Co zrobić, aby wentylacja mechaniczna w domu nie była uciążliwa?
Źle dobrana moc i wydajność centrali wentylacyjnej może powodować, że hałas z wentylacji będzie przeszkadzał domownikom. Przeczytaj, jak ograniczyć hałas z wentylacji mechanicznej i na co zwrócić uwagę decydując się na zakup urządzenia.
Autor: Andrzej T. Papliński
Kanałowe tłumiki akustyczne montuje się na ciągu głównym instalacji, zwykle w pobliżu centrali wentylacyjnej
Wybierając urządzenia (centralę wentylacyjną, wentylatory), warto zwrócić uwagę na ich parametry akustyczne. W kartach katalogowych urządzeń są podawane takie parametry jak ciśnienie lub moc akustyczna przekazywana przez silniki do otoczenia oraz do kanałów nawiewnego i wywiewnego. Wartości podawane dla króćców nawiewnego i wywiewnego można zredukować, stosując opisane wcześniej tłumiki oraz izolowane przewody elastyczne. Natomiast drugi parametr dotyczy hałasu, który przenika przez obudowę urządzenia do jego otoczenia.
Warto zwrócić na niego szczególną uwagę, ponieważ nie da się go wyeliminować w prosty sposób. Można co najwyżej ograniczyć jego skutki. Dlatego niezwykle ważna jest lokalizacja urządzeń. Należy je umieszczać jak najdalej od pomieszczeń, w których przebywają ludzie, najlepiej na strychu lub w piwnicy. Gdy nie ma takiej możliwości i konieczne staje się na przykład zainstalowanie centrali wentylacyjnej podwieszanej, trzeba wygospodarować na nią miejsce w którymś z pomieszczeń pomocniczych, takich jak pralnia bądź spiżarnia, albo ostatecznie zamontować ją w toalecie, ale nie tej sąsiadującej bezpośrednio z sypialniami lub pokojami dzieci.
Jak wyciszyć hałas z centrali wentylacyjnej?
Jedynym sposobem umożliwiającym częściowe wyciszenie hałasu przedostającego się przez obudowę centrali wentylacyjnej lub wentylatora jest ich obudowanie. Jeśli zdecydujemy się na takie rozwiązanie, pamiętajmy, by pozostawić w obudowie otwór (rewizję) pozwalający na okresową konserwację urządzenia, na przykład wymianę filtra powietrza albo naprawę konieczną w razie awarii. Większy problem stanowią wentylatory instalowane bezpośrednio w pomieszczeniach, na przykład osiowe, montowane na wlocie do murowanych kanałów wywiewnych, oraz niewłaściwie dobrane nawiewniki czy zawory wentylacyjne (rodzaj nawiewnika, w którym przepływ powietrza jest regulowany stopniem otwarcia grzybka).
Ponieważ nie ma żadnej możliwości wyciszenia ich pracy, warto dobrze sprawdzić ich parametry akustyczne, zanim się je zainstaluje, a jeszcze lepiej przed zakupem. Po zamontowaniu można co najwyżej wyłożyć ściany pomieszczenia materiałem dźwiękochłonnym, zawiesić ciężkie kotary lub położyć gruby dywan, aby w ten sposób zwiększyć chłonność akustyczną wnętrza.
Które urządzenia wentylacyjne są mniej hałaśliwe?
Porównując urządzenia pod względem akustycznym, trzeba zwrócić uwagę na to, jakim posługujemy się parametrem. W danych technicznych można znaleźć zarówno moc akustyczną, jak i ciśnienie akustyczne. Pomimo że są wyrażone w tych samych jednostkach, przedstawiają dwie różne wielkości.
Moc akustyczna to całkowita energia akustyczna wypromieniowywana przez źródło dźwięku. Jest to wskaźnik charakteryzujący wyłącznie dane źródło dźwięku, niezależny od czynników takich jak odległość od urządzenia czy chłonność akustyczna otaczających je materiałów, które mogą wpływać na jego zmianę.
Poprawnie zamontowane centrale wentylacyjne będą mniej hałasowały
Oprócz hałasu rozprzestrzeniającego się w powietrzu dodatkowo hałas i wibracje mogą być przenoszone przez elementy konstrukcyjne budynku. Aby je wyeliminować lub przynajmniej ograniczyć, połączenia między siecią przewodów wentylacyjnych a wentylatorami oraz centralą wentylacyjną muszą być elastyczne.
Niezależnie od tego centralę wentylacyjną należy posadowić na wibroizolatorach, aby w ten sposób uniknąć przenoszenia drgań na elementy konstrukcyjne, oraz upewnić się, że przejścia kanałów wentylacyjnych przez przegrody budowlane są wykonane poprawnie, to znaczy z zastosowaniem materiału elastycznego między kanałem a przegrodą budowlaną.
Nie wolno go mylić ani porównywać z ciśnieniem akustycznym, które jest różnicą między wartością chwilową ciśnienia a ciśnieniem statycznym. Wartość tę można zmierzyć sonometrem, a na jej wielkość wpływają między innymi odległość od źródła dźwięku oraz chłonność akustyczna pomieszczenia.
Producenci podają wartość ciśnienia akustycznego w odległości 1, 3 lub 5 m od urządzenia. Wartość ciśnienia akustycznego podanego w pewnej odległości od wentylatora będzie niższa od jego mocy akustycznej, choć odbierany hałas będzie identyczny. Analizując te wartości, musimy patrzeć również na odległość, dla jakiej została podana wartość ciśnienia akustycznego. Im jest dalej od urządzenia, tym ciszej.
Wybierz wentylację, która jest wydajna i mało uciążliwa
Wentylacja mechaniczna ma niewątpliwe zalety: zapewnia stałą wymianę powietrza niezależnie od pory roku, jest niewrażliwa na działanie wiatru i można w niej zastosować urządzenia do odzysku ciepła z powietrza usuwanego, obniżając w ten sposób zapotrzebowanie na moc do ogrzania powietrza świeżego.
Jeżeli decydujemy się na zainstalowanie takiego systemu, powinniśmy mieć świadomość, że będzie to prawdopodobnie jedyny – poza otwieraniem okien – sposób wymiany powietrza. Aby zapewnić dostateczną wymianę powietrza, wentylacja musi pracować w sposób ciągły, również w nocy, kiedy w domu oraz wokół niego panują cisza i spokój. Nie może więc mieć takich parametrów akustycznych, które sprawią, że z powodu nadmiernego hałasu stanie się uciążliwa i domownicy, wybierając mniejsze zło, będą ją wyłączać, pozbawiając dopływu świeżego powietrza pomieszczenia, w których są zmuszeni spędzać kilka lub kilkanaście godzin. Trzeba zadbać o to, żeby stała się ona niesłyszalna, a jedyną uciążliwością związaną z jej użytkowaniem była okresowa wymiana filtrów powietrza.
