Podkłady ogrodowe, a nie podkłady kolejowe w ogrodzie: wybierz nowe belki drewniane lub zastosuj płyty betonowe
Stare podkłady kolejowe zdemontowane z torowisk kuszą trwałością i niską ceną. Jednak stanowią one odpad zakwalifikowany jako niebezpieczny, ponieważ zostały nasączone rakotwórczym olejem kreozotowym. Nie wolno ich wprowadzać ponownie do obrotu. Zamiast nich można kupić nowe drewniane podkłady ogrodowe i je odpowiednio zabezpieczyć. Na rynku jest też wiele belek i płyt naśladujących drewno, ale wykonanych z trwałego betonu.
Autor: Silesia Drew
Zamiast odpadów niebezpiecznych lepiej kupić nowe podkłady ogrodowe z drewna bukowego, sosnowego lub dębowego. Cena 45 zł/szt.
Podkłady kolejowe zdemontowane z torowisk są zakwalifikowane jako odpady niebezpieczne o kodzie 17 02 04 - odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi. Po demontażu powinny być przekazywane firmom, które mają uprawnienia do gospodarowania odpadami niebezpiecznymi. Nie wolno ich wprowadzać z powrotem do obrotu, tylko powinny zostać przekazane na odpowiednie składowiska. W świetle obowiązujących przepisów jakiekolwiek wykorzystanie podkładów kolejowych przez osoby fizyczne jest zabronione.
Podkładom kolejowym mówimy "nie"
Od pewnego czasu podkłady kolejowe, sprzedawane osobom prywatnym, stały się materiałem wykorzystywanym w ogrodach. Kuszą niska ceną i trwałością. Jednak ich użycie w ogrodzie nie jest zdrowe dla nas ani korzystne dla środowiska. Zamiast nich można kupić surowe lub zaimpregnowane podkłady ogrodowe albo po prostu duże kantówki. Jeśli szczególnie zależy nam na trwałości, alternatywą są także płyty betonowe, które są w perfekcyjny sposób wykańczane na wzór drewna.
>>Przeczytaj też: Impregnacja drewna w ogrodzie
Wykorzystanie nowych podkładów ogrodowych albo elementów betonowych będzie droższe niż ułożenie podkładów kolejowych, ale efekt będzie miał dwa plusy. To, co zbudujemy, będzie zdrowsze i ładniejsze niż konstrukcja ze starych, zniszczonych i śmierdzących podkładów kolejowych. Jako miłośnicy ogrodów powinniśmy odczuwać satysfakcję, że działamy z poszanowaniem środowiska. Niewątpliwie znacznie przyjemniej będzie także latem siedzieć na tarasie z drewnianymi schodkami i czuć zapach żywicy z belek sosnowych albo garbników z dębowych, zamiast nafty ze starych podkładów. A jeśli dla kogoś ważny jest efekt postarzenia, może nie zabezpieczać drewna lub kupić odpowiednio wykończone elementy betonowe. Co więcej, nowe elementy mogą być wybarwione w modnych obecnie kolorach, np. z palety szarości.
Zamiast podkładów kolejowych kup podkłady ogrodowe
Zamiast szukać starych podkładów kolejowych, lepiej kup nowe podkłady ogrodowe. Podkłady ogrodowe nie będą mieć takiej trwałości jak nasycone produktami ropopochodnymi podkłady kolejowe. Jednak jeśli dbamy o środowisko i własne zdrowie oraz chcemy odczuwać zadowolenie z przebywania w ogrodzie, zrezygnujmy z podkładów kolejowych. Są one nasycone mieszaniną szkodliwych węglowodorów aromatycznych, które wydzielają nieprzyjemny techniczny zapach. Jest on szczególnie odczuwalny podczas obróbki podkładów. Ten zapach będzie też bardzo uciążliwy latem w upalne dni, kiedy drewno będzie nagrzane. Jeśli będziemy czuć ten zapach, to znaczy, że oddychamy powietrzem zawierającym pewne ilości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, np. benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, antracenu, fluorenu, fenantrenu. Substancje te są szkodliwe dla ludzi i dla środowiska.
Podkłady kolejowe - nie, podkłady ogrodowe - tak
Podkłady ogrodowe to grube i długie belki o następujących wymiarach: szerokość - 20, 22 lub 24 cm, wysokość 10, 12, 14 lub 16 cm, długość 2, 2,4, 2,5 lub 3 m. Tak jak podkłady kolejowe mogą mieć one przekrój prostokątny albo górne krawędzie zaoblone. Znajdziemy je na rynku w różnych konfiguracjach tych wymiarów zależnie od producenta. Z przeznaczeniem do ogrodu produkuje się też krótsze belki - o długości 1, 1,2, 1,4 lub 1,5 m. Podkłady ogrodowe są wytwarzane z drewna sosnowego, bukowego, dębowego. To ostatnie jest najtrwalsze. Podkłady ogrodowe są twarde i wytrzymałe. Będą trwałe, jeśli zostaną odpowiednio zabezpieczone przez działaniem czynników atmosferycznych i wody.
Zaimpregnowane podkłady ogrodowe
Najlepiej wybierać podkłady zabezpieczone impregnatem metodą ciśnieniowo-próżniową w autoklawach. Na rynku znajdziemy też drewno surowe, które można zabezpieczyć samodzielnie, jednak domowym sposobem nie osiągniemy takiego stopnia impregnacji jak w autoklawach. Ponadto do zastosowań profesjonalnych są przeznaczone impregnaty pozwalające na impregnacje drewna klasy IV lub V, których raczej nie kupimy w sklepach budowlanych lub z farbami, lakierami i innymi produktami chemii budowlanej. W zakładach produkcji drzewnej, tartakach, firmach stolarskich znajdziemy zwykle drewno zabezpieczone w klasie III lub IV. To drewno pokryte zielonym preparatem metodą ciśnieniowo-próżniową. Dodatkowo może być ono pokryte preparatem barwiącym na brązowo.
