Kominek DGP czy z płaszczem wodnym? Porównujemy rodzaje ogrzewania kominkowego
Jaki rodzaj ogrzewania kominkowego najlepiej wybrać? Kominek z obudową akumulującą ciepło, płaszczem wodnym czy system DGP? Sprawdź, czym się charakteryzują, i jakie są między nimi różnice. Dowiedz się, jakie są plusy i minusy konkretnego rodzaju ogrzewania kominkowego.
Autor: Mariusz Bykowski
Wkład kominkowy skutecznie ogrzewa otoczenie – w jednoprzestrzennym wnętrzu będzie ciepło od samego wkładu. Najlepiej, gdy jego obudowa jest masywna i akumuluje ciepło
Ogrzewanie domu wyłącznie kominkiem
Najmniej skomplikowane jest ogrzewanie samym kominkiem – bez instalacji rozprowadzającej ciepło. Wówczas ogrzewane jest niemal wyłącznie pomieszczenie, w którym znajduje się kominek (przez promieniowanie), ale dzięki wentylacji działającej w domu ciepłe powietrze z tego pomieszczenia przemieszcza się także do pozostałych, więc również one, choć w niewielkim stopniu, są ogrzewane.
Obudowa akumulująca ciepło
Kominek należy wybudować tak, by miał dużą zdolność do akumulacji ciepła. W tym celu wkład kominkowy dobrze jest obudować cegłami (płytami) szamotowymi, a z zewnątrz wykończyć specjalnymi kaflami piecowymi (kominkowymi). Wówczas ciepło gromadzące się w masywnych materiałach jest powoli przekazywane do otoczenia – nawet jeszcze po kilku godzinach od spalenia paliwa.
Nie trzeba wtedy zbytnio ograniczać dopływu powietrza do komory spalania w celu zmniejszenia mocy i wydłużenia czasu palenia. Dzięki temu sprawność spalania może być wyższa, a spaliny czystsze.
Kominek z DGP
Prosty do wykonania i niedrogi system ogrzewania kominkowego dla całego domu to DGP (dystrybucja gorącego powietrza). Powietrze z pomieszczenia dociera do kominka przez otwór u dołu obudowy wkładu, ogrzewa się od jego gorącego korpusu i unosi do zamontowanego nad nim okapu. Tam znajdują się wloty do przewodów poprowadzonych do wszystkich pomieszczeń, które mają być ogrzewane. Ciepłe powietrze trafia do nich przewodami i wypływa przez kratki lub anemostaty w suficie, ścianach bądź w podłodze.
Działanie systemu dystrybucji gorącego powietrza
Do właściwego działania systemu DGP konieczne jest zapewnienie swobodnej cyrkulacji powietrza przez wszystkie ogrzewane pomieszczenia (potrzebne są szczeliny pod zamkniętymi drzwiami lub specjalne otwory w nich albo w ścianie), by powietrze z nich mogło trafiać do kominka. Przepływ powietrza w krótkich przewodach systemu DGP może się odbywać pod wpływem naturalnej siły wyporu (grawitacyjnie) – dzięki temu, że ciepłe powietrze jest lżejsze od chłodniejszego.
Jednak do transportu powietrza na odległość większą niż 3 m jest potrzebny wentylator (nazywany aparatem nawiewnym lub turbiną) umożliwiający powietrzu pokonanie oporów przepływu przez długie, poziome przewody. W systemie z przepływem wymuszonym powietrze ma niższą temperaturę niż w grawitacyjnym, ale dzięki temu, że porusza się ono szybciej, może przetransportować większą ilość ciepła w tym samym czasie.
Zalety
Zaletą systemu DGP jest stosunkowo nieduży koszt jego wykonania i prostota gwarantująca niezawodne działanie – w układzie grawitacyjnym ogrzewanie funkcjonuje nawet w przypadku awarii prądu
Niedogodności systemu DGP
Trudno regulować wydajność systemu DGP. Gdy w kominku się pali, system grzeje z pełną mocą, nie zawsze potrzebnie. Zastosowanie wymuszającego cyrkulację powietrza wentylatora o regulowanej prędkości umożliwia już zmniejszanie i zwiększanie ilości transportowanego ciepła.
Oczywiście można też regulować intensywność spalania paliwa w kominku, sterując dopływem powietrza do komory spalania za pomocą przepustnicy we wkładzie (bądź w przewodzie doprowadzającym do niego powietrze) i szybra w przewodzie dymowym. Ale nie umożliwia to sterowania temperaturą niezależnie w każdym pomieszczeniu. Można to robić, przymykając bądź otwierając poszczególne nawiewniki. Jest to jednak dość kłopotliwe i trudno w ten sposób osiągnąć oczekiwany efekt – regulacja jest bardzo mało precyzyjna.
Ponieważ nośnikiem ciepła w takim systemie jest powietrze, to po spaleniu paliwa w kominku ogrzewanie od razu przestaje działać – ciepło nie jest akumulowane w instalacji grzewczej.
Jak działa kominek z płaszczem wodnym
Jeżeli uznamy za opłacalne wykonanie w domu instalacji centralnego ogrzewania wodnego albo i tak już ją mamy, a chcemy ogrzewać dom kominkiem, to możemy zaopatrzyć się we wkład kominkowy z wymiennikiem ciepła podgrzewającym wodę. Takie urządzenia najczęściej są nazywane kominkami z płaszczem wodnym.
Działają jak kotły grzewcze – podgrzewają wodę krążącą w instalacji c.o. Ciepło do pomieszczeń emitują grzejniki. Kominek może być jedynym źródłem ciepła w takiej instalacji albo pracować równolegle z innym – kotłem bądź pompą ciepła. System grzewczy można też uzupełnić o kolektory słoneczne.
Jakie ma zalety...
Kominek z płaszczem wodnym można wykorzystywać do przygotowywania ciepłej wody użytkowej – takiej możliwości nie daje kominek z DGP. Inną istotną zaletą instalacji wodnej jest możliwość łatwej i dość precyzyjnej regulacji temperatury w poszczególnych pomieszczeniach – za pomocą zaworów grzejnikowych z termostatami. Bezwładność cieplna systemu wodnego jest dużo większa niż powietrznego, więc temperatura w pomieszczeniach ogrzewanych grzejnikami wodnymi jest stabilniejsza niż w przypadku korzystania z DGP.
... a jakie wady
Trzeba jednak brać pod uwagę to, że po uruchomieniu kominka z płaszczem wodnym na zwiększenie temperatury w pomieszczeniach czeka się znacznie dłużej, niż gdy dom ogrzewa się gorącym powietrzem. Szczególnie w domach na działkach rekreacyjnych ma to duże znaczenie – w nich instalacja wodna nie jest dobrym rozwiązaniem. Nie tylko ze względu na dłuższy czas rozruchu, ale przede wszystkim z powodu ryzyka zamarznięcia wody w rurach, gdy przez dłuższy czas ogrzewanie nie działa. W systemie powietrznym takie zagrożenie nie występuje.
