Dlaczego rośliny zimą przemarzają? Co zrobić, by rośliny nie przemarzały?

2023-12-14 14:09

Sprawdzając wiosną stan roślin w naszym ogrodzie, okazuje się, że niektóre z nich nie przetrzymały zimy i przemarzły. Zadajemy sobie pytanie: dlaczego rośliny zimą przemarzają i co zrobić, by temu zapobiec? Poznaj przyczyny przemarzania roślin.

Zima w ogrodzie
Autor: www.thinkstockphotos.com Zimowa aura nie zawsze sprzyja roślinom w ogrodzie - czasem rośliny przemarzają

Zimowa aura nie zawsze sprzyja roślinom w ogrodzie. Zdarza się, że zimą rośliny w ogrodzie, a także te, które tę porę roku spędzają na balkonie czy tarasie, przemarzają. Jakie są przyczyny przemarzania roślin? Co należy zrobić, aby uchronić rośliny przed przemarznięciem?

Spis treści

  1. Rośliny przemarzają, bo nie są odporne na mróz
  2. Jakie są przyczyny przemarzania roślin?
  3. Co zrobić, by rośliny nie przemarzały? - ważne jest zabezpieczenie roślin przed mrozem
  4. Strefy mrozoodporności roślin

Rośliny przemarzają, bo nie są odporne na mróz

Już na etapie urządzania ogrodu, warto sprawdzić, czy wybrane przez nas gatunki i odmiany roślin są wystarczająco odporne na mróz i czy ciężka zima nie będzie dla nich problemem.

Trzeba pamiętać, że w sprzedaży znajduje się spora grupa gatunków roślin ozdobnych, zarówno drzew, jak i krzewów czy bylin, które pochodzą z cieplejszych niż nasza stref klimatycznych, co powoduje, że ich naturalna odporność na niską temperaturę może być bardzo słaba. Z roślin ogrodowych są to m.in. ketmia syryjska, hortensja ogrodowa, hebe, ostrokrzew, rododendron, azalie japońskie, laurowiśnia, wawrzyn szlachetny, a także wiele roślin doniczkowych i balkonowych, które w ogromnej większości wywodzą się z krajów tropikalnych, gdzie w ogóle nie ma zimy i nasz klimat w zimie będzie dla nich zabójczy.

Jakie są przyczyny przemarzania roślin?

Nie można także zapominać, iż nawet od lat uprawiane w naszym kraju rośliny (iglaste bądź liściaste) mogą przemarznąć. Rośliny osłabione, nienawożone, uprawiane w niewłaściwych warunkach, przycinane w nieodpowiednim terminie lub wystawione zimą na działanie silnych wiatrów są bardziej narażone na uszkodzenia spowodowane niską temperaturą, ponieważ procesy fizjologiczne zachodzące w ich tkankach są zaburzone i nie przygotowują roślin do przetrwania trudnego zimowego okresu.

Co zrobić, by rośliny nie przemarzały? - ważne jest zabezpieczenie roślin przed mrozem

Aby rośliny rosnące w ogrodzie lub w pojemnikach na tarasach czy balkonach nie przemarzły zimą, muszą być przede wszystkim odpowiednio do niej przygotowane. W tym celu warto zasilić rośliny jesienią (wrzesień/październik) tzw. nawozami jesiennym, które w składzie nie zawierają azotu, a jedynie potas i fosfor (te pierwiastki wpływają na szybsze drewnienie pędów przed zimą i wzmacniają system korzeniowy).

Istotne jest także zabezpieczenie przed zimą roślin wrażliwych na mróz. Jeśli wiemy, że dana roślina może ucierpieć od mrozu, musimy pomóc jej przetrwać zimę. Rośliny w donicach ustawiamy na kilkucentymetrowej warstwie styropianu, owijamy donice białą agrowłókniną, zabezpieczamy kartonem. Nie używamy do tego celu folii, aby nie zaparzyć roślin.Rośliny w ogrodzie owijamy białą agrowłókniną, a ziemię wokół nich ściółkujemy kilkucentymetrową warstwą kory. Rośliny zabezpieczamy dopiero po pierwszych przymrozkach jesiennych, ponieważ zbyt wczesne okrywanie roślin może im zaszkodzić.

