Pożyteczne zwierzęta w ogrodzie - sprzymierzeńcy w zwalczaniu szkodników
Mamy szansę stworzyć piękny ogród bez stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Postarajmy się przywabić zwierzęta, które staną się naszymi sprzymierzeńcami w zwalczaniu szkodników – i stwórzmy im odpowiednie warunki bytowania.
Autor: GettyImages
Warto stworzyć jeżowi odpowiednie warunki bytowania
Spis treści
- Pożyteczne zwierzęta w ogrodzie - jeż
- Ropuchy - szara, zielona i paskowana
- Pożyteczne zwierzęta w ogrodzie - żaby
- Sprawdzone sposoby na przywabienie zwierząt do ogrodu
- Jaszczurki zwinki i żyworodne
- Pożyteczne zwierzęta - ptaki i nietoperze
Postarajmy się przywabić do ogrodu pożyteczne zwierzęta, które pomogą nam w walce ze szkodnikami roślin. Stwórzmy tym zwierzętom dobre warunki bytowania. Jedne z nich najchętniej zamieszkają w stawie, inne w grupie gęstych krzewów, w żywopłocie, w stercie gałęzi, pod podłogą ganku lub domku na narzędzia. Większość będzie wychodziła na żer dopiero po zmroku, więc dopóki nie oswoją się z naszą obecnością, rzadko będziemy je spotykać. Dla wszystkich zwierząt ważny jest dostęp do wody, więc staw, oczko wodne, kaskada czy strumyk przez cały rok będą wabić zwierzęta z okolicy. Trzeba zadbać, aby konstrukcja tych budowli zapewniała nie tylko łatwy dostęp do lustra wody, ale i możliwość wydostania się na brzeg. Warto też umieścić w zbiorniku wodnym lub przy jego krawędzi duży płaski kamień lub bal drewniany, bo w takich miejscach rozmaite zwierzęta lubią odpoczywać i grzać się w słońcu. Nauczmy się szanować ich obyczaje, a dostarczą nam wiele radości. Przecież nie tylko dzieci będą z ogromną przyjemnością obserwować codzienną krzątaninę tych małych mieszkańców ogrodu.
Dzieci w ogrodzie. Ogródkowa edukacja dzieci >>>
Pożyteczne zwierzęta w ogrodzie - jeż
Jeż żywi się ślimakami i owadami (formami dojrzałymi, larwami i poczwarkami), a także drobnymi gryzoniami. Warto stworzyć jeżowi odpowiednie warunki bytowania: w zacisznym miejscu pozostawić stertę gałęzi, wykładać nieco smakołyków (jeże bardzo chętnie jedzą pokarm przeznaczony dla psów czy kotów, a także surowe drobno siekane mięso wymieszane na przykład z płatkami owsianymi) i dbać, aby miał łatwy dostęp do wody. Jesienią zaśnie w zimowym gnieździe z liści i pozostanie tam zwinięty w kulę i nieruchomy aż do marca. Niska temperatura spowoduje zwolnienie jego przemiany materii, działalności układu krążenia i układu oddechowego oraz spadek temperatury ciała, lepiej więc go nie budzić, bo będziemy musieli zająć się nim aż do wiosny. Jeże są w Polsce pod całkowitą ochroną.
Ropuchy - szara, zielona i paskowana
Ropuchy większość życia spędzają na lądzie. Do wody wędrują na czas godów. Przejawiają aktywność głównie nocną, a jedynie młode osobniki można spotkać też w dzień, zwłaszcza pochmurny i deszczowy. Ropuchy są bardzo żarłoczne. Jedzą głównie ślimaki, owady i ich larwy. Stare, duże osobniki nie gardzą też młodymi gryzoniami, wężami, jaszczurkami i pisklętami ptaków. Zimują w stanie hibernacji w ziemnych kryjówkach. Wszystkie występujące w Polsce gatunki ropuch są objęte całkowitą ochroną.
Pożyteczne zwierzęta w ogrodzie - żaby
Żaby podzielono umownie na dwie grupy:
- zielone – bardziej związane z wodą,
- brunatne – większą część życia spędzające na lądzie, a rozmnażające się w wodzie.
