrotnie wykonujemy czynności, bez których nasze funkcjonowanie byłoby niemożliwe. Naturalne jest więc, że powinna być ona wygodna i łatwa do utrzymania w czystości. Do wygody w łazience w znacznym stopniu przyczynia się sposób rozmieszczenia urządzeń – gdy będzie właściwy, przez lata nie trzeba będzie przeprowadzać remontu. Nic tak nie psuje nastroju jak brudna łazienka. W utrzymaniu czystości pomocne będzie odpowiednie wykończenie ścian i podłogi oraz praktyczne wyposażenie.
Ergonomia się opłaca
Czynności wykonywane w łazience wymagają od nas częstych zmian pozycji ciała, niekiedy w warunkach ograniczonej przestrzeni. Zasady ergonomii, czyli rozwiązania sprzyjające minimalizacji wysiłku i przyjmowaniu pozycji ciała służącej zdrowiu człowieka, nabierają więc w łazience szczególnego znaczenia. Zachowanie minimalnych odległości między sprzętami to warunek wygody – urządzenia powinny być tak ustawione, aby jedne nie utrudniały korzystania z drugich. Czasem opłaca się zrezygnować z jednego sprzętu, aby łazienka stała się bardziej funkcjonalna.
Dla wygody ważne jest też, aby na każdą wykonywaną przez nas czynność zaplanować wystarczająco dużo miejsca. Potrzebujemy wolnej przestrzeni nad głową, kiedy wchodzimy do wanny, na wyciągnięcie ramion przy umywalce i nóg przy sedesie oraz miejsca na wyjście spod natrysku. Sedes i bidet powinny stać obok siebie. Okolice umywalki to osobna strefa, którą umieszcza się zwykle jak najbliżej wejścia. Strefa kąpielowa powinna być osłonięta przed przeciągiem.
Wygodnym sposobem dzielenia łazienki na strefy funkcjonalne są ścianki niepełnej wysokości, przy których podwiesza się urządzenia. Instalując urządzenia sanitarne obok siebie, należy między nimi zachować odpowiednią odległość – co najmniej 20 lub 30 cm, zależnie od ich rodzaju. Trzeba sprawdzić, czy drzwi kabiny natryskowej nie będą się zderzały z umywalką, czy da się otworzyć okno i czy nie będą przeszkadzały drzwiczki szafek łazienkowych. Górna krawędź umywalki powinna się znajdować na wysokości 80-85 cm od podłogi. Bez względu na to, jak szeroką będziemy mieć umywalkę, potrzebujemy nad nią około 70 cm w linii poziomej, aby swobodnie poruszać rękami, myjąc się czy goląc. Dlatego nie może być ona umieszczona zbyt blisko narożnika.
Sanitariaty podwieszane montuje się tak, aby znajdowały się 40-45 cm od poziomu posadzki, a wannę – by jej krawędź była umieszczona na wysokości 50-60 cm. W kabinie natryskowej nie zapomnijmy umieścić na wygodnej wysokości mydła, szamponu i innych kosmetyków. Wysokość, do jakiej człowiek swobodnie sięga w pozycji stojącej, wynosi 80-150 cm nad podłogą. W obszernych łazienkach należy natomiast unikać zbyt dużych odległości. Wcale nie jest wygodnie, kiedy sedes dzieli od umywalki ogromna, pusta przestrzeń. Pamiętajmy też, że oprócz przyborów sanitarnych w łazience musi być miejsce na półki, szafki, a najlepiej także na krzesło lub siedzisko. Liczy się łatwość dostępu do używanych kilka razy dziennie przyborów i kosmetyków. Przy umywalce niezbędne będą półka, szafka, wieszak na ręcznik. Niedaleko powinny się znaleźć gniazdka elektryczne, które pozwolą włączyć suszarkę lub maszynkę do golenia – nie warto oszczędzać na ich liczbie. Zaplanujmy we właściwym miejscu wieszak na ręcznik, który zdejmujemy, będąc jeszcze w wannie lub brodziku.
Lokata w czyste ściany i podłogę
Płytki ceramiczne mają wszystkie cechy, które powinny charakteryzować materiały użyte w łazience: łatwo się je czyści i nie wchłaniają wilgoci. Na ściany stosuje się glazurę, której szkliwienie zmniejsza nasiąkliwość płytek i ułatwia ich czyszczenie. Płytki produkowane w technologii monoporozy mają większe formaty niż glazura, a tym samym mniejszą liczbę trudnych do utrzymania w czystości spoin. Na ściany można stosować także szkliwiony gres. Zarówno płytki wykonane w technologii monoporozy, jak i gres mogą być rektyfikowane, dzięki czemu układa się je z bardzo cienkimi spoinami (do 2 mm). Niezależnie od ich rodzaju wybierajmy płytki o gładkiej powierzchni, unikajmy takich o wyraźnej fakturze, niezabezpieczonych szkliwem (trudno z nich będzie usunąć zabrudzenia). Warto wykorzystać płytki o powierzchni zawierającej aktywny tlen – są bardziej odporne na osadzanie kamienia i brudu.
