Czy nowe przepisy uchronią działkowców przed nakazem rozbiórki altan?
Prezydent podpisał uchwaloną przez Sejm nowelizację Prawa budowlanego, która zmienia przepisy w zakresie budowy altan na działkach w rodzinnych ogrodach działkowych. Nowelizacja wprowadza m. in. definicję altany. Zmiany mają na celu uchronienie 900 tys. działkowców w Polsce przed nakazem rozbiórki dotychczas wybudowanych altan.
Autor: thinkstockphotos.com
Działkowiec będzie miał prawo wystąpić do organu nadzoru budowlanego z wnioskiem o wydanie zaświadczenia, że wybudowana przez niego altana jest zgodna z wymogami, zawartymi w przepisach
W obecnym stanie prawnym kwestię wznoszenia obiektów budowlanych na działkach w rodzinnych ogrodach działkowych reguluje art. 29 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego. W myśl tego przepisu pozwolenia na budowę nie wymaga budowa altan i obiektów gospodarczych na działkach w rodzinnych ogrodach działkowych o powierzchni zabudowy do 35 m2 oraz wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich.
Dotychczasowa luka w przepisach oznaczała ryzyko rozbiórek wybudowanych altan
Problem w praktyce stanowił brak w Prawie budowlanym definicji pojęcia „altana”. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II OSK 1875/12 powoduje to, że należy wobec tego stosować pojecie altany zawarte w słowniku języka polskiego. Altaną w rozumieniu słownika języka polskiego jest budowla o lekkiej konstrukcji, często ażurowej, stawiana w ogrodzie, która służy do ochrony przed słońcem i deszczem. W konsekwencji wobec jednego z działkowców, który zbudował na działce budowlę według parametrów dotyczących wielkości zgodnych ze wskazanym wyżej art. 29 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego, ale o konstrukcji niezgodnej ze słownikową definicją altany wydano nakaz jego rozbiórki.
W Polsce jest 900 tys. działkowców. Przyjęta we wskazanym wyżej wyroku NSA definicja altany powoduje, że większość wybudowanych na niej domków nie spełnia wymogów, jakie wskazał NSA w przytoczonym wyżej wyroku. Działkowcy budując domki na działkach kierowali się jedynie wymogami dotyczącymi wielkości takich budynków, określonymi w Prawie budowlanym, a nie tym, z czego są wznoszone. Wobec tego wobec niemal 900 tys. działkowców może być wydana decyzja o nakazie rozbiórki, jako samowoli budowlanej postawionych altan.
Co się zmieni w Prawie budowlanym w zakresie budowy altan?
Prezydent podpisał uchwalony przez Sejm 20 marca br. obywatelski projekt zmian w Prawie budowlanym oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta ma uzupełnić omawianą lukę w prawie w kwestii braku definicji altany oraz uchronić działkowców od nakazu rozbiórki altan działkowych, które wybudowali działając w przekonaniu, że budują je zgodnie z prawem.
Nowelizacja Prawa budwolanego dodaje definicję altany do ustawy z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. W myśl tej definicji altaną będzie wolno stojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy lub inny obiekt budowlany spełniający taką funkcję, położony na terenie działki w rodzinnym ogrodzie działkowym. Altana będzie mogła mieć powierzchnię zabudowy do 35 m2 oraz o wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich, przy czym do powierzchni zabudowy nie będzie wliczany taras, weranda lub ganek, o ile ich łączna powierzchnia nie przekracza 12 m2.
Na obszarze działki nie będzie można budować:
- altan, które nie spełniają wskazanej wyżej definicji altany,
- obiektów gospodarczych o powierzchni zabudowy przekraczającej 35 m2 oraz o wysokości przekraczającej 5 m przy dachach stromych i 4 m przy dachach płaskich.
Jeżeli zarząd działek uzyska informację, że na działce wybudowane budynek, który narusza przepisy prawa, zarząd ten poinformuje urząd nadzoru budowlanego o tym fakcie.
Konsekwencją wskazanych wyżej zmian jest także zmiana w Prawie budowlanym, w myśl której nie będzie wymagało uzyskania pozwolenia na budowę budowa altany działkowej, która spełnia powyższe wymogi, zawarte w ustawie o rodzinnych ogrodach działkowych.
Ponadto na skutek wskazanych wyżej zmian nastąpi także modyfikacja w ustawie z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, w myśl której zwolnione od podatku od nieruchomości będą położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego: grunty, altany działkowe i obiekty gospodarcze o powierzchni zabudowy do 35 m2 oraz budynki stanowiące infrastrukturę ogrodową, w rozumieniu ustawy z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Uprawnienia działkowców w zakresie budowy altan
Działkowiec będzie miał prawo wystąpić do organu nadzoru budowlanego z wnioskiem o wydanie zaświadczenia, że wybudowana przez niego altana jest zgodna z wymogami, zawartymi w przepisach. Do tego wniosku trzeba będzie dołączyć aktualny na dzień złożenia wniosku wypis z ewidencji działek, jak również oświadczenie działkowca o powierzchni zabudowy altany, wraz z informacją o powierzchni tarasów, werand lub ganków. Za wydanie tego zaświadczenia przez urząd nadzoru budowlanego nie będzie pobierana opłata skarbowa.
Brak nakazów rozbiórki istniejących altan pod pewnymi warunkami
W przypadku altan wybudowanych na terenach rodzinnych ogrodów działkowych przed dniem wejścia w życie omawianej nowelizacji ustawy, które spełniają wskazane wyżej nowe wymagania określone w tej nowelizacji nie będą wszczynane postępowania w sprawie nakazu rozbiórki tych altan, a postępowania wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie nowelizacji zostaną umorzone.
Jeżeli przed dniem wejścia w życie omawianej nowelizacji wydano ostateczną decyzję w sprawie nakazu rozbiórki altany organ nadzoru budowlanego, który wydał tę decyzję w pierwszej instancji, stwierdzi jej wygaśnięcie.
Omawiana nowelizacja Prawa budowlanego oraz niektórych innych ustaw wejdzie w życie po upływie 14 dni od jej opublikowania w Dzienniku Ustaw.
20.04.2015
