Sok z brzozy zbierz właśnie teraz. Jak to zrobić?

2024-04-03 16:12

To już ostatni moment na zebranie soku z brzozy. Jak pozyskać ten cenny dar natury? Sok z brzozy (tzw. oskoła) to skarbnica związków dobroczynnie działających na nasz organizm, w tym witamin i soli mineralnych. Na co pomaga sok z brzozy? Jaki jest najlepszy termin na zbieranie soku z brzozy?

Sok z brzozy
Autor: GettyImages Tak pozyskuje się sok z brzozy

Spis treści

  1. Sok z brzozy - kiedy go zbierać?
  2. Sok z brzozy - jak zebrać krok po kroku?
  3. Jak smakuje sok z brzozy?
  4. Jak długo można przechowywać sok z brzozy?
  5. Co zawiera sok z brzozy?
  6. Sok z brzozy - na co pomaga?
  7. Ile można pić dziennie soku z brzozy?
  8. Kto nie powinien pić soku z brzozy?

Sok z brzozy, zwany oskołą (rzadziej bzowiną), to bardzo cenny płyn, który możemy zebrać z brzóz na początku wiosny. Pozyskuje się go z drzew. które mają przynajmniej 10 lat. Smakuje jak świeża, lekko słodkawa woda i jest bardzo nietrwały. Ma wiele cennych wartości odżywczych.

Sok z brzozy - kiedy go zbierać?

Sok z brzozy zbiera się wczesną wiosną i na przedwiośniu. Trzeba trzymać się nie tyle konkretnych dat, co przebiegu pogody i związanej z tym fazy rozwoju brzozy. 

Najbardziej wartościową oskołę pozyskuje się w momencie, gdy brzoza nie wykształci jeszcze liści. Sok jest wtedy bardziej przezroczysty (mniej mętny). Jednocześnie pozyskiwanie soku w stanie bezlistnym brzozy to mniejsza szkoda dla drzew.

Oskołę pozyskuje się ze starszych drzew, przynajmniej 10-letnich. Obwód pnia na wys. 1,3 m powinien mieć co najmniej 20 cm. Sok można zbierać z powszechnie występującej brzozy brodawkowatej, a także brzozy omszonej. Warto zwrócić na to uwagę, gdyż niektóre gatunki (np. brzoza karłowata i niska) objęte są ochroną.

Z oczywistych względów do zbierania soku należy wybierać drzewa, które rosną z dala od dróg o dużym natężeniu ruchu. Unika się miejsc uprzemysłowionych czy po prostu zanieczyszczonych. Z brzozami na własnej posesji można dowolnie postępować. W przypadku lasu lepiej spytać o zgodę nadleśnictwa. Nie pobiera się soku z brzóz rosnących w miejscach publicznych, parkach, rezerwatach, tym bardziej parkach narodowych.

Sok z brzozy - jak zebrać krok po kroku?

Proces jest bardzo prosty.

  • Pień drzewa nawierca się do 3-4 cm (pamiętajmy, że brzoza ma dość twarde drewno).
  • W wywiercony otwór wtyka się rurkę (może być plastikowa lub metalowa).
  • Końcówkę rurki umieszcza się tak, aby powoli spływający sok trafiał do pojemnika (najlepiej szklanego) - dlatego nawiercenia najczęściej wykonuje się blisko poziomu gruntu, a pojemniku ustawia na ziemi.
  • Warto zabezpieczyć otwór pojemnika, np. gazą, by nie dostawały się tam zanieczyszczenia (np. drobne owady, które również chciałyby "skorzystać" z walorów soku z brzozy).

Pozyskiwanie soku brzozowego przez samo nacięcie pnia czy przez pozyskiwanie soku z przyciętych gałązek jest mniej popularne. Z ostatniego sposobu warto skorzystać np. gdy brzozy z jakiegoś powodu trzeba w danym miejscu wyciąć. Można więc maksymalnie wykorzystać je – pozyskując sok z pnia, a także gałązek.

Jak smakuje sok z brzozy?

Smak oskoły nie jest szczególnie intensywny, chociaż osoby o wyczulonym podniebieniu mogą wyczuć pewne słodkie nuty. Jest pod pewnymi względami...nijaki. Nie każdemu to odpowiada. Opcjonalnie można posłodzić go innym darem natury – miodem. W tym wypadku wrażenia smakowe nie mają aż tak dużego znaczenia. Sok brzozowy pije się dla jego właściwości leczniczych (a przy okazji nawodnienia organizmu). Oskoła od wieków cieszy się ogromną popularnością w krajach słowiańskich.

Jak długo można przechowywać sok z brzozy?

Sok z brzozy bez odpowiedniego przechowywania ma bardzo krótki okres przydatności. W ciepłym pomieszczeniu szybko kwaśnieje, często już na drugi dzień. W lodówce można trzymać go do 4 dni.

Częstym sposobem przechowywania oskoły jest mrożenie. Oczywiście poza samodzielnym pozyskiwaniem sok brzozowy można kupić w sklepach i aptekach.

Sok z brzozy
Autor: GettyImages Sok z brzozy może być przechowywany w lodówce najwyżej 4 dni

Co zawiera sok z brzozy?

Sok z brzozy w 95% składa się z wody, jednakże oprócz tego zawiera szereg związków, które są korzystne dla organizmu. Charakteryzuje się wysoką zawartością witaminy C. Jest skarbnicą soli mineralnych, w tym cynku, miedzi, sodu, wapnia, magnezu, fosforu, potasu i manganu. Zawiera białka, aminokwasy, garbniki i flawonoidy.

Sok z brzozy - na co pomaga?

Najważniejsze właściwości oskoły:

  • Wsparcie przy anemii.
  • Odtruwanie organizmu.
  • Zwiększanie poziomu energii.
  • Zmniejszanie poziomu cholesterolu we krwi.
  • Wsparcie przy kuracji antybiotykowej i wzmacnianie odporności.
  • Łagodzenie dolegliwości układu pokarmowego.
  • Lekkie działanie przeciwbólowe, co obejmuje m.in. łagodzenie bólów reumatycznych.

Sok z brzozy warto stosować również zewnętrznie. W formie okładów poprawia wygląd skóry. Dodatek do kąpieli ogranicza także potliwość. Płukanie włosów poprawia ich kondycję, ogranicza masowe wypadanie i nadaje im większego blasku.

Ile można pić dziennie soku z brzozy?

Średnie dawkowanie to 1 szklanka dziennie, najlepiej pić "na raty”, np. 3 razy dziennie.

Kto nie powinien pić soku z brzozy?

Sok z brzozy dobrze służy większości osób, ale istnieją także przeciwwskazania. Należy do nich uczulenie na pyłki z brzozy i salicylany. Niewskazane jest także stosowanie u osób z niedrożnością nerek oraz niewydolnością układu krążeniowego. W razie wątpliwości lepiej skonsultować to z lekarzem. Duże ilości soku, np. kilka szklanek dziennie, mogą powodować nadmierne pobudzenie.

Oskoła zdrowy sok z brzozy. Zobacz, jak bezpiecznie pozyskać sok z brzozy?

Drzewa liściaste - czy znasz ich nazwy?

Pytanie 1 z 10
Jak nazywa się to drzewo?
robinia