Jak ocieplić dom od wewnątrz zachowując elewację: remont starego domu
Są ludzie, którzy doceniają piękno starych budowli – domów, młynów, wiatraków, stodół itp. - i chcą je modernizować. Podstawowym problemem, gdy decydujesz się na remont starego domu, jest zwykle poprawne ocieplenie domu od wewnątrz. Szczególnie jeśli chcesz zachować oryginalną elewację.
Ktoś, kto chce ratować czy dostosować zabytek czy inny stary budynek do nowych funkcji, na pewno nie należy do osób tuzinkowych. Trzeba bowiem mieć sporo odwagi, żeby wybrać tak nietypową drogę do posiadania domu – obojętnie: domu letniego czy całorocznego. O wiele łatwiej i taniej byłoby przecież kupić standardowy projekt i wybudować dom, jakich są setki. Gra jest jednak warta świeczki – gdy realizacja pomysłu ratowania starego budynku zakończy się sukcesem, powstanie atrakcyjny dom, który będzie podziwiany przez wszystkich.
Ocieplanie ścian od środka
Oczywiście ocieplenia ścian od wewnątrz nie robi się w pałacach z freskami oraz sztukateriami na ścianach i sufitach, bo tych się w ogóle nie ociepla. W ten sposób można ocieplać ściany starych drewnianych chałup, murowanych lub kamiennych domów czy zabudowań gospodarczych, które chcemy dostosować do zamieszkania. Dzięki temu można zachować oryginalną elewację. Typowe ocieplanie ścian od strony zewnętrznej należy zarezerwować dla nowych, dobudowywanych części domu.
To, jak ocieplać ściany od środka, zależy od tego, z jakiego materiału są one wykonane. W inny sposób trzeba postępować, gdy ściany są z kamienia lub cegły klinkierowej, w inny – gdy ściany są z bali, muru pruskiego czy gliny. Przy ocieplaniu domu od wewnątrz trzeba bowiem uwzględnić paroprzepuszczalność ściany.
Ocieplanie paroprzepuszczalnych ścian od wewnątrz
W budynkach zabytkowych - jeśli chce się zachować oryginalną elewację - ściany zewnętrzne o konstrukcji drewnianej, a także murowane z cegły lub z gliny należy ocieplać wełną mineralną. Trzeba wtedy od strony wewnętrznej wybudować dodatkowe ściany szkieletowe (patrz rysunek - Ocieplenie ściany z bali od wewnątrz).
Konstrukcję dodatkowych ścianek szkieletowych do zamocowanie wełny mineralnej najwygodniej wykonać z drewna w taki sposób jak ściany „kanadyjczyka”. Są to ramy o wysokości kondygnacji z czterostronnie struganymi słupkami rozstawionymi co 60 cm. Ściany te ustawia się w odległości 2-3 cm od ścian budynku. Powstała w ten sposób szczelina koniecznie musi być wentylowana, dlatego w dolnej części ściany zwykle wierci się otwory średnicy 20 mm w rozstawie co 50-100 cm. Góra szczeliny często pozostaje otwarta lub jest połączona na przykład z przestrzenią strychu. Najlepiej, aby sumaryczny przekrój otworów wentylacyjnych u góry ściany był większy niż u dołu.
Jeszcze przed ustawieniem ścianki szkieletowej w pionie do słupków (od strony szczeliny) mocuje się siatkę, drut wiązałkowy lub wysokoparoprzepuszczalną izolację wiatroszczelną (zwykle konieczna w ścianach z bali). Dzięki temu będziemy mieć pewność, że przy wypełnianiu konstrukcji izolacją termiczną szczelina nie zostanie zatkana.
Natomiast płyty wełny mineralnej od strony pomieszczeń muszą być jeszcze szczelnie osłonięte paroizolacją. Trzeba przy tym pamiętać o tym, że mocowanie paroizolacji do drewnianej konstrukcji ściany tylko zszywkami jest niewystarczające – połączenia trzeba jeszcze zakleić taśmą samoprzylepną. Dopiero wtedy można mocować okładzinę wewnętrzną, na przykład płyty gipsowo-kartonowe na ruszcie lub boazerię.
Do wypełniania ścianek szkieletowych nie należy stosować styropianu, ponieważ praktyka dowodzi, że o ile sztywne płyty styropianu (o fazowanych krawędziach) można z dużą precyzją ułożyć na podłodze lub ścianach zewnętrznych, to wciskanie ich pomiędzy elementy rusztu drewnianego lub stalowego daje o wiele gorsze rezultaty, bo utworzona powłoka nie będzie szczelna.
Ocieplanie od wewnątrz ścian o niewielkiej paroprzepuszczalności
Ściany zewnętrzne z kamienia czy ściany zewnętrzne z cegły wysokiej jakości (dobrze wypalona, o małej nasiąkliwości i niewielkiej paroprzepuszczalności) można ocieplać w taki sam sposób jak ściany paroprzepuszczalne. Wentylowana szczelina powietrzna będzie wtedy dawać gwarancję, że wełna mineralna pozostanie sucha i zachowa wysokie parametry termoizolacyjne.