Na podłodze w łazience rodzinnej wystarczą płytki II klasy ścieralności. Trzeba też zwrócić uwagę, by nie były śliskie. Jeśli z łazienki korzystają goście i wchodzą do niej także w butach, opłaca się zastosować płytki o wyższych parametrach technicznych. Nie wszystkie płytki ceramiczne są tak samo łatwe do czyszczenia – najlepiej sprawdzą się gładkie i błyszczące: gres porcelanowy czy szkliwiony klinkier. Gres polerowany jest narażony na zabrudzenia wnikające w otwarte pory płytki, dlatego wymaga zaimpregnowania, zanim zacznie się użytkować podłogę, i regularnego powtarzania tego zabiegu. Podobnej pielęgnacji potrzebują posadzki z kamienia – z wyjątkiem granitu i kwarcytu.
Podwieszane górą
Dla utrzymania czystości w łazience przełomowa okazała się możliwość montażu sprzętów podwieszanych. Tego typu sanitariaty to zazwyczaj modele, które mają bardzo prostą formę. Mniej jest elementów, które mogą się zakurzyć, łatwiej także umyć podłogę. Do wyboru mamy stelaże pod miskę ustępową, umywalkę, bidet oraz pisuar. Po obudowaniu sedesu powstaje prostopadłościan, który można wykończyć łatwymi do mycia płytkami ceramicznymi. Jedynym widocznym elementem jest przycisk spłukujący.
Czysta kabina
Najwięcej problemów z czyszczeniem przysparzają ściany kabiny. Szkło nie jest idealnie gładkie, a sole mineralne zawarte w wodzie osadzają się na ściankach, tworząc tzw. kamień. Dlatego najlepiej wybrać kabinę z powłoką hydrofobową. Dzięki niej krople wody łączą się i spływają wraz z nieczystościami. Powłoka to warstwa specjalnych środków chemicznych nanoszona na szkło, z reguły wykonuje ją producent szkła. Każda z firm sprzedających urządzenia sanitarne sama określa trwałość powłok (wynosi ona od sześciu miesięcy do pięciu lat, co także różnicuje ceny kabin). Przedłuża ją czyszczenie szkła odpowiednimi środkami oraz zbieranie wody ze ścianek kabiny ściągaczką.
Niektóre firmy oferują specjalny środek impregnujący, który można samemu nanieść na szkło. Chroni on je przed nadmiernym osadzaniem się nalotów. Zamiast szklanej można wybrać kabinę z drzwiami i ściankami z polistyrenu. Ponieważ jest lżejszy od szkła, drzwi w kabinach przesuwnych bez trudu można odchylić i wyczyścić. Takie ścianki trudniej utrzymać w czystości niż szkło. Polistyren łatwo zarysować lub zmatowić nieodpowiednimi środkami pielęgnującymi. Czystości kabin sprzyjają samoregulujące suwaki mocowane do drzwi przesuwnych. Elementy konstrukcyjne nie powinny tworzyć ostrych kątów wyjątkowo uporczywych w czyszczeniu.
Sprzęty na błysk
Na akrylu trudniej osadza się kamień, nie gromadzą się bakterie i grzyby, nie wchodzi on też w reakcje z substancjami czyszczącymi. Łatwiejsze do utrzymania w czystości są urządzenia o gładszych powierzchniach. Brud słabiej przylega do sprzętów akrylowych pokrytych farbą proszkową, która ogranicza rozprzestrzenianie się drobnoustrojów i ułatwia czyszczenie. Zarówno urządzenia akrylowe, jak i ceramiczne mogą być pokryte warstwą powłoki hydrofobowej, dzięki której do ich powierzchni nie przylega brud, a do codziennej pielęgnacji wystarczy delikatna ściereczka. Dostępne są też stalowe wanny z emalią samoczyszczącą, na której trudniej osadzają się zabrudzenia. Na uszlachetnionych powierzchniach sprzętów łazienkowych tworzy się warstwa ochronna o niższej przyczepności dla zanieczyszczeń i wody. Ponadto emalia nie ma porów i nie elektryzuje się, więc kurz i brud trudniej się zbierają, a jej powierzchnię łatwiej umyć.
