Spis treści
- Dlaczego warto uprawiać jeżówki z nasion?
- Jakie wymagania mają jeżówki?
- Jak pielęgnować jeżówki?
- Uprawa jeżówek z nasion
- Wysiew nasion jeżówki na rozsadę
- Wysiew nasion jeżówki wprost do gruntu
- Czy jeżówki uprawiane z nasion powtórzą cechy rośliny matecznej?
Jeżówki od kilu lat zajmują czołowe miejsce wśród najbardziej cenionych i najchętniej uprawianych kwitnących bylin. Znanych jest 9 gatunków tych pięknych roślin, ale w uprawie najczęściej spotykana jest jeżówka purpurowa oraz jej niezwykle liczne odmiany ozdobne, różniące się pokrojem i wysokością roślin oraz barwą i kształtem kwiatów.
Dlaczego warto uprawiać jeżówki z nasion?
Sadzonki jeżówek zazwyczaj kupujemy latem u producenta lub w centrum ogrodniczym, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, abyśmy samodzielnie wyhodowali jeżówki z nasion. Wprawdzie będzie to wymagało od nas nieco więcej wysiłku, niż zakup gotowych roślin, a na kwiaty przyjdzie nam poczekać do kolejnego roku (jeżówki są wprawdzie bylinami, ale zwykle zaczynają kwitnąć dopiero w drugim roku po wysiewie nasion), jednak dzięki własnej uprawie będziemy mogli liczyć na dużą ilość sadzonek za niewielką cenę, co nie jest bez znaczenia, gdyż sprzedawane w centrach handlowych jeżówki są zwykle dość drogie.
Jakie wymagania mają jeżówki?
Zanim jednak zdecydujemy się na uprawę jeżówek, powinniśmy bliżej poznać ich oczekiwania, bo to rośliny dość wymagające, które tylko w sprzyjających warunkach będą bujnie się rozrastały, zdrowo wyglądały i obficie kwitły.
Jeżówki najlepiej czują się na ciepłych, słonecznych stanowiskach i żyznych, próchniczych, przepuszczalnych, umiarkowanie wilgotnych glebach o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie pH. Dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu, lepiej znoszą przejściową suszę niż zalanie, jednak podczas gorącego, suchego lata będą potrzebowały nawadniania.
Jak pielęgnować jeżówki?
Jeżówki kwitną długo i obficie, dlatego w okresie wegetacyjnym dobrze jest zasilać je wieloskładnikowymi nawozami dla roślin kwitnących lub nawozami organicznymi (kompost, biohumus). Warto też wyściółkować wokół nich glebę, co zapobiegnie jej nadmiernemu wysychaniu i ograniczy rozwój chwastów. Należy również pamiętać o systematycznym usuwaniu przekwitłych kwiatów, co pobudza jeżówki do tworzenia nowych. Nie trzeba natomiast zabezpieczać roślin na zimę, gdyż są dostatecznie mrozoodporne i nie wymagają takiej ochrony.
Uprawa jeżówek z nasion
Uprawa własnych jeżówek z nasion może być prowadzona na dwa sposoby:
- przez wysiew nasion na rozsadę,
- przez wysiew nasion wprost do gruntu.
Wysiew nasion jeżówki na rozsadę
W pierwszym przypadku nasiona jeżówek wysiewamy wiosną (od marca do maja) na tacki wypełnione żyznym, próchniczym, wilgotnym podłożem i umieszczamy w widnym, ciepłym miejscu w temperaturze 15-20°C. Po wschodach, kiedy rośliny rozwiną 2-3 liście właściwe, pikujemy je do doniczek, a kiedy podrosną, sadzimy na stanowisku docelowym, w zależności od odmiany w rozstawie 40-80 x 40-60 cm. (nie później jednak niż na przełomie sierpnia i wrzesnia).
Wysiew nasion jeżówki wprost do gruntu
Drugi sposób polega na wysianiu nasion jeżówek wiosną (maj-czerwiec) wprost do gruntu lub na rozsadniku. W tym celu na przeznaczonym pod ich uprawę stanowisku należy odchwaścić, spulchnić i wyrównywać glebę, a następnie wytyczyć znacznikiem rządki o głębokości ok. 1,5 cm i wysiać w rowki nasiona, delikatnie przykrywając je ziemią.
Po wysiewie nasion grządkę należy delikatnie podlać, uważając, aby nie wypłukać z gleby nasion. Rabatę dobrze jest też okryć niskim tunelikiem foliowym, bo nasiona jeżówki są wąskie i lekkie, wiec deszcz łatwo mógłby je wymyć z gleby. Poza tym osłona pozwoli zapewnić kiełkującym nasionom bardziej stabilne warunki, w tym głównie odpowiednią wilgotność i ciepło, którego potrzebują do dobrego kiełkowania (optimum to 18-20°C). Kiedy siewki rozwiną 2-3 liście właściwe, rośliny możemy przepikować do doniczek lub posadzić wprost na miejsce stałe, w zależności od odmiany w rozstawie 40-80 x 40-60 cm. (nie później jednak niż na przełomie sierpnia i września). Miejsce uprawy należy jednak wybrać bardzo starannie, bo dorosłe jeżówki tworzą rozwinięty, głęboki system korzeniowy i nie lubią przesadzania. Rośliny w pierwszym roku uprawy warto też okryć na zimę np. gałązkami stroiszu, bo choć z natury są dostatecznie mrozoodporne, w bezśnieżne, surowe zimy młode rośliny mogą poważnie ucierpieć.
Czy jeżówki uprawiane z nasion powtórzą cechy rośliny matecznej?
Jeżówki w naszym klimacie czują się całkiem dobrze, dlatego kwitną obficie i wydają sporo nasion. Możemy oczywiście zebrać te nasiona i wykorzystać do rozmnażania roślin, ale ponieważ w ogrodach uprawiane są głównie mieszańcowe odmiany jeżówek, wysiewając ich nasiona nie mamy żadnej gwarancji, że potomstwo powtórzy cechy odmianowe rośliny matecznej. Jeśli więc nie lubimy niespodzianek, w nasiona jeżówek zaopatrzmy się lepiej u sprawdzonego producenta lub w centrum ogrodniczym niż we własnym ogrodzie.