Przeczytaj też:

warto wiedzieć
Strefy mrozoodporności

Autor: Archiwum serwisu

Strefy mrozoodporności roślin

Strefa mrozoodporności określa średnią minimalną temperaturę występująca na danym obszarze. To właśnie minimalne temperatury są jednym z ważnych czynników wpływających na możliwości uprawy konkretnych gatunków roślin na danym terenie. Informacje, jak niskie temperatury rośliny tolerują, a tym samym w jakich strefach mrozoodporności mogą być uprawiane, pozwalają zaplanować dobór gatunków roślin do ogrodu zlokalizowanego w danych obszarze kraju.

Aby dobrze wybrać rośliny do ogrodu, trzeba znać strefę klimatyczną terenu, na którym planujemy nasadzenia roślinne oraz numer strefy przyporządkowany dla danej rośliny (można go znaleźć w opisach poszczególnych roślin). W praktyce numer strefy, zamieszczony przy każdej roślinie, informuje o stopniu jej przystosowania do znoszenia niskich temperatur, tzn. im większy numer, tym mniejsza mrozoodporność i tym samym większa wrażliwość na mróz. Sadząc rośliny w danej strefie klimatycznej, najlepiej wybierać gatunki przyporządkowane do danej strefy, lub oznaczone wyższym numerem strefy. Wówczas możemy mieć pewność, że rośliny te bez szkody przezimują na danym terenie. Wybierając rośliny oznaczone niższym numerem strefy – ryzykujemy ich uszkodzenia mrozowe lub całkowite przemarzniecie zimą.Na przykład, jeśli zakładamy nasadzenia na terenie oznaczonym jako strefa 6B, wybieramy rośliny przypisane do strefy 6B lub ze strefy chłodniejszej (np. 6A, 5B, 5A itd.). Sadząc rośliny należące do strefy 7A, 7B, 8A, 8B itd. – ryzykujemy ich zmarznięcie).

  • W Polsce najkorzystniejsze warunki cieplne panują w strefie 7B (północno-wschodni obszar województwa zachodniopomorskiego), gdzie bezpośrednia bliskość morza i wpływ klimatu morskiego obniża temperatury zimą i wydłuża okres wegetacji.
  • Najbardziej niekorzystne warunki termiczne panują w Polsce w strefie 5B (południowo-zachodnia część województwa małopolskiego, w okolicach Kościeliska oraz wschodnie rubieże kraju, na wschód od Węgorzewa, przez Augustów, do terenów na południowy-wschód od Białegostoku). Obserwuje się tam wpływ zimniejszych stref klimatycznych i uprawa bardziej wrażliwych na spadki temperatur roślin może być niemożliwa.

Pamiętać należy jednak, że strefy mrozoodporności to nie wszystko, są to bowiem ustalenia umowne i orientacyjne, na podstawie uśrednionych danych. W poszczególnych latach temperatury zimowe mogą bowiem różnić się znacznie, a zimowanie roślin zależy również od innych czynników, takich jak wielkość i długość zalegania pokrywy śnieżnej, wilgotności powietrza, nasłonecznienie, siła wiatru itp. Dodatkowo w obrębie każdej strefy mogą wystąpić tereny o własnym, specyficznym mikroklimacie, który będzie różnił się nieco od temperatur przyporządkowanych dla danej strefy. W związku z tym temperaturę maksymalną i minimalną każdej strefy należy traktować orientacyjnie.

 Tekst: Agnieszka Mike-Jeziorska

Jesienne prace w ogrodzie - czy wiesz, co trzeba zrobić w ogrodzie przed zimą?
Pytanie 1 z 12
Co robimy z liśćmi opadłymi na trawnik?
Jesienne liście
Zima w ogrodzie. Jak zabezpieczyć rośliny na zimę?