Jak uratować bukszpan po inwazji ćmy bukszpanowej? Co zrobić, żeby bukszpan odrodził się po ataku ćmy bukszpanowej? Czy to jest możliwe?
Ćma bukszpanowa to najgroźniejszy szkodnik bukszpanu. Brak szybkiej reakcji właściciela ogrodu sprawia, że owad może ogołocić z liści krzewy bukszpanu, hamując ich rozwój i trwale je oszpecając. Kluczowy jest monitoring roślin już od wiosny i stosowanie skutecznych środków ochrony. A co jeśli przegapimy właściwy moment zwalczania szkodnika? Czy uszkodzone bukszpany można jeszcze odratować?
Autor: GettyImages
Bukszpan zaatakowany przez ćmę bukszpanową - czy da się go uratować?
Spis treści
- Jakie szkody u krzewów bukszpanu powoduje ćma bukszpanowa?
- Galeria zdjęć: Ćma bukszpanowa
- Czy uda się uratować bukszpan po inwazji ćmy bukszpanowej?
- Co zrobić, żeby bukszpan odrodził się po ataku ćmy bukszpanowej?
Jakie szkody u krzewów bukszpanu powoduje ćma bukszpanowa?
Ćma bukszpanowa najpierw żeruje wewnątrz krzewów bukszpanów, dlatego jest mało widoczna, a właściciel ogrodu nie podejrzewa, że dzieje się coś złego. W rezultacie najczęściej reaguje się dopiero wtedy, gdy uszkodzenia są już znaczne. Dlatego najpierw powinno się zaglądać do wnętrza korony.
Larwy (gąsienice) ćmy bukszpanowej wygryzają otwory w liściach. Charakterystyczne jest nierówne obgryzanie blaszek liściowych. Obgryzą część liścia i przechodzą na następny, co zwiększa potencjalne szkody. Liście brązowieją, usychają i opadają, a krzew staje się mało gęsty, wręcz „łysy”. Rzadziej gąsienice uszkadzają pędy (jeśli już, to młode przyrosty). We wnętrzu korony można natrafić na białe kokony, w których znajdują się poczwarki.
Szkodnik jest aktywny głównie nocą, co dodatkowo utrudnia rozpoznanie. W praktyce zwykle żerowanie tego gatunku rozpoznaje się po symptomach. Bukszpany powinno się przeglądać od wczesnej wiosny. Niezwalczane owady masowo rozmnażają się. W ciągu roku może wystąpić 2-3 pokolenia ćmy bukszpanowej. Do zwalczania stosuje się środki ochrony roślin (insektycydy), a także pułapki feromonowe. Zabiegi ochronny najlepiej wykonywać wieczorem.
Przeczytaj:
Galeria zdjęć: Ćma bukszpanowa
Autor: Getty Images
Gąsienica ćmy bukszpanowej
Czy uda się uratować bukszpan po inwazji ćmy bukszpanowej?
Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Należy przede wszystkim ocenić stopień szkód. Krzewy mocno uszkodzone, prawie całkowicie ogołocone z liści mogą zamierać. Stają się podatne na choroby i inne niekorzystne czynniki zewnętrzne.
- Jeśli bukszpan przypomina „obraz nędzy i rozpaczy”, to niestety najpraktyczniejszym rozwiązaniem pozostaje wymiana rośliny na nową.
- Częściowo uszkodzone bukszpany (ze zniszczoną częścią ulistnienia) można jeszcze odratować. Trzeba jednak pamiętać, że krzew nie będzie już tak gęsty (zwłaszcza od środka) jak wcześniej, a regeneracja może potrwać wiele lat. Jednocześnie warto wiedzieć, że młode sadzonki łatwiej jest odratować niż stare, mocno rozrośnięte rośliny.
Co zrobić, żeby bukszpan odrodził się po ataku ćmy bukszpanowej?
Po wykonaniu kilku zabiegów oprysku insektycydami (zazwyczaj jeden nie wystarczy), należy przystąpić do oczyszczenia korony bukszpanu. Usuwa się resztki po kokonach, zaschłe liście i uszkodzone gałązki. Ponadto należy wykonywać poniższe działania:
1. Bukszpan należy lekko przyciąć skracając wszystkie pędy. Dzięki temu może rozkrzewić się, a wkrótce pojawią się młode przyrosty z liśćmi. Jeśli bukszpan tworzy żywopłot, warto mocniej przyciąć pędy położone wyżej, a słabiej te znajdujące się nisko. Uzyskuje się wtedy kształt zbliżony do trapezu - niżej położone pędy będą lepiej doświetlone (co daje więcej światła dla rozwijających się liści). W przypadku dużych szkód zaleca się intensywnie przyciąć bukszpan, ale na raty (rozłożone na kilka zabiegów). Jednorazowo pędy skraca się nie więcej niż o 1/3 długości, Zbyt silny zabieg powoduje dodatkowy stres fizjologiczny. Ostatnie cięcie bukszpanu wykonuje się na początku września.
2. Krzewy należy podlewać, ale umiarkowanie, zwłaszcza nim wytworzą dużo nowej „masy liściowej”. Bukszpan ze szczątkowymi liśćmi intensywnie podlewany szybko zamiera, gdyż ma ograniczone możliwości pozbywania się nadmiaru wody (przez transpiracje). Z drugiej strony niedobór wody szybko skutkuje więdnięciem rośliny. Po podlewania najlepiej używać rozcieńczonych gnojówek z roślin. Szczególnie cenna jest gnojówka ze skrzypu, która wzmocnia ściany komórkowe i tym samym ma pozytywny wpływ na kondycję bukszpanu.
3. Roślinę należy dokarmić 2-3 razy w sezonie, nawozem mineralnym o zrównoważonej zawartości NPK.
4. Warto zaaplikować szczepionki mikoryzowe przy poszczególnych roślinach. Dzięki symbiozie z grzybami sprawniej pobierają wodę i składniki pokarmowe, tym samym szybciej regenerują się. Przydatne są także preparaty mikrobiologiczne, np. zawierające pożyteczne bakterie. Mikoryzę stosuje się raz.
5. Bukszpany warto podlewać stymulatorami i preparatami regeneracyjnymi, które są stosowane w uprawach profesjonalnych, np. w rolnictwie. Zawierają m.in. aminokwasy, witaminy i hormony roślinne. Przyspieszają wykształcanie nowych pędów i liści, rozbudowę systemu korzeniowego.
Zabiegi regeneracyjne mogą przywrócić bukszpanowi atrakcyjny wygląd, lecz trwa to przynajmniej kilka lat. Jednocześnie nigdy nie ma gwarancji, że okażą się na tyle skuteczne, by roślina zdobiła ogród.
Przeczytaj tez o innych groźnych szkodnikach roślin:
