System e-CRUB. Elektroniczny Centralny rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane

System e-CRUB, czyli elektroniczny Centralny rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane. Administratorem systemu e-CRUB jest Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego. To rozwiązanie dzięki któremu inwestor, zatrudniający inżyniera czy projektanta, szybko sprawdzi jego kwalifikacje i uprawniania bez potrzeby wglądu w dokumenty papierowe. Dzięki rejestrowi e-CRUB również osoby pracujące w branży budowlanej, zdające egzamin w jednej z izb, mogą szybciej korzystać ze swoich uprawnień.

Pod adresem https://e-crub.gunb.gov.pl została uruchomiona wyszukiwarka publiczna z listą inżynierów i architektów. Wyszukiwarka umożliwia zainteresowanym obywatelom weryfikację uprawnień projektantów oraz innych osób pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie. Dzięki wyszukiwarce obywatele mają możliwość uzyskania bezpośredniego kontaktu z osobami w bazie e-CRUB – ale tylko z tymi, którzy wyrazili chęć udostępnienia danych osobowych publicznie i przesłali do GUNB zgodę na wprowadzenie danych kontaktowych do systemu.

Przeczytaj też: Cyfryzacja w budownictwie - prawo budowlane 2023 - budujesz dom? Wszystkie formalności załatwisz przez Internet

System e-CRUB został uruchomiony 1 sierpnia 2022 r. Osoby pełniące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie wpisane do systemu e-CRUB nie będą musiały już przedkładać w urzędzie kopii decyzji o nadaniu uprawnień i zaświadczenia o przynależności do izby. Urzędy sprawdzą to w systemie e-CRUB.

Co to jest e-CRUB?

Zgodnie z art. 88a ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wykonuje zadania określone przepisami prawa budowlanego, a w szczególności: prowadzi, w systemie e-CRUB, będącym systemem teleinformatycznym w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, centralne rejestry: osób posiadających uprawnienia budowlane i ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.

System e-CRUB zapewnienia prowadzenia centralnych rejestrów osób posiadających uprawnienia budowlane i ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej przez odpowiedni system teleinformatyczny.

Nowelizacja z 7 lipca 2022 r. prawa budowlanego wprowadziła:

1. rezygnację z konstytutywnego charakteru wpisu (wpis stał się czynnością techniczną, a nie decyzją administracyjną),
2. uproszczenie procedury wpisu przez rezygnację z przekazywania do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych i umożliwienie wprowadzania danych bezpośrednio do rejestru za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Przeczytaj też: Nowelizacja prawa budowlanego: najważniejsze zmiany

Zalety systemu e-CRUB

Korzyściami wynikającymi z wprowadzenia nowego rejestru jest szybsza, tańsza forma (elektroniczna) przesyłania informacji o uprawnionych i ukaranych oraz możliwość szybkiego sprawdzenia i weryfikacji osoby uprawnionej. Ponadto nastąpi przyspieszenie procesu związanego z wykonywaniem zawodu przez uprawnionego, ponieważ uprawniony nie będzie musiał czekać na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego o wpisie do e-CRUB.

Organy administracji architektoniczno-budowlanej i organy nadzoru budowlanego kontrolują:

1. posiadanie przez osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie uprawnień do pełnienia tych funkcji;
2. spełnienie wymogu, o którym mowa w art. 12 ust. 7 prawa budowlanego, w przypadku osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie.

W stosunku do osób lub uprawnień budowlanych wpisanych do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane kontroli, dokonuje się na podstawie danych zawartych w systemie e-CRUB. W przypadku awarii lub przerwy w działaniu systemu e-CRUB uniemożliwiającej przeprowadzenie kontroli, organy administracji architektoniczno-budowlanej oraz organy nadzoru budowlanego mogą żądać od osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie przedłożenia kopii uprawnień budowlanych lub kopii zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7 Prawa budowlanego. Artykuł ten stanowi, iż podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie stanowi wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez tę izbę z określonym w nim terminem ważności.

Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego przy wykonywaniu obowiązków określonych przepisami prawa budowlanego mogą dokonywać czynności kontrolnych. Protokolarne ustalenia dokonane w toku tych czynności stanowią podstawę do wydania decyzji oraz podejmowania innych środków przewidzianych w przepisach prawa budowlanego.

Wpis do e-CRUB - jakie dane zawiera?

System teleinformatyczny to zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania zapewniający przetwarzanie, przechowywanie, a także wysyłanie i odbieranie danych przez sieci telekomunikacyjne za pomocą właściwego dla danego rodzaju sieci telekomunikacyjnego urządzenia końcowego Praktyka pokazuje, iż nie ma żadnych podstaw do różnicowania sytuacji podmiotów korzystających z poczty elektronicznej i metod tzw. tradycyjnych. Skoro więc w przypadku korzystania z pośrednictwa operatorów pocztowych nie jest wystarczające samo wysłanie korespondencji na adres odbiorcy, a dla wykazania skuteczności doręczenia konieczne jest posługiwanie się dowodem doręczenia, wydaje się oczywiste, że takie same wymogi stawiane być muszą wobec korespondencji kierowanej do adresata drogą elektroniczną.

