Ogród od zera, czyli zakładanie ogrodu od podstaw - prace krok po kroku
Od czego zacząć zakładanie ogrodu? Jakie prace należy zrobić zanim jeszcze wybierzesz i posadzisz rośliny? Co robić w pierwszej kolejności? Oto poradnik zakładania ogrodu od podstaw. Jaka powinna być prawidłowa kolejność prac przy zakładaniu ogrodu?
Autor: Mariusz Bykowski
Zakładanie ogrodu zacznij od prac ziemnych
Spis treści
- Zakładanie ogrodu od podstaw - na początek roboty ziemne
- Zakładanie ogrodu od podstaw - czas na przygotowanie gleby
- Galeria zdjęć: Prace przy zakładaniu ogrodu
- Zakładanie ogrodu od podstaw - wybieramy i kupujemy rośliny
- Zakładanie ogrodu od podstaw - sadzenie roślin
- Zakładanie ogrodu od podstaw - zakładanie trawnika
- Zakładanie ogrodu od podstaw - co zamiast trawnika?
Zakładanie ogrodu od podstaw - na początek roboty ziemne
Zakładanie ogrodu należy zacząć od robót ziemnych.
- Najpierw trzeba posprzątać teren: usunąć śmieci i inne zanieczyszczenia. Część materiałów pozostałych po budowie będziesz mógł wykorzystać do wypełnienia skarp.
- Jeśli planowane jest zakładanie w ogrodzie oświetlenia, trzeba je zaplanować już teraz, a następnie poprowadzić w ziemi instalację elektryczną (układa się ją na głębokości 60-80 cm). W ten sposób unika się w przyszłości niepotrzebnych spustoszeń – przesadzania roślin, rozkopywania rabat i niszczenia trawnika. Lampy (które są dość drogie) można dokupić później.
- Kolejnym zadaniem do wykonania jest wymodelowanie terenu: trzeba wyrównać powierzchnię działki, w przewidzianych w projekcie miejscach zrobić wykop pod staw, usypać pagórki albo skarpy umocnione murkami oporowymi. Nawet niewielkie urozmaicenie rzeźby terenu doda ogrodowi naturalnego uroku i sprawi, że będzie się wydawał większy niż jest faktycznie.
Zakładanie ogrodu od podstaw - czas na przygotowanie gleby
Dobra gleba to skarb i trzy czwarte ogrodniczych sukcesów. Zwykle jednak odbiega ona od ideału - zwłaszcza w ogrodach, które powstają na niedawnych placach budów. Taką glebę można - i trzeba - poprawić jeszcze przed rozpoczęciem sadzenia roślin.
Ziemia na placu budowy jest zwykle bardzo ubita. Trzeba ją przekopać, najlepiej na głębokość dwóch szpadli, ale tak, aby nie wyrzucać na wierzch warstwy nieurodzajnej. Jeśli przekopujesz ziemię jesienią, nie grab jej, ale zostaw duże nierozkruszone bryły (mówi się, że ziemia jest w ostrej skibie). Zimą pod wpływem zamarzającej i rozmarzającej wody ziemia zacznie się kruszyć na niewielkie grudki, przybierając pulchną, gruzełkowatą postać. Ma to duże znaczenie zwłaszcza dla zbitych gleb gliniastych.
Poza nawozami organicznymi można wiosną zasilić glebę wieloskładnikowymi nawozami mineralnymi, pamiętając, by na glebach gliniastych stosować najwyższą zalecaną przez producenta dawkę nawozu, a na piaszczystych - najniższą.
W glebie bardzo ważna jest próchnica. Zawiera potrzebne roślinom składniki mineralne, chłonie wilgoć - co ma duże znaczenie dla łatwo przesychających gleb piaszczystych, oraz nadaje podłożu pulchność i zwiększa w nim ilość powietrza - co wpływa z kolei na polepszenie ciężkich gleb gliniastych. Źródłem próchnicy są nawozy organiczne. Najlepsze to:
- kompost - jest bogaty w minerały. Kupuje się go w zakładach zajmujących się jego produkcją oraz w sklepach ogrodniczych, gdzie sprzedawany jest na worki. Możesz go stosować jesienią lub wiosną w ilości 5 kg/m2 (po rozłożeniu wymieszaj go z glebą);
- obornik - zawiera wszystkie potrzebne roślinom makro- i mikroelementy. Coraz trudniej go dostać, ale jeśli masz taką możliwość, zastosuj go jesienią w dawce 6 kg/m2 i przekop glebę;
- nawozy zielone - są to rośliny szybko i bujnie rosnące, z których po rozłożeniu w ziemi powstaje dużo próchnicy. Poza tym silne korzenie tych roślin - przerastając glebę - spulchniają ją. Od wiosny do lipca siej: facelię, łubin, owies, seradelę i wykę - będzie je można przekopać jeszcze w tym samym roku. Od sierpnia do września siej: wykę ozimą i żyto - będzie je można przekopać w następnym roku wiosną.
Galeria zdjęć: Prace przy zakładaniu ogrodu
Autor: Mariusz Bykowski
Zakładanie ogrodu zacznij od prac ziemnych
Zakładanie ogrodu od podstaw - wybieramy i kupujemy rośliny
Na koniec, jak to często bywa, najprzyjemniejszy etap tworzenia ogrodu - sadzenie roślin. Nie ulegaj szałowi zakupów. Patrz na rośliny przez pryzmat swojego ogrodu. To trudne, bo rośliny w sklepach ogrodniczych kuszą urodą, ale działaj powściągliwie. Wybieraj je tak, by pasowały do siebie. Unikaj pstrokacizny. Tworzenie małych ogrodów botanicznych pozostaw entuzjastom.
