Żywotniki do ogrodu - żywotnik zachodni, żywotnik wschodni, żywotnik olbrzymi, żywotnik japoński

Żywotniki to jedne z najbardziej rozpowszechnionych iglaków uprawianych w ogrodach. Ich największe zalety to: szybki wzrost, dekoracyjność przez cały rok i względnie niska cena za sadzonkę. Jak uprawiać żywotniki w ogrodzie? Żywotniki do ogrodu - najpopularniejsze gatunki: żywotnik zachodni, żywotnik wschodni, żywotnik olbrzymi i żywotnik japoński.

W ogrodach wykorzystuje się kilka gatunków żywotników, najważniejsze z nich to:

• żywotnik zachodni (łac. Thuja occidentalis),
• żywotnik olbrzymi (Thuja plicata).

Ponadto szerokie zastosowanie znajdują ich kuzyni:

• biota wschodnia (Platycladus orientalis), do niedawna nazywana żywotnikiem wschodnim,
• żywotnikowiec japoński (Thujopsis dolabrata).

Zobacz galerię 8 zdjęć

Autor: Agnieszka Mike-Jeziorska

Żywotniki do ogrodu - ciekawe odmiany

• Żywotnik olbrzymi 'Excelsa' – dorasta do 15 m wysokości, rośnie szybko, pokrój wąsko stożkowy.
• Żywotnik olbrzymi 'Jan' – rośnie wolno, po 10 latach osiąga 2-2,5 m wysokości, tworzy szeroko stożkową koronę, łuski złocistożółte.
• Żywotnik olbrzymi 'Zebrina' – wyróżnia się regularnymi paskami na łóżkach o barwie złocistej, z czasem zmieniającej się na bladożółto lub biało. Dorasta do 10 m wysokości, ma szeroko stożkowy pokrój, rośnie szybko.
• Biota wschodnia 'Aurea Nana' – niska, wolno rosnąca odmiana osiągająca 2,5 m wysokości. Ulistnienie żółtozielone, jesienią przebarwiające się na brązowo.
• Biota wschodnia 'Sieboldii' – karłowa odmiana osiągająca 1,5-2 m wysokości. Ma wydłużony, jajowaty pokrój. Ulistnienie jest żywozielone.
• Żywotnik zachodni 'Brabant' – ma gęsto rozgałęziony, stożkowaty pokrój. Osiąga średnio 3,5 m wysokości. Rośnie szybko, polecana na żywopłoty.
• Żywotnik zachodni 'Filiformis' – dorasta do 2 m wysokości. Ma luźny pokrój. Pędy są cienkie, sznurowate, drobne łuski ściśle przylegają do nich. To nadaje odmianie oryginalny „pierzasty” wygląd.
• Żywotnik zachodni 'Golden Globe' – ma gęsty, kulisty pokrój i dorasta do 1,5 m wysokości. Łuski mają złocistozieloną barwę.
• Żywotnikowiec japoński 'Nana' - karłowa odmiana o luźnym, półkolistym pokroju, dorastająca do 1 m wysokości. Rośnie wolno. Łuski są intensywnie zielone, mniejsze niż u podstawowego gatunku.

Żywotniki - wymagania i uprawa

Żywotniki uchodzą za dość łatwe w uprawie. Odmiany o przebarwiających się łuskach warto sadzić w miejscach słonecznych, wtedy wybarwienie jest najbardziej intensywne. Większość odmian o zielonych łuskach bardzo dobrze radzi sobie w półcieniu.

Podłoże dla żywotników powinno być umiarkowanie żyzne, przepuszczalne i lekko wilgotne. Optymalny termin sadzenia żywotników to wiosna (kwiecień-maj), koniec lata (wrzesień) i jesień (październik). Rośliny uprawiane w pojemnikach można sadzić w zasadzie niemal przez cały sezon, o ile zapewni się im odpowiednią wilgotność podłoża. Przed sadzeniem podłoże zaleca się wymieszać z przefermentowanym obornikiem. Nie można przesadzać z nawozami mineralnymi, zwłaszcza azotowymi, które mogą powodować zasolenie gleby.

Bardzo ważne w uprawie tych iglaków jest nawadnianie krzewów - żywotniki, żywotnikowce i bioty powinno się podlewać przez cały rok, także zimą (choć zimą nawadnianie wykonuje się sporadycznie, w umiarkowanie ciepłe dni, aby nie dopuścić do suszy fizjologicznej). Przy zakładaniu żywopłotu z żywotników warto rozważyć zamontowanie instalacji automatycznego systemu, np. nawadniania kropelkowego. Niedobór wody to jeden z najczęstszych powodów brązowienia łusek. Przy podlewaniu należy unikać moczenia nadziemnych części.

Żywotniki są względnie odporne na mróz. Młode bioty wschodnie późną jesienią zaleca się okrywać agrowłókniną. Przed nadejściem zimy odmianom kolumnowym i stożkowatym warto ścisnąć pędy sznurem, aby ograniczyć zaleganie śniegu i tym samym uchronić je przed deformacją/łamaniem. Zalecanym zabiegiem pielęgnacyjnym jest ściółkowanie, które ogranicza zachwaszczenie i wyparowywanie wody z gleby. Iglaki dobrze reagują na cięcie. Wszelkie zabiegi pielęgnacyjne powinno się wykonywać przy użyciu rękawic (kontakt może wywoływać reakcje alergiczne).

Żywotniki do ogrodu - zastosowanie

Żywotniki bardzo często wykorzystuje się do tworzenia żywopłotów. Wybierając odpowiednia odmianę możemy szybko stworzyć szczelne całoroczne ściany wyznaczające granice działki oraz zapewniające prywatność. Z żywotników można tworzyć krzewiaste kompozycje, łącząc gatunki o różnym kształcie i wybarwieniu łusek. Żywotniki doskonale nadają się do ogrodów skalnych i na wrzosowiska. Odmiany o mniejszych rozmiarach można uprawiać w pojemnikach na balkonach bądź tarasach. Żywotniki pasują do ogrodów różnego typu – od wiejskich po nowoczesne.

Michał Mazik