W przypadku korzystania z platformy e-PUAP potwierdzenia takie generowane są automatycznie, co zabezpiecza interes wnioskodawców. W rejestrach, zamieszcza się następujące dane:

1. imiona i nazwisko;
2. adres zamieszkania;
3. numer PESEL - w stosunku do osób posiadających obywatelstwo polskie, albo numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość - w stosunku do osób nieposiadających obywatelstwa polskiego; datę śmierci - jeżeli osoba, której wpis dotyczy, zmarła;
4. informację o wykształceniu, o tytułach zawodowych i o stopniach lub tytułach naukowych;
5. numer, datę i miejsce wydania decyzji;
6. organ wydający decyzję;
7. podstawę prawną wydania decyzji;
8. numer, specjalność i zakres uprawnień budowlanych - w centralnym rejestrze osób posiadających uprawnienia budowlane;
9. informację o przynależności do właściwej okręgowej izby samorządu zawodowego, w tym informację o zawieszeniu w prawach członka;
10. dane identyfikujące decyzję o ukaraniu z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie - w centralnym rejestrze ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie;
11. pozycję rejestru;
12. datę wpisu do rejestru;
13. adres do korespondencji, numer telefonu, e-mail - w centralnym rejestrze osób posiadających uprawnienia budowlane.

Zakres danych identyfikujących decyzję o ukaraniu z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie obejmuje następujące dane:

1. numer decyzji o nadaniu uprawnień;
2. datę i miejsce wydania decyzji o ukaraniu z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie;
3. wskazanie organu wydającego decyzję;
4. podstawę prawną;
5. funkcję uczestnika;
6. datę, miejsce i kwalifikację prawną popełnionego czynu;
7. rodzaj kary;
8. terminy egzaminów;
9. datę upływu kary;
10. status kary;
11. inne uwagi dotyczące kary.

Dane rejestrowe

W wyniku zmian wprowadzonych nowelizacją ustawy prawo budowlane ( t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1557 ) w art. 88a pojawią się dane do tej pory niegromadzone. Są to:

• data śmierci – jest konsekwencją odnotowywania w rejestrze „statusu” osoby (żyje/nie żyje)

Ze względu na udostępnianie danych z rejestru, niezbędne wydaje się zamieszczanie informacji, od kiedy dana osoba nie żyje. Wraz z datą śmierci status osoby w karcie powinien zostać zmieniony na „nie żyje”, a w konsekwencji tego np. jej dane od tego dnia nie powinny być już publikowane na stronie internetowej Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. Jeżeli taka osoba była ukarana z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, z datą śmierci kara ulega zatarciu. Odnotowywanie daty śmierci jest uwzględnieniem postulatu izb samorządu zawodowego;

• stopień lub tytuł naukowy

Zapisanie informacji o stopniach lub tytułach naukowych jest realizacją postulatu izb samorządu zawodowego. Wynika ona z tego, że izby w decyzjach o nadaniu uprawnień budowlanych zamieszczają te dodatkowe informacje o wykształceniu, niezależnie od tytułu/ów zawodowych. Ponadto w przypadku osób posiadających tytuły naukowe gromadzenie tego typu informacji przyczyni się do posiadania w rejestrze kompletnej informacji o ich wykształceniu.

Ponadto nowelizacja prawa budowlanego z 7 lipca 2022 r ( t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1557) dokonała zmian redakcyjnych obejmujących art. 88a prawa budowlanego. Niektóre dane rejestru są publikowane na stronie internetowej, niezależnie od daty wpisu osoby do rejestru. Wyjątkiem są dane adresowe, które będą publikowane tylko za zgodą osoby wpisanej do rejestru.

Informacje w systemie e-CRUB

Wejście w życie przepisów spowodowało, że uczestnicy procesu budowlanego wpisani do systemu e-CRUB nie muszą przedkładać organom administracji budowlanej papierowej kopii decyzji o nadaniu uprawnień. Dlatego też rejestr przewiduje się gromadzone kopii uprawnień budowlanych w celu umożliwienia organom kontroli właściwego wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Dodatkowo w przypadku osób ukaranych karą z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie organy samorządu zawodowego przekazują Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w systemie e-CRUB decyzję o ukaraniu z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie. Przekazanie takiej decyzji jest niezbędne w celu skontrolowania prawidłowości przekazanych do rejestru danych osoby ukaranej (art. 88a ust. 5c prawa budowlanego ).

