ETS2 już w 2027! Koszty ogrzewania domów gazem i węglem szybko będą rosły
ETS2 - unijna dyrektywa wprowadzająca obowiązkowe opłaty za emisję w transporcie i budownictwie - wchodzi w 2027. Wzrost kosztów odczują wszyscy. ETS2 najbardziej jednak dotknie te gospodarstwa domowe, które swoje domy ogrzewają gazem i węglem. Jak wzrosną koszty ogrzewania tymi paliwami? Analizy wskazują, że wzrost opłaty może być nawet czterokrotny.
Spis treści
- Czym jest ETS2?
- Opłaty za ogrzewania gazem i węglem od 2027
- Nawet czterokrotny wzrost opłaty
- Jak wzrosną koszty ogrzewania Polaków?
Opłatami za emisję zostaną obciążone wszystkie gospodarstwa domowe, które do ogrzewania swoich domów i mieszkań wykorzystują paliwa kopalne, czyli węgiel, gaz ziemny, olej opałowy. Nowa danina to wynik zatwierdzonego prze Unię systemu ETS2, który rozszerza handel emisjami o budynki mieszkalne. Jak będzie liczona i ile wyniesie nowa opłata?
Czym jest ETS2?
System ETS2 to drugi, równoległy do już obowiązującego EU ETS, system handlu uprawnieniami do emisji CO2, mający na celu dalsze jej ograniczenia. Tym razem dyrektywa obejmie transport i budownictwo, które, według szacunków, odpowiada za około jedną trzecią emisji.
ETS2 będzie dotyczył dostawców i sprzedawców paliw do ogrzewania budynków. Będą oni zobowiązani do umarzania uprawnień w odniesieniu do swoich zweryfikowanych emisji odpowiadających ilości paliw, które dopuścili do konsumpcji. W praktyce jednak koszty uprawnień zostaną przerzucone na odbiorców końcowych paliw - gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa - małe ciepłownie, piekarnie, gastronomie czy sklepy.
Dodatkowe koszty będą ukryte w cenie paliw kopalnych, m.in. węgla, gazu, oleju opałowego, paliw silnikowych. Koszt zakupu paliw wzrośnie nie tylko o wysokość opłaty emisyjnej, ale także wysokość podatku VAT naliczanego od tej opłaty.
Opłaty za ogrzewania gazem i węglem od 2027
Już wiadomo, że ETS2 i związane z dyrektywą opłaty za ogrzewania paliwami kopalnymi zaczną obowiązywać w 2027, najpóźniej w 2028. Dodatkowe koszty poniosą głównie właściciele domów jednorodzinnych. Jak wynika z danych Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, w Polsce użytkowanych jest ponad 17 mln różnych źródeł ciepła i spalania paliw. Największy udział ma ogrzewanie gazowe 27,92%, na drugim miejscu plasują się z wynikiem 17,15% kotły na paliwa stałe, na trzecim ogrzewania elektryczne - 15,05%.
Nawet czterokrotny wzrost opłaty
Na razie największą niewiadomą jest skala obciążenia finansowego gospodarstw domowych, ale wstępne szacunki mówią, że będzie to około 45 euro za tonę emisji. Na tym jednak nie koniec.
Komisja Europejska już w 2028 przewiduje wzrost cen powyżej pierwotnie zakładanego pułapu 45 euro za tonę do poziomu 50 euro. Od 2031 należy się jednak spodziewać gwałtownego wzrostu opłaty do nawet 210 euro - jak podaje się w najnowszym raporcie Krajowego Bilansowania i Zarządzania Emisjami. A oznacza to wzrost czterokrotny.
Jak wzrosną koszty ogrzewania Polaków?
Wzrost kosztów ogrzewania gazem i węglem gospodarstw domowych po wprowadzeniu systemu ETS2 przeanalizowali Wanda Buk (była wiceprezes PGE) oraz Marcin Izdebski (były już dyrektor jednego z departamentów MAP).
Jak można przeczytać w ich raporcie „Analiza wpływu ETS2 na koszty życia Polaków”, Polska jest jednym z krajów, którego obywatele najdotkliwiej odczują uruchomienie ETS2. Ze względów klimatycznych należymy do grona państw z zapotrzebowaniem na ciepło przekraczającym średnią unijną. Mamy też najwyższe w Europie wykorzystanie węgla, będącego najbardziej emisyjnym paliwem, do ogrzewania budynków mieszkalnych. Najwyższe koszty systemu ETS2 będą ponosili mieszkańcy najstarszych, nieocieplonych budynków jednorodzinnych.
Jak wynika z raportu, dla przeciętnej polskiej rodziny skumulowany dodatkowy koszt ETS2 w latach 2027-2030 w przypadku ogrzewania gazem wyniesie 6338 zł. W latach 2027-2035 to koszt 24 018 zł.
W przypadku ogrzewania węglem będzie to odpowiednio 10 311 zł oraz 39 074 zł. Poniżej można przeczytać cały raport.
Analiza wpływu ETS2 na koszty życia Polaków RAPORT
Unia Europejska planuje opodatkowanie emisji budynków, ale w zamian daje też wsparcie finansowe na transformację energetyczną. To wsparcie m.in. w Krajowym Planie Odbudowy - na termomodernizację, do tego dochodzą jeszcze środki krajowe, chociażby kilkadziesiąt miliardów złotych w ramach programu Czyste Powietrze. Wsparciem dla Polaków ma być także Społeczny Fundusz Klimatyczny z budżetem 50 mld, nad którym trwają prace.
Podatek od ogrzewania zdecydowanie obciąży budżety gospodarstw domowych, ale jest też szansą na zwiększenie liczby ekologicznych źródeł ciepła w Polsce. Do 2027 roku jest jeszcze trochę czasu - na wymianę nieekologicznych systemów ogrzewania na takie, które nie obciążają środowiska.
- Mój prąd 6.0 - od kiedy 28 tys. zł dotacji na fotowoltaikę, magazyn energii i bojler? Jakie nowe warunki?
- Dofinansowanie do pompy ciepła 2024 - jakie warunki? Gdzie złożyć wniosek?
