Po remoncie pałac w Kwasowie aż trudno poznać. Część kosztów pokryły mieszkające tu rodziny

2024-08-22 12:53

Mieszkanie w pałacu brzmi jak coś z bajki, jednak życie mieszkańców pałacu w Kwasowie (woj. zachodniopomorskie) nie wyglądało bajkowo. Zabytek z XIX w. przez długie lata był w fatalnym stanie – udało się go jednak przywrócić do świetności dzięki widowiskowemu remontowi. Zobacz przemianę pałacu w Kwasowie w cyklu „Metamorfozy na Plus”.

Nowe życie domu podcieniowego na Żuławach. Odbudowa budynku z historią

Spis treści

  1. Pałac w Kwasowie znów zachwyca. W środku – 13 mieszkań
  2. Niezwykłe losy pałacu w Kwasowie. Od dworu do budynku wielorodzinnego
  3. Remont pałacu w Kwasowie. Mieszkańcy budynku i gmina wspólnie walczyli o zabytek
  4. Jakie prace remontowe przeprowadzono w pałacu w Kwasowie?
  5. Pałac w Kwasowie jak nowy. Remont doceniono i nagrodzono
  6. Inne „Metamorfozy na Plus”. Zobacz najbardziej spektakularne przemiany!

Pałac w Kwasowie znów zachwyca. W środku – 13 mieszkań

Jeszcze kilka lat temu przypadkowy przechodzień, który zabłąkałby się w pobliże pałacu w Kwasowie w gminie Sławno, nie uwierzyłby, że ma przed sobą pałac. Poszarzały, niszczejący budynek z odpadającym tynkiem, rdzewiejący dach, kilka różnych kolorów farby na elewacji – tak prezentował się zabytek z początków XIX w. Tylko wprawne oko dostrzegłoby szczegóły świadczące o dawnej świetności: dekoracyjne detale na elewacji, mansardowy dach bocznego skrzydła.

Dziś pałac lśni nowym blaskiem i nikt nie może mieć wątpliwości, że chodzi o budynek wyjątkowy. Zakończony w 2020 r. remont pozwolił wydobyć na światło dzienne piękno tego obiektu, a do tego poprawić jakość życia jego mieszkańców. Warto bowiem wspomnieć, że pałac w Kwasowie to budynek wielorodzinny, zamieszkany przez kilkanaście rodzin, które brały aktywny udział w procesie ratowania zabytku.

– W cyklu „Metamorfozy na Plus” prezentujemy przedsięwzięcia, dzięki którym zapomniane historyczne obiekty i wnętrza otrzymują drugie życie za sprawą pasjonatów, racjonalnych biznesmenów, rzetelnych samorządowców, czy wreszcie – niespokojnych dusz... Wszyscy oni ożywiają dzięki swoim wizjom dorobek umysłów i rąk pokoleń architektów, inwestorów i budowniczych, którzy na placu budowy zostawili przed laty nadzieję, że ich dzieło ucieszy w odległej przyszłości jeszcze niejedno oko…

Niezwykłe losy pałacu w Kwasowie. Od dworu do budynku wielorodzinnego

O historii pałacu w Kwasowie wiemy stosunkowo mało. W niedużej wsi początkowo – w XVIII w. – stał dwór wybudowany przez ród Brummerów. Był to stosunkowo skromny budynek kryty dachem naczółkowym, otoczony ogrodem, do którego wychodziło się przez wejście osłonięte szeroką markizą. W XIX w. posiadłość przejął ród von Michaelis. Pod koniec tego stulecia poseł Hubert Ernst von Michaelis przebudował dwór na neobarokowy pałac – powstało wówczas przypominające wieżę skrzydło boczne, a od strony ogrodu zbudowano arkadowy ganek.

Von Michaelisowie władali majątkiem do 1945 r. Po wojnie budynek, jak wiele mu podobnych, został upaństwowiony i stał się własnością Skarbu Państwa. W dawnej rezydencji magnackiej urządzono mieszkania, przekształcając go w budynek wielorodzinny, którym pozostał do dziś.

