Kłosowce: fenkułowy i meksykański - uprawa, pielęgnacja, zastosowanie
Kłosowce to byliny o dekoracyjnych kwiatostanach, które najlepiej prezentują się w ogrodach urządzonych w stylu wiejskim i naturalistycznym. Najczęściej w ogrodach spotyka się kłosowca fenkułowego i kłosowca meksykańskiego. Jak uprawiać te rośliny? Dowiedz się więcej o odmianach, pielęgnacji i zastosowaniu kłosowców.
Autor: GettyImages
Kłosowiec 'Blue Fortune'
Kłosowce (łac. Agastache) do niedawna rzadko pojawiały się w ogrodach, gdyż ich uroda nie była zbyt wyrazista. Rośliny zwykle stanowiły drugi plan kompozycji lub element uzupełniający wolne przestrzenie na rabacie. Spotykane były też głównie w ogrodach wiejskich i ogrodach naturalistycznych. Hodowcy docenili jednak rośliny za ich długie kwitnienie, pokrój i łatwość uprawy, dlatego wyprowadzili z nich szereg niezwykle atrakcyjnych odmian, które z powodzeniem mogą konkurować urodą z cenionym roślinami rabatowymi takim jak pysznogówki, liatry kłosowe czy szałwie ozdobne.
Kłosowce należą do rodzaju skupiającego kilkanaście gatunków roślin, jednak w uprawie spotyka się zaledwie kilka z nich w tym głównie kłosowca fenkułowego i kłosowca meksykańskiego oraz liczne odmiany mieszańcowe.
Kłosowiec fenkułowy
Kłosowiec fenkułowy (łac. Agastache foeniculum) to okazała, krótkowieczna bylina lub roślina jednoroczna (w zależności od warunków uprawy), o gęstym, kępiastym pokroju, mocno unerwionych, ząbkowanych na brzegach liściach oraz wzniesionych, słabo rozgałęzionych pędach, zwieńczonych gęstymi, kłosowymi, dość dużymi, niebieskofioletowymi kwiatostanami. Każdy kłos złożony jest z mnóstwa drobnych, miododajnych kwiatów, które nie tylko ładnie wyglądają, ale też wabią liczne owady zapylające (trzmiele, motyle, pszczoły). Dzięki olejkom eterycznym, cała roślina przyjemnie pachnie anyżem, a jej liście nadają się na herbatki i jako dodatek do sałatek.
Kłosowiec fenkułowy może dorastać do 50-100 cm wysokości i tworzyć szeroką, zaokrągloną, gęstą kępę. Oprócz pokroju jego największą zaletą jest długie kwitnienie, które trwa od początku lata (V/VII), aż do późnej jesieni.
Roślina ma też kilka ciekawych odmian, z których na uwagę zasługuje głównie: 'Alabaster' o białych kwiatach, 'Blue Fountain' o niebieskich kwiatach, 'Golden Jubilee' o fioletowych kwiatach i żółtych liściach.
Gatunek najlepiej wygląda w ogrodach naturalistycznych, wiejskich lub rustykalnych. Dobrze prezentuje się posadzony w jednogatunkowych grupach, ale może być też zestawiany z innymi roślinami ozdobnymi takimi jak liatry kłosowe, jeżówki purpurowe, lawendy wąskolistne, lilie, rudbekie, dzielżany, krwawniki, róże czy ozdobne trawy (np. kostrzewy, rozplenice, turzyce). Jego kwiaty nadają się też do cięcia.
Nie przegap:
Kłosowiec fenkułowy jest nie tylko bardzo interesujący, ale też łatwy w uprawie. Jeśli jednak ma przez całe lato ładnie wyglądać i obficie kwitnąć, powinien być uprawiany na słonecznym stanowisku i w żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej glebie. Jego kwiaty po kwitnieniu warto też ścinać, dzięki czemu roślina nie tylko będzie dłużej i obficiej kwitła, ale też nie rozsieje się w sposób niekontrolowany. Wadą gatunku jest natomiast jego umiarkowana mrozoodporność, dlatego roślina wymaga zimowego okrycia. Czasami udaje się jej przetrwać chłody, ale zdarza, że przemarza i musi być zastąpiona nowym egzemplarzem.
Polecany artykuł:
Kłosowiec meksykański
Rzadziej spotykanym w ogrodach, choć bardzo interesującym gatunkiem jest też kłosowiec meksykański (Agastache mexicana). Ma podobny pokrój, wysokość i kwiaty do poprzedniego gatunku, ale tworzy bardziej zwarte kępy oraz gęstsze kwiatostany w fioletowo-różowym kolorze. Podobnie jak poprzedni gatunek jest wrażliwy na mróz, ale lubi żyźniejsze i bardziej przepuszczalne podłoża.
Oba wymienione gatunki kłosowca mają podobne zastosowanie i dobrze rozmnażają się z nasion (dają też samosiew), a także przez podział dorosłych egzemplarzy i z sadzonek pędowych (rośliny w ten sposób należy też odmładzać co 2-3 lata).
Odmiany mieszańcowe kłosowców
Obecnie znacznie większą popularność od dwóch poprzednich gatunków mają jednak odmiany mieszańcowe kłosowców, które zachwycają urodą dużych, gęstych, barwnych kwiatostanów, a także wykazują się nieco wyższą mrozoodpornością. Wiele z nich może być też uprawianych w doniczkach na balkonach i tarasach.
Do najpiękniejszych należą m.in. odmiany kłosowca z serii Kudos, które oszałamiają niezwykłymi barwami kwiatów i wykazują się wyższą mrozoodpornością. Wśród nich wyróżniają się:
- 'Kudos Coral' o dużych, koralowych kwiatostanach, wys. ok. ok. 50 cm,
- 'Kudos Mandarin' o dużych, oryginalnych, pomarańczowych kwiatostanach, wys. ok. 50 cm,
- 'Kudos Ambrosia' o ciekawych, dużych, dwukolorowych, różowopomarańczowych kwiatostanach, wys. ok. 50 cm,
- 'Kudos Yellow' o dużych, żółtych kwiatostanach, wys. 60-70 cm.
Bardzo piękną i ozdobną odmianą jest też nowość wystawy ZIELEŃ TO ŻYCIE 2019 'Morello' o wzniesionym, gęstym pokroju i dekoracyjnych, dużych, niemal pierzastych, czerwonych kwiatostanach, wys. ok. 60 cm, a także ciekawie ubarwiona 'Summer Glow' o długich, jasnożółtych kwiatach i bordowych kielichach, dających efekt dwukolorowości, wys. 50-60 cm. Na uwagę zasługuje też 'Blue Boa' o dużych, gęstych, niebieskofioletowych kwiatach, 'Firebird' o intensywnie pomarańczowych kwiatach, 'Tutti Frutti' o dużych, różowoamarantowych kwiatostanach oraz karłowa 'Little Adder' dorastająca do 40-50 cm i tworząca duże, niebieskofioletowe kwiatostany.
Wszystkie ogrodowe odmiany kłosowców najlepiej rozmnażać wegetatywnie (przez podział lub sadzonki), gdyż wtedy zachowają cechy rośliny matecznej. Można też nabyć ich sadzonki u hodowcy bądź w centrum ogrodniczym.
