Spis treści
- Dlaczego warto mieć kosmosy w ogrodzie?
- Co warto wiedzieć o kwiatach kosmosach?
- Wymagania i uprawa kosmosów
- Zastosowanie kosmosów
- Ciekawe odmiany kosmosów
Często spotykane w ogrodach wiejskich, ale i w miejskich łąkach kwietnych, bardzo dekoracyjne i lubiane za efektowne kwitnienie rośliny jednoroczne - tak w skrócie można opisać kosmos, nazywany też onętką, ponętką, wschodniaczkiem lub warszawianką. Nie mniej niż nazw ma też zalet uprawowych i dekoracyjnych. Co warto wiedzieć o kosmosie podwójnie pierzastym?
i
Dlaczego warto mieć kosmosy w ogrodzie?
Zanany powszechnie od lat i bardzo rozpoznawalny kosmos podwójnie pierzasty (łac. Cosmos bipinnatus) to niekłopotliwa w uprawie roślina jednoroczna, uprawiana z siewu. Obecnie, w czasie kiedy staramy się oszczędzać zasoby wody, bronić się przed skutkami suszy i poszukiwać ciekawych alternatyw dla trawników, z pomocą przychodzą rośliny tworzące tzw. łąki kwietne. Istotnym składnikiem takich mieszanek jest często właśnie kosmos, który także samodzielnie tworzy niezwykle ozdobne, barwne plamy na tle innych roślin.
Przeczytaj też: Chcesz mieć ogród pachnący czekoladą? Posadź kosmos czekoladowy
Autor: GettyImages/ Archiwum prywatne
Kosmos kwiaty
Kosmosy w środowisku naturalnym występuje na terenach Ameryki Północnej i Południowej.
Legenda głosi, iż hiszpańscy księża uprawiali kwiaty rodzaju Cosmos w misyjnych ogrodach w Meksyku. Równo, regularnie i dekoracyjnie ustawione płatki kwiatów spowodowały, że nadano im właśnie nazwę “KOSMOS” - greckie słowo oznaczające porządek i harmonię wszechświata.
Co warto wiedzieć o kwiatach kosmosach?
Największym walorem kosmosów są koszyczkowate kwiatostany, których średnica dochodzi nawet do 9 cm. Ich kolor zazwyczaj jest purpurowo-czerwony, różowy lub biały. Dające nektar i pyłek kwiaty środkowe są rurkowe i żółte. Kwitnienie kosmosów trwa od lipca do października. Jak na rośliny jednoroczne osiągają spore rozmiary - dorastają nawet do 120 cm wysokości i mają przy tym wzniesiony, rozgałęziony pokrój. Ich liście są jasnozielone, drobne, delikatne, miękkie i pierzaste (podwójnie pierzastosieczne).
Przeczytaj też: Rabaty kwiatowe w ogrodzie – ciekawe pomysły kwietnych wzorów z roślin sezonowych
i
Wymagania i uprawa kosmosów
Popularne „warszawianki” rozmnaża się najczęściej przez wysiew nasion wprost do gruntu, od końca kwietnia nawet do końca wiosny, ponieważ kiełkują z nasion bardzo szybko. Bardzo często (np. na dzikich stanowiskach) rozsiewają się same i stale rozrastają. Z tego względu trzeba je kontrolować, gdyż kosmosy są ekspansywne i mogą hamować wzrost innych roślin.
Przeczytaj też: Samosiejki - rośliny, które łatwo się wysiewają bez naszego udziału. Zalety i wady samosiejek
Kosmosy lubią słoneczne miejsca oraz, przepuszczalną, piaszczystą i niezbyt zasobną glebę – lepiej, by nie była ona zbyt żyzna, bo wtedy roślina rozwija się bujnie, ale słabo kwitnie i ma tendencje do pokładania się. Rośliny te dobrze znoszą dłuższe okresy bezdeszczowe, co czyni z nich wartościowy wybór w dobie stałego zagrożenia suszą.
Aby jak najdłużej podtrzymać kwitnienie roślin, przekwitłe kwiaty usuwa się (w miarę możliwości). Ze względu na osiąganą wysokość, podczas kwitnienia kosmosy mogą wymagać podparcia. Niektóre z nowszych odmiany mają bardziej zwarty pokrój i są bardziej odporne na przewracanie się podczas kwitnienia.
Kosmosy nie wymagają specjalnego zasilania, są raczej odporne na choroby i szkodniki (jednak mogą zaatakować je mszyce), ale mogą ucierpieć od przymrozków.
i
Zastosowanie kosmosów
Ze względu na osiąganą wysokość, kosmosy mogą stanowić doskonałe tło dla niższych roślin o kontrastowych pokrojach i barwach kwiatów. Dobrze komponują się też z kwiatami typowymi dla wiejskich ogrodów, np. z floksami wiechowatymi czy rudbekiami. Najlepiej jednak kosmosy prezentują się w dużych grupach, dlatego znajdują często zastosowanie w założeniach naturalistycznych, swobodnych, łąkowych. Kosmosy wyżej rosnące można też sadzić przy ścianach domów, płotach, ogrodzeniach, a odmiany niższe, o pokroju bardziej krzaczastym, polecane są na przykład na rabaty wzdłuż ścieżek.
Najbardziej efektowne jest połączenie kilku odmian kosmosów, posadzonych w dużej grupie na większej przestrzeni. Kosmosy doskonale nadają się także na kwiat cięty, np. do tworzenia dzikich, wiejskich bukietów.
Ciekawe odmiany kosmosów
Do ciekawych odmian kosmosów należą:
- kosmos 'Purity' – jedna z najstarszych odmian o dużych, białych, kwiatach; warta polecenia ze względu na długi okres kwitnienia;
- kosmos 'Picotee' – jasnoczerwone kwiaty z ciemniejszą obwódką na obrzeżu płatków;
- kosmos 'Sensation' – duże, białe kwiaty o ciemnoróżowych brzegach;
- kosmos 'Sea Shells' – ciekawe, węższe kwiaty o barwie różowej i szkarłatnej.
i