Jednak taniej i łatwiej jest wykonać ocieplenie ściany o niewielkiej paroprzepuszczalności bez wentylowanej pustki powietrznej. Do takich ścian wystarczy dostawić ściankę gipsowo-kartonową (rysunek poniżej - Ocieplenie ściany z cegły od wewnątrz). Trzeba wtedy zrobić podwójny ruszt z drewnianych listew, a nie z profili stalowych, które stanowiłyby mostki termiczne. Równocześnie układa się płyty z wełny mineralnej.
Następnie do rusztu zszywkami i taśmą samoprzylepną mocuje się paroizolację i montuje płyty gipsowo-kartonowe. Podczas pracy szczególną uwagę trzeba zwrócić na staranne uszczelnienie ścianki na całym obwodzie, tak aby para wodna nie mogła zawilgocić izolacji. To ryzyko zostanie zmniejszone, gdy wszystkie pomieszczenia będą miały sprawnie działającą wentylację. Najlepiej, żeby była to wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna. Niestety, są to rozwiązania drogie. Wentylacja grawitacyjna też może być skuteczna, pod warunkiem że wymienione lub uszczelnione okna zostaną wyposażone w nawiewniki o odpowiednio dobranej wielkości.
Lekka mokra ze styropianem od środka
Nie ma jednej recepty na to, czym i jak najlepiej ocieplić dom, który ma wiele lat. Może się na przykład okazać, że do ścian o małej paroprzepuszczalności korzystne będzie zastosowanie od środka popularnej metody lekkiej mokrej ze styropianem (z tynkiem cienkowarstwowym na siatce z włókna szklanego). Jej zaletą jest to, że jest mniej skomplikowana od wykonania wewnętrznej ściany szkieletowej, choć droższa. Trzeba jednak pamiętać o tym, że jeśli będziemy chcieli na tej ścianie zawiesić obraz czy półkę na książki, może się to okazać bardzo skomplikowanym zadaniem. Grubość warstwy termoizolacyjnej powinna bowiem wynosić przynajmniej 10 cm. Na dodatek styropian powoduje korozję stali, czyli nie można tu zastosować nieocynkowanych gwoździ czy haków. Poza tym nawet przypadkowe uderzenie szczotką czy odkurzaczem mogłoby spowodować wgniecenie w ścianie. Co prawda można by zastosować podwójną siatkę i wtedy powierzchnia tynku by się nie uginała, ale wtedy znacznie wzrosną koszty tej metody.
Ocieplanie domu od wewnatrz - gdzie mogą być problemy?
Ocieplenie ścian od wewnątrz wydaje się proste, ale prawdziwe problemy powstają przy połączeniu ściany z innym elementem budynku. Takie newralgiczne miejsca to połączenie ścian ze stropami, osadzenie w ścianie okien i drzwi oraz styk ścian zewnętrznych z wewnętrznymi ścianami nośnymi.
Jeżeli połączenia zostaną źle zrobione, może powstać taka ilość mostków termicznych, że ocieplenie nie przyniesie spodziewanych efektów.
Co zrobić, aby remont starego domu zakończył się sukcesem?
Remont domu z długą historią nie jest ani łatwy, ani tani. Aby zakończyło się sukcesem, musi być spełnionych kilka podstawowych warunków:
- trzeba zamówić projekt u doświadczonego projektanta. Na pewno będzie on znacznie droższy niż projekt z katalogu, choćby dlatego, że niezbędne jest przeprowadzenie inwentaryzacji obiektu i wielu obliczeń sprawdzających czy opracowanie detali konstrukcyjnych i architektonicznych;
- trzeba zatrudnić bardzo dobrych fachowców, którzy wiedzą, jak wykonać robotę, i rozumieją, dlaczego nie wolno jej zepsuć;
- trzeba mieć czas na modernizację, bo dobrze wykonana praca nie lubi pośpiechu. Tradycyjne technologie wymagają dokładności, sumienności i zachowania odpowiedniej kolejności robót. Dlatego nie należy się dziwić, że przy modernizacji zabytku postęp robót może być wolniejszy niż na sąsiednich budowach nowych domów;
- trzeba pamiętać o tym, że remont zabytku jest droższy niż budowa nowego domu. Nie należy brać się do odbudowy 300-metrowego dworu, gdy stać nas tylko na budowę 100-metrowego domu. Trzeba bowiem mieć wtedy przynajmniej tyle pieniędzy, żeby wystarczyło na budowę nowego 400-metrowego domu.
Chcesz mieć ciepły dom i oddychać czystym powietrzem? Przyłącz się do naszej akcji "Życie bez SMOGU".
Sprawdź, jak walczyć ze smogiem. Jak chronić siebie i bliskich. Jak sfinansować termomodernizację domu i wymianę źródła ciepła. Wraz z ekspertami z firm Isover, Caparol, Gaspol przygotowaliśmy porady, które ułatwią wam działania. Ponadto czeka na Was atrakcyjny konkurs (konkurscaparol.murator.pl), w którym można wygrać ocieplenie domu wartości 30.000 złotych! Fundatorem nagrody jest firma Caparol.
Udane remonty i termomodernizacje domów i mieszkań