Łazienka za małe pieniądze
Współczesne trendy w urządzaniu wnętrz ułatwiają wykończenie łazienki za niewielkie pieniądze. Szczególnie łazienkę gospodarczą, sportową czy dziecięcą warto urządzić, sięgając po tańsze materiały i sprzęty. Także w łazience gościnnej, najczęściej ograniczanej do roli wc, można wprowadzić oszczędności, np. użyć tapety czy fototapety zamiast drogich płytek.
Ekonomicznemu wykorzystaniu materiałów sprzyja również podział łazienki na strefy: mokrą i suchą. Modne stały się aranżacje, w których stosuje się zazwyczaj droższe płytki ceramiczne czy kamienne tylko na fragmentach ścian lub do niepełnej wysokości. Pozostałe powierzchnie maluje się farbą lub wykańcza innym, tańszym materiałem.
Oszczędne ściany
Również moda na prostotę i minimalizm sprawia, że coraz częściej na ścianach w łazience goszczą farby, tynki dekoracyjne czy beton. Do tego typu aranżacji nadają się emulsyjne wyroby lateksowe i winylowe oraz mieszane. Farby lateksowe dobrze pokryją pracujące podłoża, np. ścianki z płyt g-k. Polecane do łazienek są również farby lateksowo-akrylowe, które dają elastyczne powłoki bardzo odporne na wilgoć, nie przepuszczają jednak pary wodnej, dlatego najlepiej stosować je w łazience z oknem. Warto też sięgnąć po farby emulsyjne z cząsteczkami kwarcu. Są mało podatne na wnikanie zanieczyszczeń, a przy tym bardzo odporne na zmywanie oraz szorowanie. Zapewniają też odporność na grzyby i pleśnie.
Do malowania łazienek nadają się również farby emulsyjne z dodatkiem cząsteczek krzemianowych. Dają one powłoki o wysokiej paroprzepuszczalności, czyli oddychające. Mają także wysoką odporność na zmywanie, szorowanie i żółknięcie. Tańszy sposób na efektowne ściany w łazience to również zastosowanie tapet. Chociaż bywają drogie, możemy je przyklejać samodzielnie, zmniejsza się więc koszt ich ułożenia. Pamiętajmy tylko, by sięgnąć po tapety odpowiednie do pomieszczeń wilgotnych. Najlepiej sprawdzą się winylowe – przeznaczone do miejsc mokrych. Mają wierzchnią warstwę grubszą i gąbczastą. Taka tapeta lepiej niż farba pokryje nierówności ścian. Zastosowanie tego typu okładzin opłaca się również przy remoncie – farb czy tapet nie trzeba skuwać. Obecnie na ścianach stosuje się też materiały przeznaczone np. na posadzki. W roli okładziny ściennej sprawdzi się na przykład wykładzina PCW – można ją przykleić do ścian.
Tania posadzka
Wykładzina PCW może być także dobrym sposobem na efektowną i niedrogą posadzkę w łazience – właszcza jeśli zdecydujemy się na wzór nienaśladujący płytek ceramicznych czy kamiennych, lecz np. motywy roślinne. Jej atutem jest stworzenie jednolitej posadzki bez podziałów. W łazienkach industrialych spotyka się również wylewki betonowe lub cementowe wykończone farbą. Są odporne na ścieranie, zarysowania i wilgoć, łatwe do utrzymania w czystości. Można je samodzielnie i szybko wykonać. Bogata paleta kolorystyczna farb sprawia, że takie posadzki można dopasować do wielu aranżacji.
Kąpiel za grosze
Oszczędzanie wody gwarantuje przede wszystkim zamontowanie odpowiednich baterii. Zadbajmy, aby były one wyposażone w perlator. Dobrym rozwiązaniem jest również zastosowanie baterii z ogranicznikiem wypływu wody. Możemy nią poruszać tylko w ograniczonym zakresie, co zmniejsza strumień wody o 40%. Warto też zdecydować się na baterie jednouchwytowe. Mieszają one ciepłą i zimną wodę, co oszczędza 30% wody. Oszczędności miejsca i wody służy również zamontowanie brodzika zamiast wanny. Najtańszy można kupić już za 100 zł. Podczas cztero- minutowego prysznica zużyjemy ok. 60 l wody, do napełnienia wanny potrzeba zaś co najmniej 200 l. Jeśli chcemy oszczędzać, zwróćmy również uwagę na materiał, z jakiego wykonano brodzik. Najmniej zapłacimy za akrylowe, nieco droższe są stalowe emaliowane.
