Cieniste zakątki w ogrodzie: jak zagospodarować zacienione miejsce w ogrodzie
Prawie w każdym znajdują się cieniste zakątki. Jakie rośliny posadzić w miejscach zacienionych? Jak zagospodarować zacienione miejsce w ogrodzie?
Autor: Mirosław Krogulec
Cieniste zakątki w ogrodzie
Zdecydowana większość roślin do prawidłowego wzrostu potrzebuje słońca. Bez niego słabiej kwitną, gorzej rosną i zdarza się, że w końcu zamierają. Na szczęście jest sporo roślin, które od bezpośredniego słońca wolą światło rozproszone. Niektóre poradzą sobie nawet w głębokim cieniu. To gatunki, którew naturze występują w lasach – wchodzą w skład runa leśnego, gdzie rzadko docierają promienie. Wiele z nich dało początek pięknym ogrodowym odmianom.Podpowiadamy jak zagospodarować zacienione miejsca w ogrodzie.
Cienisty zakątek - trudne miejsce w ogrodzie
Kłopot z zagospodarowaniem miejsc pod koronami drzew w ogrodzie częściej niż z braku słońca wynika z tego, że ziemia jest tam sucha. W lesie gruba warstwa ściółki jak gąbka gromadzi sporo wody, a specyficzny mikroklimat sprawia, że powietrze jest bardziej wilgotne. W ogrodzie ziemia z reguły nie ma tyle próchnicy, więc chłonie i magazynuje mniej wody, a jednocześnie drzewa osuszają teren.Czy można to jakoś zmienić? Przede wszystkim należy poprawić strukturę gleby, zwiększając w niej ilość próchnicy. Jej źródłem są nawozy organiczne, a najlepszy jest kompost, który ma wszystkie potrzebne roślinom substancje odżywcze. Rozkłada się go na przekopane podłoże nawet 10-centymetrową warstwą i lekko z nim miesza. Do ziemi można dodać odkwaszonego torfu i kory. Bardzo dobry jest również przekompostowany obornik konfekcjonowany i sprzedawany w workach (nie ma przykrego zapachu i działa podobnie jak kompost).Nawożenie organiczne należy kontynuować w następnych latach, dokładając co roku wiosną lub jesienią 2-3 cm (można więcej) kompostu. Jeżeli ziemia w ogrodzie jest jałowa, warto zastosować tak zwane probiotyki glebowe. Zawierają one wyselekcjonowane szczepy pożytecznych mikroorganizmów przyspieszających rozkład materii organicznej i powstawanie próchnicy. Najlepiej dodać je do podłoża razem z nawożeniem naturalnym, na przykład z kompostem.
Rośliny zadarniające zamiast trawnika w zacienionym miejscu
Miejsca, do których nigdy nie zagląda słońce, nie są najlepsze do uprawy trawnika. W sprzedaż są co prawda specjalne mieszanki traw do cienia, ale nawet one nie sprawdzą się pod koronami gęstych drzew. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że z czasem pojawi się tam mech (może warto go zostawić, bo ma bardzo atrakcyjną intensywną zieleń?). Trawa w cieniu nigdy nie utworzy gęstej darni, nie powinno się jej zbyt często deptać i nie należy jej nisko kosić. W takim miejscu poradzą sobie niskie rośliny zadarniające. Ich silne rozłogi przerastają podłoże, sprawiając, że rośliny zajmują coraz większy obszar. Jest wśród nich dużo rodzimych leśnych gatunków, z których wyhodowano liczne odmiany ogrodowe. Niektóre z tych roślin są dość ekspansywne i trzeba uważać, żebynie rozeszły się po działce (między innymi bluszczyk, gajowiec, podagrycznik). Dobrym rozwiązaniem jest posadzenie tu bluszczu pospolitego – jest on nie tylko pnączem, ale także cenną rośliną zadarniającą.
Rośliny wrzosowate doskonałe do miejsc zacienionych
Osłonięte i zaciszne miejsca, gdzie światło jest rozproszone, bardzo sprzyjają uprawie roślin wrzosowatych – azalii, kalmii, kiścieni, pierisów i oczywiście różaneczników. Można je sadzić razem, ponieważ podobnie się je pielęgnuje. Krzewy te mają zbliżone wymagania, jeśli chodzi o glebę – powinna być kwaśna, próchniczna i stale lekko wilgotna. Ziemia w ogrodzie zwykle odbiega od tego ideału i trzeba ją poprawiać, dodając kwaśnego torfu oraz przekompostowanej kory (miesza się je z ziemią ogrodową w proporcji 1:1:1). Do mieszanki warto dodać nawóz do różaneczników (dawka jest podana na opakowaniu). Otrzymanym podłożem wypełnia się doły głębokości 40-50 cm i szerokości 80 cm, a następnie sadzi się w nich rośliny. Można też kupić gotowe podłoże w workach. Ziemię wokół krzewów warto wyłożyć korą, ponieważ zapobiega szybkiemu parowaniu wody i ogranicza wzrost chwastów (rośliny wrzosowate płytko się korzenią i źle znoszą motyczkowanie czy przekopywanie ziemi). W czasie wzrostu rośliny muszą być systematycznie podlewane, lubią też zraszanie. Wiosną i wczesnym latem należy je zasilić nawozem do roślin wrzosowatych lub nawozem do azalii i różaneczników. Nie wolno stosować nawozów zawierających wapń, ponieważ odkwasza on glebę.
Kolorowe kwiaty do miejsc zacienionych
Teren pod koronami drzew liściastych lubią niskie rośliny kwitnące wczesną wiosną, między innymi ciemierniki białe, pierwiosnki, przylaszczki pospolite, ułudki wiosenne czy miodunki pstre. Korzystają one z okresu, kiedy gałęzie drzew są bez liści i przepuszczają promienie słońca – wtedy najintensywniejrosną i kwitną. Podobnie zachowują się rośliny cebulowe takie jak cebulice, kokorycze, krokusy, narcyzy, ranniki, szafirki, szachownice kostkowe, śnieżyce,śnieżyczki (czyli przebiśniegi) i zawilce gajowe. Po przekwitnięciu rosną jeszcze jakiś czas, a później, gdy korony drzew zasłonią słońce, przechodzą w stan spoczynku i aż do następnego roku znikają z powierzchni ziemi.