- Kupuj rośliny mało wymagające. Jeśli jesteś początkującym ogrodnikiem - kupuj rośliny, które są łatwe w uprawie. Zwróć uwagę, czy są odporne na mróz - wiele gatunków roślin, które dobrze znoszą zimy w południowo-zachodniej Polsce, w północno-wschodniej części kraju muszą być jesienią okrywane przed mrozem. Dowiedz się, gdzie najlepiej rosną.
- Wybierając rośliny, zwróć uwagę, w jakich warunkach najlepiej rosną. Jedne rośliny lubią słońce, inne – cień, jedne wolą glebę piaszczystą i suchą, inne próchniczną i wilgotną. Sadź je zawsze zgodnie z przeznaczeniem! Obok siebie umieszczaj rośliny o podobnych wymaganiach, zwróć jednak uwagę, by gatunki ekspansywne, czyli szybko i bujnie rosnące, nie znalazły się obok takich, które rosną słabiej, gdyż mogłyby je zagłuszyć.
- Dobierz rośliny tak, by zdobiły ogród przez cały rok. Ale nie sadź wyłącznie roślin zimozielonych. Zwróć uwagę na rośliny o ładnym pokroju i takie, których liście jesienią przybierają płomienne barwy. Pamiętaj, że wiele bylin po przekwitnięciu przestaje być dekoracyjnymi, a niektóre nawet znikają z powierzchni ziemi (maki, orliki, pełniki, serduszki okazałe, rośliny cebulowe). Sadź je w pobliżu roślin, które zamaskują puste miejsca.
- Unikaj pstrokacizny. Jeśli lubisz kwiaty i zamierzasz wypełnić nimi przestrzeń wokół domu, zwróć uwagę, by pasowały do siebie kolorystycznie. Pięknie wyglądają ogrody utrzymane w jednej tonacji barw, na szaleństwo koloru możesz sobie pozwolić, jeśli twój ogród nawiązuje stylem do ogródków wiejskich.
- Posadź rośliny szybko rosnące. Jeśli twoja działka jest pusta, posadź kilka szybko rosnących drzew (brzoza, dąb czerwony, metasekwoja chińska, modrzew, oliwnik wąskolistny, sumak octowiec, świerk serbski) i krzewów (budleja Dawida, dereń biały, krzewuszka cudowna, pęcherznica kalinolistna, żylistek szorstki), które utworzą szkielet ogrodu. Nie zapominaj o pnączach, które w ciągu dwóch-trzech lat potrafią otulić ogród bujną zielenią pędów.
- Po rośliny wybieraj się do dobrych sklepów ogrodniczych albo bezpośrednio do szkółek. Nie kupuj roślin, jeśli na liściach widać plamy, przebarwienia, nalot, dziury lub gdy są one zdeformowane, a także jeśli kora na drzewkach i krzewach się łuszczy, jest popękana lub przebarwiona. Sprawdź czy rośliny nie są przesuszone - latem wystarczy spojrzeć, czy nie są zwiędnięte liście (jeśli tak - nie kupuj rośliny), wczesną wiosną i jesienią, gdy pędy są jeszcze bezlistne - obejrzyj ziemię w doniczce (jeśli jest sucha - odstaw roślinę). Jeśli kupujesz rośliny z odkrytymi korzeniami (często sprzedawane są tak drzewka owocowe i powiązane w pęczki rośliny żywopłotowe) koniecznie sprawdź czy nie mają suchych korzeni (takie rośliny mogą się nie przyjąć), a jeśli korzenie zabezpieczone są siatką z torfem, sprawdź, czy jest on wilgotny.
Zakładanie ogrodu od podstaw - sadzenie roślin
Rośliny sprzedawane w pojemnikach możesz sadzić przez cały sezon. Drzewa i krzewy z odkrytymi korzeniami sadź tylko wtedy, gdy nie mają liści, czyli wczesną wiosną lub jesienią.
Przygotuj starannie miejsce, w którym będą rosły drzewa i krzewy. Przekop ziemię w promieniu 50 cm i na głębokość 50-80 cm, dodając do niej kompostu (w proporcji 1:1). Jeśli zamierzasz sadzić rośliny lubiące kwaśną glebę (azalie, kalmie, pierisy, różaneczniki), wymień glebę na przeznaczoną specjalnie dla nich (można ją kupić w sklepie ogrodniczym).
Zakładanie ogrodu od podstaw - zakładanie trawnika
Zakładanie trawnika wykonujemy dopiero po wybudowaniu elementów małej architektury, wytyczeniu i ułożeniu nawierzchni, położeniu w ziemi niezbędnych instalacji, wyznaczeniu rabat i posadzeniu roślin.
Jak przygotować ziemię pod trawnik?
Zakładanie ogrodu od podstaw - co zamiast trawnika?
Są w ogrodzie miejsca, gdzie zanika trawa, na przykład w ocienionych zakątkach pod drzewami albo na piaszczystych skarpach. Nie zmuszaj jej do tego, by rosła wbrew swojej naturze, a siebie nie skazuj na wieczne podlewanie darni, zasilanie jej nawozami i obsiewanie pojawiających się łysin. Posadź rośliny okrywowe:
- w miejscach słonecznych: czyśćce, goździki kropkowane, macierzanki, rogownice, rozchodniki;
- w cieniu: barwinki, bluszcze, gajowce, jasnoty plamiste, mikrobioty syberyjskie, runianki, ułudki wiosenne.
Zaakceptuj mech. Ma piękny zielony kolor, tworzy duże połacie, nie wymaga pielęgnacji, wygląda bardzo naturalnie. Jest podstawowym elementem słynących z urody ogrodów japońskich.
Autor: GettyImages
Runianka japońska
