Gdy instalacje grzewcze wymagają modernizacji... PORADNIK
Jak powinny być wymieniane instalacje grzewcze? Jaką zachować kolejność prac przy modernizacji instalacji c.o. w domu? Trzeba zacząć od zaplanowania, jakie nowe urządzenia grzewcze chcemy zamontować, i wykonania przynajmniej koncepcyjnego projektu nowej instalacji. A co dalej? Czy przy okazji modernizacji kotłowni musimy wymieniać rury, grzejniki?
Autor: Wiktor Greg
Modernizację zawsze zaczyna się od spuszczenia wody i demontażu starych urządzeń
Jeżeli już zdecydowaliśmy, jak będzie wyglądać nowa instalacja grzewcza, przystępujemy do prac. Zaczynamy od opróżnienia z wody i demontażu starej instalacji i starych urządzeń. Dopiero gdy nie będą przeszkadzać, można swobodnie wybrać miejsce na nowe grzejniki i kocioł centralnego ogrzewania oraz ustalić, którędy zostaną poprowadzone rury. Częstą praktyką jest pozostawienie starych rur znajdujących się pod tynkiem.
Jeśli mamy pomysł, jak poprowadzić nowe rury, i nie koliduje to z trasą starych, to oczywiście nie warto kuć ścian, aby je zdemontować. Wystarczy poodcinać je w miejscach, w których wychodzą ze ścian lub stropów, i zagipsować otwory. Obecnie rzadko używa się rur stalowych.
Jakie rury do nowej instalacji grzewczej
Nowe instalacje grzewcze robi się najczęściej z tworzywa sztucznego lub miedzi. Można je rozprowadzić wzdłuż ścian po podłodze i zamaskować specjalnymi listwami. Jeśli modernizacji instalacji towarzyszy wymiana posadzek, rury można poprowadzić w warstwie wylewki – to wygodny i bardzo popularny sposób. Prace w kotłowni można prowadzić równolegle z tymi w pozostałych pomieszczeniach.
Jeżeli decydujemy się na częściową modernizację (tylko wymianę kotła z osprzętem lub tylko wymianę rur bądź grzejników), ale planujemy w niedługim czasie (na przykład za rok lub za dwa lata) jej dokończenie, powinniśmy dopasować wymieniane elementy do tych, które będą zamontowane w przyszłości. Chodzi przede wszystkim o moc źródła ciepła, wielkość naczynia wzbiorczego, wydajność pomp i średnice rur. O tym wszystkim musi zadecydować projektant instalacji poinformowany o tym, że chcemy przeprowadzić modernizację etapami. Musi on uwzględnić to, że przez pewien czas będą ze sobą współpracować elementy stare i nowe.
Remont instalacji centralnego ogrzewania nie zawsze musi być kompleksowy
Instalacje grzewcze składają się z wielu elementów: źródła ciepła, urządzenia do podgrzewania wody użytkowej, osprzętu kotłowni, zaworów, rur i grzejników (chyba że mamy ogrzewanie elektryczne). Czy modernizacja musi polegać na wymianie wszystkich tych elementów jednocześnie? Niekoniecznie.
Czeka nas to na ogół, gdy przeprowadzamy kompleksową termomodernizację domu polegającą także na jego ociepleniu albo dokonujemy zmian architektonicznych powodujących zmianę wielkości ogrzewanej przestrzeni i konieczność rozbudowy instalacji grzewczej. Także przy zmianie źródła ciepła ze starego kotła na węgiel lub gaz, podgrzewającego wodę do wysokiej temperatury (rzędu 90°C), na nowoczesny niskotemperaturowy kocioł kondensacyjny lub tym bardziej na pompę ciepła nie da się uniknąć radykalnych zmian w całej instalacji, co najczęściej sprowadza się do jej wymiany. Jeśli jednak nie zmieniamy niczego w architekturze budynku i go nie ocieplamy, nie ma problemu, żeby na przykład wymienić tylko grzejniki.