Klasy zabezpieczenia drewna do ogrodu
Ogólnie dostępne preparaty pozwalają zabezpieczyć drewno co najwyżej w:
- klasie III, czyli przed wpływem czynników atmosferycznych.
Do ochrony przed zniszczeniem drewna, które będzie wykorzystane w ogrodzie, np. na schody, obrzeża, palisady, trzeba zastosować preparaty
- klasy IV - chroniące przed wpływem czynników atmosferycznych i do drewna w kontakcie z gruntem.
Na obszarach nadmorskich w takiej sytuacji trzeba zastosować drewno z zabezpieczeniem
- klasy V - chroniącym też przed działaniem słonej wody morskiej.
>>Przeczytaj też: Drewno w ogrodzie: drewniane elementy architektury ogrodowej
Podkłady kolejowe są fe, podkłady ogrodowe są ok
Podkłady ogrodowe znajdziemy w marketach budowlanych lub mniejszych stolarniach. Zwykle są one tam sprzedawane na sztuki. Mogą być też słabiej zaimpregnowane lub w ogóle niezabezpieczone. W dużych tartakach lub zakładach produkcji drzewnej, zwłaszcza tych, które mają własne suszarnie drewna i autoklawy do jego impregnowania, kupimy znacznie lepiej zabezpieczone podkłady. Można też kupić surowe drewno i oddać je do impregnacji. Zakłady te są nastawione na większych odbiorców, więc ceny dotyczą metra sześciennego drewna. Zależnie od wymiarów na 1 m3 wchodzi 10-20 podkładów.
Ponieważ są to produkty wielkogabarytowe, trzeba liczyć się z kosztem transportu. Dlatego w poszukiwaniu podkładów najlepiej rozejrzeć się w okolicy.
Podkłady ogrodowe: ceny
Oto przykładowe ceny podkładów ogrodowych niezaimpregnowanych sprzedawanych detalicznie na sztuki.
Bukowe
- Podkład 20 x 10 x 2400 cm - 45 zł/szt
- Podkład 20 x 10 x 3000 cm - 55 zł/szt
- Podkład 24 x 14 x 3000 cm - 100 zł/szt
Dębowe
- Podkład 20 x 10 x 2400 cm - 80 zł/szt
W zakładach produkcji drzewnej 1 m3 podkładów z drewna sosnowego kosztuje około:
- 850 zł - niezaimpregnowane,
- 980 zł - zaimpregnowane do klasy III i podbarwione na brązowo,
- 1100 zł - zaimpregnowane do klasy IV i podbarwione na brązowo.
Remont przestarzałych torowisk trwa i trwać będzie jeszcze długo. Pojawił się problem, co zrobić z milionami podkładów kolejowych nasyconych rakotwórczym olejem kreozotowym. Poszukuje się metod ich bezpiecznej utylizacji, a nawet przywrócenia drewna do takiego stanu, który pozwoli na jego ponowne wykorzystanie. Dr hab. Magdalena Popowska, profesor na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, opracowała tanią metodę oczyszczania podkładów kolejowych z kreozotu z pomocą mikroorganizmów. Olej kreozotowy jest wypłukiwany z drewna, a następnie tak powstały płyn jest oczyszczany przez specjalnie wyselekcjonowane szczepy bakterii, dla których substancje zawarte w oleju stanowią pożywienie. Tak oczyszczone podkłady kolejowe są następnie osuszane i mogą być wykorzystane do produkcji zrębków albo peletów. Autorzy technologii szukają inwestora, który podejmie się stworzenia przemysłowej instalacji oczyszczanie podkładów kolejowych.
Podkłady kolejowe są brzydkie, podkłady betonowe są ładne
Jeśli komuś zależy na trwałości konstrukcji ogrodowych, może wybrać elementy z betonu. Wielu producentów kostek i prefabrykatów betonowych ma w ofercie płyty tarasowe i stopnie kątowe na schody, które są wykończone tak, że naśladują drewno. Faktura powierzchni układa się w słoje wraz z sękami. Wybarwienie może imitować różne gatunki drewna. Co więcej, kolory elementów betonowych mogą być zupełnie nieoczywiste w kontekście drewna, np. metaliczne, nowoczesne, np. stalowo-szare. Elementy betonowe są zabezpieczone hydrofobowo, żeby nie chłonęły wilgoci, nie porastały glonami i mchem. Mają powłoki chroniące przed promieniowaniem UV, które niszczy kolory, więc długo zachowają świeże barwy. Elementy betonowe można dopasować do ogrodów w różnym stylu. Do rustykalnych mogą być postarzone, do nowoczesnych - dokładnie cięte i zgeometryzowane. Elementy betonowe ze względu na wykończenie mogą być drogie. Cena płyt tarasowych i stopni na schody sięga od 60-80 zł/m2 do 200 zł/m2.
Wykorzystanie podkładów ogrodowych i płyt betonowych
Masywne elementy drewniane lub betonowe są stosowane do wykonywania obrzeży rabat, ścieżek i schodów. Długi kształt i spora masa sprawiają, że podkłady ogrodowe lub płyty i belki betonowe można wykorzystać do umacniania skarp. Ustawione pionowo przydadzą się do tworzenia murków oporowych, palisad.