Suszenie ziół na zimę - jak suszyć zioła w domu? Poznaj sprawdzone sposoby

2023-11-03 9:21

Coraz więcej osób uprawia zioła w ogrodzie czy na balkonie i wykorzystuje się w różny sposób podczas sezonu. Aby korzystać z bogactwa ziół także zimą, warto je ususzyć. Jak to zrobić? Oto sprawdzone sposoby suszenia ziół w domu.

Niezależnie od tego, czy mamy piękny ogród, balkon czy tylko parapet w domu, możemy uprawiać zioła i cieszyć się nimi przez cały rok. Wystarczy tylko prawidłowo je ususzyć. Nie tylko popularne melisa i mięta mogą być częścią naszych zimowych zapasów. Szałwia, tymianek i rozmaryn to tylko kilka przykładów ziół, które można suszyć i przechowywać, aby czerpać z ich bogactwa również w okresie zimowym. Jak przeprowadzić proces suszenia i w jaki sposób możemy wykorzystać swoje zbiory ziół?

Spis treści

  1. Kiedy najlepiej zbierać zioła do suszenia?
  2. Różne metody suszenia ziół
  3. Wykorzystanie suszonych ziół w kuchni
  4. Suszone zioła  - wykorzystanie nie tylko w kuchni

Kiedy najlepiej zbierać zioła do suszenia?

Najlepiej zbierać zioła w suchy, ciepły poranek, gdy słońce nie operuje zbyt intensywnie. Ważne, by rośliny nie były wilgotne, inaczej w suszu może rozwinąć się pleśń. Choć jest wiele odmian, które najlepiej zbierać jeszcze latem, są również takie, które nie są wrażliwe na niższe temperatury. Na przykład tymianek i szałwia lekarska są bardziej odporne na chłodniejsze warunki niż bazylia lub estragon. Najlepiej jednak zebrać zioła przed pierwszymi przymrozkami, ponieważ mogą one spowolnić proces suszenia lub nawet zaszkodzić zbieranym roślinom.

– Jeśli nie posiadamy przydomowego ogródka, z powodzeniem możemy uprawiać zioła na parapecie czy balkonie. Takie również świetnie nadają się do ususzenia, co możemy praktykować przez cały sezon. Na rynku dostępny jest bardzo bogaty wybór nasion ziół, zarówno tych popularnych, np. bazylia czy oregano, jak i mniej znanych, jak stewia, które świetnie sprawdzą się w domu. Najważniejsze, aby poddawać suszeniu rośliny w szczytowej fazie wzrostu, dzięki czemu zioła zachowają najwięcej olejków eterycznych, będą bardziej aromatyczne i pełne smaku – podpowiada Joanna Legutko, doradca ogrodniczy, wiceprezes firmy W.Legutko, producenta nasion i akcesoriów ogrodniczych.

Przeczytaj też:

Różne metody suszenia ziół

Suszenie ziół jest metodą znaną od wieków, która pozwala je odpowiednio zakonserwować w celu dalszego wykorzystania. Proces suszenia sprawia, że woda z ziół ulega odparowaniu. W tym czasie rośliny tracą aż od 80 do 90% swojej masy. Prawidłowo wysuszony i przechowywany surowiec zachowuje swoje właściwości – nie pleśnieje i nie fermentuje – wyjaśnia Joanna Legutko, doradca ogrodniczy, wiceprezes firmy W.Legutko, producenta nasion i akcesoriów ogrodniczych.

  • Suszenie ziół na powietrzu

Najpopularniejszym sposobem jest suszenie ziół na powietrzu. To tradycyjna metoda zielarska, która nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Wystarczy związać zioła w małe pęczki i zawiesić je do góry łodygami w zacienionym, suchym, dobrze wentylowanym miejscu, z dala od bezpośredniej ekspozycji na słońce. Promienie słoneczne sprawiają, że z roślin wyparowują olejki eteryczne, co może wpłynąć na pogorszenie smaku ziół oraz ich właściwości. W ten sposób zioła schną przez kilka tygodni, aż staną się kruche. Następnie należy je rozdrobnić w młynku lub moździerzu i trzymać w szczelnie zamkniętym pojemniku, dzięki czemu zachowają swoje właściwości długi czas.

  • Suszenie ziół w suszarkach

Bardzo popularne są suszarki elektryczne, które stanowią najprostszy i najszybszy sposób na to, by przeprowadzić obróbkę ziołowych zbiorów w warunkach domowych, zachowując ich aromat i smak. Zostaną one ususzone równomiernie, a przez cały proces będziemy mieć całkowitą kontrolę zarówno nad temperaturą, jak i czasem suszenia. Wystarczy umieścić zioła w suszarce i wybrać odpowiednią dla danego gatunku temperaturę. W przypadku roślin olejkowych jak oregano, tymianek, rozmaryn, szałwia, bazylia czy cząber, nie powinna ona przekraczać 35°C.