Jeżeli chcemy wymienić tylko rury (bo skorodowały lub nie podoba nam się ich prowadzenie), możemy to zrobić, ale wtedy należałoby również zdemontować i dokładne wypłukać grzejniki, w których przez lata na pewno zgromadził się osad. Przy okazji warto się go pozbyć, aby nie zakłócał przepływu wody i nie utrudniał oddawania ciepła. Zarówno wymiana grzejników, jak i rur to dobra okazja do zamontowania zaworów termostatycznych (w starych instalacjach na ogół ich nie ma), które umożliwią utrzymywanie w pomieszczeniach stałej temperatury, a więc zapobiegają ich przegrzewaniu. Dzięki temu nie tylko zyskuje się komfort, ale także zmniejsza zużycie paliwa. W miejscach, w których rury przechodzą przez nieogrzewane pomieszczenia, należy je zaizolować.
Niezaizolowane, na przykład na nieogrzewanym strychu, są przyczyną bardzo dużych strat ciepła. Wszystkie wymienione czynności można przeprowadzić niezależnie od siebie, a także niezależnie od zmian w najważniejszej części instalacji grzewczej, czyli w kotłowni.
Modernizacja od A do Z
Autor: Wiktor Greg
Modernizację zawsze zaczyna się od spuszczenia wody i demontażu starych urządzeń
Modernizacja kotłowni
Modernizacja kotłowni nie musi być związana z wymianą rur i grzejników w pomieszczeniach. Gdy stwierdzimy, że są w dobrym stanie, możemy je zostawić. W instalacjach grawitacyjnych rury mają duże średnice, więc nawet jeśli są zakamienione, mogą dobrze spełniać swoje zadanie, gdy w modernizowanej instalacji zostanie zainstalowana pompa obiegowa, która usprawni przepływ wody.
Modernizacja kotłowni najczęściej polega na wymianie kotła, a to zwykle pociąga za sobą konieczność zmiany osprzętu – naczynia wzbiorczego, zaworów czy pomp (o ile w ogóle były w starej instalacji). Zwykle powoduje to potrzebę zmiany sposobu poprowadzenia rur w obszarze kotłowni, co w praktyce oznacza ich wymianę. Jeśli nie wymieniamy rur w pozostałej części budynku, bardzo ważne jest, by wypłukać instalację przewidzianymi do tego środkami chemicznymi. Włączenie nowego kotła do brudnej, niewypłukanej instalacji grozi szybkim zniszczeniem jego podzespołów.
Radykalne zmiany w kotłowni są zwykle konieczne, gdy nowy kocioł ma być zasilany innym paliwem niż dotychczas używane. Ale mogą one być zbędne, jeżeli nowym nabytkiem jest kocioł na węgiel lub drewno. Wymagania odnośnie do zabezpieczeń i osprzętu kotłowni z kotłami na paliwa stałe (dotyczy to także kotłów z automatycznymi podajnikami paliwa) nie zmieniały się od wielu lat, więc jeśli stan tych urządzeń jest dobry, można je wykorzystać do współpracy z nowym kotłem.
Osprzęt dawniej instalowanych kotłów gazowych często nie różnił się od tego dla kotłów na węgiel, dlatego także w przypadku zmiany starego kotła gazowego na nowy na paliwo stałe możemy liczyć, że uda nam się uniknąć dużych przeróbek. Natomiast nowoczesne kotły gazowe i olejowe oraz pompy ciepła wymagają nowocześniejszych rozwiązań. Ich zakup oznacza na ogół potrzebę wymiany całego wyposażenia kotłowni.
Trzeba też pamiętać, że kotły gazowe i olejowe potrzebują komina z materiału kwasoodpornego (ze stali lub z ceramiki kwasoodpornej). Nie można ich podłączyć do komina murowanego z cegły, jeśli nie wyposaży się go w kwasoodporny wkład.