Przez lata pałac stopniowo niszczał – częściowo na skutek zaniedbań, a częściowo w wyniku doraźnych, niekonsultowanych z konserwatorem remontów, przez które obiekt stopniowo zatracał cechy pierwotne. Do XXI w. pałac w Kwasowie dotrwał w kiepskim stanie, bez perspektyw na coraz bardziej potrzebny remont. W końcu jednak do budynku uśmiechnęło się szczęście.

Pałac w Kwasowie przed remontem
Autor: Urząd Gminy Sławno Pałac w Kwasowie przed remontem

Remont pałacu w Kwasowie. Mieszkańcy budynku i gmina wspólnie walczyli o zabytek

Właściciele mieszkań zlokalizowanych w pałacu w Kwasowie byli żywo zainteresowani ocaleniem swojego budynku. Zarządzająca obiektem Spółdzielnia Mieszkaniowa „Wybrzeże” ze Sławna dbała o niego, jak mogła, a mieszkańcy pałacu zawiązali Stowarzyszenie Pałacowe, którego rolą było przywrócenie zabytkowi blasku oraz propagowanie wiedzy o przeszłości okolicy. W 2018 r. nastąpił przełom – gminie Sławno udało się pozyskać z UE ponad 14 mln zł na rewitalizację pięciu miejscowości, w tym Kwasowa.

– To, co wyróżnia nasze działania to fakt, że zaprosiliśmy do partnerstwa wspólnoty mieszkaniowe po byłych PGR-ach (...). Podkreślić należy, iż koszty remontu tych budynków pokrywa dotacja z UE oraz pieniądze pochodzące od właścicieli mieszkań i zaciągnięte przez nich kredyty bankowe. Gmina Sławno nie pokrywa żadnych kosztów robót remontowych! – informowała w 2020 r. bezpłatna gminna gazeta „Gmina nad Wieprzą”.

W przypadku pałacu w Kwasowie gmina zajęła się stroną organizacyjną: wnioskiem o dofinansowanie, organizacją przetargu, wsparciem merytorycznym mieszkańców i nadzorem nad całym procesem remontu. Stowarzyszenie Pałacowe zostało partnerem projektu. Koszt remontu i termomodernizacji części wspólnych pałacu wyniósł ponad 1,53 mln zł, z czego 85% stanowiła dotacja z UE. Pozostałą część stanowił wkład własny mieszkańców budynku.

Pałac w Kwasowie w trakcie remontu
Autor: Urząd Gminy Sławno Pałac w Kwasowie w trakcie remontu

Jakie prace remontowe przeprowadzono w pałacu w Kwasowie?

W przetargu na roboty budowlane zwyciężyła firma Wojciecha Cyrzana z Udorpia. Umowę z wykonawcą podpisano w lipcu 2020 r. i prace ruszyły. Mimo trudnych pandemicznych warunków wszystko szło szybko i sprawnie. Zakres robót do wykonania obejmował m.in.:

  • odwodnienie oraz hydroizolację piwnic,
  • wymianę dachu wraz z konstrukcją,
  • docieplenie stropu poddasza i wykonanie jego podłogi,
  • wymianę stolarki okiennej i drzwiowej,
  • remont klatek schodowych wewnątrz budynku,
  • termomodernizacja ścian,
  • montaż instalacji odgromowej,
  • przebudowanie wejść do budynku.

Nie zapomniano także o otoczeniu pałacu. Dawne podwórko folwarczne zostało uporządkowane i zazielenione w ramach osobnej inwestycji. Zajęto się także pobliskim parkiem.

– W ramach odrębnego projektu zagospodarowany jest przylegający do świetlicy, boiska i pałacu teren. Zostanie on przystosowany do pełnienia funkcji rekreacyjnych. Powstanie tu mała architektura – wiata integracyjna, ławki, pergole i ścieżki spacerowe pośród skomponowanej zieleni – trawników, klombów i drzew – informowała po zakończeniu remontu pałacu gmina Sławno.