  • Suszenie ziół w piekarniku

Zioła można suszyć także w piekarniku, trzeba jednak pamiętać, aby robić to w niskiej temperaturze (ok. 40°C) i regularnie kontrolować ich stan. W tym przypadku proces trwa kilka godzin, w zależności od ilości i rodzaju roślin, które suszymy.

Warto pamiętać o kilku ogólnych zasadach podczas suszenia ziół. Przede wszystkim należy upewnić się, że zioła są czyste i świeże. Rośliny powinny być równo rozłożone, aby schły równomiernie, a gotowe przyprawy należy przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach w chłodnym, ciemnym i suchym miejscu, aby cieszyć się nimi jak najdłużej – podpowiada Joanna Legutko z W.Legutko.

Suszenie ziół
Autor: GettyImages Suszenie ziół

Wykorzystanie suszonych ziół w kuchni

  • Świetnym wyborem jest rozmaryn. Jego aromatyczne gałązki nadają się idealnie do suszenia i przechowywania. Można stosować go jako przyprawę do mięs, ryb, sałatek, a nawet grzybów, zaś suszone gałązki rozmarynu można wykorzystać jako ozdobę. W pięknych wazonach lub koszach dodadzą uroku każdemu wnętrzu, dodatkowo działając jako naturalny odświeżacz powietrza - usuwa niechciane zapachy i nadaje świeżość pomieszczeniu.
  • Szałwia z powodzeniem może zostać wykorzystana jako dodatek do potraw – jest szczególnie popularna w kuchni śródziemnomorskiej. Ponadto suszona szałwia wykazuje właściwości przeciwbakteryjne, dzięki czemu może pomóc w łagodzeniu bólu gardła i działa odkażająco. Napar z szałwii skutecznie wspomoże nas przy przeziębieniu, może również niwelować problemy żołądkowo-jelitowe, w tym zgagę, niestrawności i wzdęcia.
  • Suszony tymianek to doskonała przyprawa do różnych dań, zwłaszcza do mięs, potraw z warzywami, zup, gulaszy i sosów, nadająca im charakterystyczny aromat. Świetnie sprawdza się również jako dodatek do domowych wypieków chleba czy bułek, wzbogacając je o niepowtarzalny smak. Może być świetnym wsparciem przy przeziębieniach – działa łagodząco na podrażnione gardło i układ oddechowy.
  • Cząber stanowi doskonałą przyprawę do mięs, takich jak wołowina, drób, wieprzowina czy jagnięcina. Świetnie komponuje się również z rybami, a także z pieczonymi ziemniakami czy purée. Olejki eteryczne zawarte w cząbrze mają działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne.
  • Koper włoski, inaczej zwany fankułem, najlepiej suszyć, gdy jest w pełnym rozkwicie, ponieważ ma wtedy intensywny smak i aromat. Optymalny okres na zbieranie kopru włoskiego to zazwyczaj wczesna jesień, ale przed pierwszymi przymrozkami. Posiekane, suszone liście i łodygi kopru włoskiego stanowią doskonałą przyprawę do zup, dań mięsnych, marynat, ryb, a nawet pieczywa. Natomiast napar z kopru włoskiego ma działanie uspokajające i może pomóc w trawieniu.

Suszone zioła  - wykorzystanie nie tylko w kuchni

Suszone zioła świetnie sprawdzają się jako dodatki do różnego rodzaju dań, ale mogą być wykorzystywane również w inny sposób. Popularnym rozwiązaniem jest aromaterapia, która ma pozytywny wpływ na nasze ciało i umysł. Najczęściej wykorzystywanym sposobem są olejki eteryczne, które można dodawać do dyfuzorów czy nebulizatorów. Jednak dobrym pomysłem może być także przygotowanie własnej świecy zapachowej z dodatkiem suszonych ziół. Do tego celu można wykorzystać m.in. tymianek, szałwię czy rozmaryn, które mają korzystny wpływ na nasz układ nerwowy.

Z powodzeniem można dodawać zioła takie jak szałwia, rozmaryn czy rumianek także do kąpieli. Aromat uwalniany pod wpływem ciepłej wody ma działanie relaksacyjne, zaś szałwia wykazuje dodatkowo działanie antyseptyczne i antybakteryjne.

Suszenie ziół to doskonały sposób na korzystanie z własnych upraw przez cały rok. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu i przechowaniu możemy cieszyć się ich aromatem i smakiem przez długi czas, bez względu na porę roku.

Przeczytaj też:

Jak zrobić olejek lawendowy? Domowy sposób na olejek z lawendy

Zioła z przydomowego ogrodu? Rozpoznasz?

Pytanie 1 z 10
Jak nazywa się to zioło?
tymianek pospolity
O ziołach leczniczych
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.