Zgodnie zaś z art. 88a ust. 5d prawa budowlanego organom administracji architektoniczno-budowlanej oraz organom nadzoru budowlanego zapewniony został dostęp do systemu teleinformatycznego, za pomocą którego jest prowadzony centralny rejestr. Dzięki temu rozwiązaniu organy mogą za pośrednictwem centralnego rejestru sprawdzić uprawnienia budowlane lub aktualność wpisu na listę samorządu zawodowego. Dlatego też istotne jest, aby prowadził go centralny organ administracji rządowej, jakim jest Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego. W art. 88a ust. 6 prawa budowlanego wprowadzono nowe upoważnienie dla ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa do wydania rozporządzenia, uwzględniające nowe procedury wprowadzania danych do centralnych rejestrów (formularze) oraz okoliczność, że rejestry mają być prowadzone za pomocą systemu teleinformatycznego.

Wpis do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane

Centralne rejestry są prowadzone w postaci zbiorów danych, zapisywanych i gromadzonych w formie elektronicznej, pozwalającej na sporządzanie wydruków oraz posiadającej zabezpieczenia przed dokonywaniem wpisów, zmian lub uzupełnień przez osoby nieuprawnione.

Wpis do centralnego rejestru polega na wprowadzeniu danych zawartych w ostatecznych decyzjach, do właściwego zbioru danych w centralnym rejestrze.

Z chwilą zamieszczenia danych we właściwym zbiorze danych w centralnym rejestrze wpis uważa się za dokonany. Wpisu do właściwego zbioru danych w centralnym rejestrze dokonuje się pod oddzielną pozycją, oznaczoną numerem wynikającym z kolejności oraz datą dokonania wpisu.

Centralny rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane prowadzi się w formie kart osobowych i kart zawodowych. Centralny rejestr ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie prowadzi się w formie kart osobowych i kart kary. Układ danych prezentowanych w systemie teleinformatycznym, przyporządkowanych do osoby wpisanej do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane, jest zgodny z układem danych przewidzianym dla kart osobowych i kart zawodowych. Układ danych prezentowanych w systemie teleinformatycznym, przyporządkowanych do osoby wpisanej do centralnego rejestru ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, jest zgodny z układem danych przewidzianym dla kart osobowych i kart kary.

Wzory karty osobowej, karty zawodowej i karty kary określają odpowiednio załączniki nr 1-3 do rozporządzenia.

Wniosek o wpis do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane

Wpisów do centralnych rejestrów dokonuje się na podstawie ostatecznych decyzji o:

1. nadaniu uprawnień budowlanych;
2. ukaraniu w trybie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.

Do wniosku o wpis do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane dołącza się ostateczną decyzję o nadaniu uprawnień budowlanych oraz wypełniony formularz osobowy, którego wzór jest określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

Do wniosku o wpis do centralnego rejestru ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie dołącza się ostateczną decyzję o ukaraniu w trybie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, wypełniony formularz osobowy, oraz wypełniony formularz kary, którego wzór jest określony w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

Uprawnienia Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego

Administratorem systemu e-CRUB jest Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Dane w centralnym rejestrze osób posiadających uprawnienia budowlane, są publikowane wyłącznie za uprzednią zgodą osoby, której dotyczą, wyrażoną w postaci papierowej albo w postaci dokumentu elektronicznego. W systemie e-CRUB są gromadzone kopie uprawnień budowlanych oraz kopie decyzji o ukaraniu z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego zapewnia dostęp do systemu e-CRUB:

• organom administracji architektoniczno-budowlanej i organom nadzoru budowlanego;
• organom izb samorządu zawodowego.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego może wystąpić do właściwego organu samorządu zawodowego o weryfikację dokumentów przesłanych w celu dokonania wpisu do centralnego rejestru, określając nieprawidłowości, które powinny zostać usunięte. Na wniosek osoby objętej wpisem lub właściwego organu samorządu zawodowego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego dokonuje sprostowania dokonanego wpisu w przypadku, gdy jest on niezgodny z decyzją, z informacjami zawartymi w tej decyzji lub ze stanem faktycznym. Wpisowi podlegają również zmiany i uzupełnienia danych i informacji zamieszczonych w centralnych rejestrach oraz wykreślenia z rejestru.

Dokumenty stanowiące podstawę wpisu do centralnych rejestrów gromadzi się jako akta rejestrowe. Akta rejestrowe nie mogą być udostępniane osobom trzecim. Akta rejestrowe oraz inne dokumenty dotyczące postępowania rejestrowego gromadzi się i przechowuje zgodnie z przepisami dotyczącymi klasyfikowania i kwalifikowania dokumentacji dla celów archiwalnych.

Podstawa prawna

• art. 88 a ustawy z 7 7 1994 r. Prawo budowlane ( t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z 23 10 2014 r. w sprawie wzorów i sposobu prowadzenia w formie elektronicznej centralnych rejestrów osób posiadających uprawnienia budowlane oraz ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie(t. j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1513 ze zm.)