Żaby są pożyteczne, bo odżywiają się głównie owadami latającymi, zaś uzupełnieniem ich diety są pajęczaki, mrówki, chrząszcze i dżdżownice oraz drobne zwierzęta wodne. Duże osobniki zjadają też ślimaki, małe ryby i turkucie podjadki. Żaby brunatne są pod całkowitą ochroną, a zielone w okresie godowym.
Polecany artykuł:
Sprawdzone sposoby na przywabienie zwierząt do ogrodu
- Poidełko dla ptaków zapewni stały dostęp do wodopoju. To wielka atrakcja dla ptaków, ponieważ w środowisku miejskim przez cały rok cierpią z powodu niedostatku wody.
- Oczko wodne z brzegiem łagodnie opadającym do wody, z kamieniami i roślinami, to dobre miejsce zimowania dla żab. Zależnie od gatunku chronią się one jesienią pod kamieniami, zagrzebują w ziemi lub w mule przy brzegach oraz w niezamarzających częściach zbiorników wodnych.
- Jeżeli w zacisznym i osłoniętym miejscu ogrodu znajdziemy miejsce na stertę gałęzi i grubszych konarów, chętnie skorzysta z niej jeż. W dzień będzie spał w ukryciu, a o zmroku wychodził na żer – oczyści nasze rośliny ze ślimaków i owadów. Zimę przetrwa w gnieździe z liści.
Jaszczurki zwinki i żyworodne
Żywią się owadami, ślimakami i dżdżownicami. W ogrodzie można je zobaczyć, gdy wygrzewają się w promieniach słońca na kamieniu lub pniu. Są bardzo płochliwe – zaniepokojone błyskawicznie uciekają. Zaatakowana jaszczurka może odrzucić ogon, który ma zdolność odrastania. W Polsce objęte są ochroną.
Pożyteczne zwierzęta - ptaki i nietoperze
Żywią się owadami, ślimakami, a także nasionami. Ich obecność w ogrodzie gwarantuje nam zmniejszenie populacji szkodników. Warto więc dokarmiać je zimą, a wiosną powiesić skrzynki lęgowe. Sąsiedztwo ludzi tolerują wróble, sikory bogatki i modraczki, mazurki, pleszki, muchołówki żałobne i szare, kopciuszki, pliszki siwe oraz szpaki. Wśród drzew, w miejscach oddalonych od domu, mogą zagnieździć się kowaliki, a w pobliżu lasu sosnowego także sikory sosnówki lub czubatki. Pamiętajmy, że większość ptaków potrzebuje rewiru o promieniu co najmniej 30 m. Tylko wróble z zasady gnieżdżą się w koloniach, a szpakom i mazurkom sąsiedztwo osobników własnego gatunku nie przeszkadza. Nie wieszajmy, więc kilku skrzynek lęgowych na jednym drzewie.
Nietoperze są bardzo pożyteczne. Chwytają w locie owady latające, a niektóre (na przykład gacki często spotykane w pobliżu siedzib ludzkich) ściągają też gąsienice z liści drzew i krzewów. W USA i Kanadzie już od lat wielu sadowników wiesza na drzewach specjalne budki dla nietoperzy, dzięki czemu do ochrony owoców nie muszą stosować preparatów chemicznych. Żaden z występujących w Polsce nietoperzy nie atakuje ludzi. Jeżeli znajdziemy się w jakimś pomieszczeniu z latającym nietoperzem, zgaśmy światło, otwórzmy okno i stańmy bez ruchu pod ścianą, a on sam znajdzie drogę na zewnątrz. Jeżeli nietoperz siedzi na ścianie lub podłodze, nakryjmy go pudełkiem lub słojem i podsuńmy deseczkę, karton lub nawet gazetę (możemy też wziąć go do ręki, ale tylko przez grubą rękawicę, bo przerażony zapewne będzie chciał ugryźć) i wynieśmy zwierzę na zewnątrz. Ważne, aby było ciemno. Jeśli jest jasno, poczekajmy do wieczora, bo światło dzienne jest dla oczu nietoperza szkodliwe. W Polsce występuje 21 gatunków nietoperzy i wszystkie są objęte ochroną gatunkową.