Dodatkowo obok pałacu powstał nieduży zbiornik wodny z fontanną. Przed pałacem w miejscu wcześniejszego klombu pojawiło się też nieduże rozarium.

– Po zaadoptowaniu w 2021 r. przylegającego terenu na park przypałacowy – pałac wraz z otoczeniem będzie wspaniałą wizytówką Gminy – pisano w „Gminie nad Wieprzą” w 2020 r.

Pałac w Kwasowie jak nowy. Remont doceniono i nagrodzono

Finisz prac remontowych nastąpił z końcem 2020 r. Dawne piękno budynku wydobyto na światło dzienne – elewacja zyskała jednolitą, jasną barwę, zaś całość przykrył nowy dach. Nad wejściem w miejscu dawnej markizy pojawiło się zupełnie nowe, przepuszczające światło zadaszenie. Poprawiła się jednak nie tylko estetyka, ale też komfort życia mieszkańców. Dzięki termomodernizacji budynek traci mniej ciepła niż kiedyś, do czego przyczyniły się też nowe, trzyszybowe okna, obniżające w dodatku poziom hałasu. Co więcej, wejścia do pałacu stały się wygodniejsze.

Pałac w Kwasowie po remoncie
Autor: Urząd Gminy Sławno Pałac w Kwasowie po remoncie

– To, co wydawało się niemożliwe, stało się faktem. Bardzo zniszczony zabytkowy pałac w Kwasowie, w którym mieści się 13 mieszkań, został gruntownie wyremontowany – pisano z dumą w „Raporcie o stanie gminy Sławno za rok 2020”.

Wysiłki gminy i mieszkańców zostały docenione w 2023 r., kiedy to za remont pałacu w Kwasowie gmina Sławno została wyróżniona główną nagrodą w konkursie „Najlepsza Przestrzeń Publiczna Województwa Zachodniopomorskiego” (w kategorii „przestrzeń publiczna lub zrewitalizowana przestrzeń publiczna”). Dodatkowe nagrody i wyróżnienia przyznano też innym podmiotom zaangażowanym w przedsięwzięcie.

– Uhonorowano również Spółdzielnię Mieszkaniową WYBRZEŻE w Sławnie – reprezentującą wspólnotę mieszkańców nieruchomości Kwasowo 1 oraz Stowarzyszenie Pałacowe, partnera z sektora społecznego w projekcie. Dyplomami wyróżniono projektantów: Biuro Opracowań Prośrodowiskowych EKO-PROJEKT Paweł Ulatowski  z Parchowa oraz PRO-BUD Zakład Projektowo-Budowlany Bogdan Sierant z Człuchowa. Nie obyło się też bez podziękowań i gratulacji dla wykonawców całego przedsięwzięcia. A byli to: Usługi Remontowo-Budowlane Wojciech Cyrzan z Udorpia, Przedsiębiorstwo HYDROGEOBUDOWA Sp. z o. o. ze Sławna, Spółdzielnia Socjalna KOMUNALKA ze Sławna i Centrum Integracji Społecznej z Rzyszczewa – podaje gmina.

Inne „Metamorfozy na Plus”. Zobacz najbardziej spektakularne przemiany!

W naszym cyklu „Metamorfozy na Plus” odwiedzamy miejsca, w których współcześni wizjonerzy i inwestorzy przywracają do świetności dorobek swoich poprzedników. Do tej pory zwróciliśmy uwagę m.in. na takie obiekty jak odrestaurowane dworce kolejowe, pałace, dworki, budynki fabryczne, świątynie, kamienice i domy jednorodzinne.

Chcesz zobaczyć więcej niezwykłych przemian budowli z całej Polski? Poznaj inne artykuły z cyklu „Metamorfozy na Plus”.

Listen to "Murowane starcie" on Spreaker.