Jak zbudować kominek? Wszystko, co powinieneś wiedzieć o zasadach budowy i montażu kominka
Na budowę kominka najlepiej zdecydować się na etapie projektowania domu. Dowiedz się, jak obliczyć moc i wybrać odpowiedni wkład kominkowy. Dobrze zbudowany kominek będzie nie tylko źródłem przyjemnego ciepła, lecz również sposobem na zmniejszenie wydatków na ogrzewanie.
Autor: Mariusz Bykowski
Aby powietrze omywające wkład kominkowy jak najefektywniej się od niego ogrzewało, wewnętrzną powierzchnię obudowy (najczęściej zrobionej z płyt g-k o podwyższonej odporności ogniowej) izoluje się płytami wełny mineralnej z folią aluminiową
Projektowanie domu - najlepszy czas na decyzję o budowie kominka
W domach ogrzewanych prądem czy pompą ciepła i wyposażonych w wentylację mechaniczną można nie budować komina. To prawda, pod warunkiem że zrezygnuje się także z kominka (który wtedy często jest uzupełniającym źródłem ciepła) – bo ten koniecznie musi mieć komin, a w nim przewód dymowy o wymiarach dopasowanych do typu i wielkości paleniska.
Jaki powinien być przewód kominowy?
Przewód musi być szczelny, drożny, zrobiony z materiałów odpornych na wysoką temperaturę i wilgoć powstającą podczas spalania, zamontowany z zachowaniem zasad bezpieczeństwa pożarowego. Nie może być zbudowany jedynie z cegły pełnej, jak do kominków otwartych czy używanych kiedyś pieców kaflowych, ponieważ dym z kominka z wkładem może mieć znacznie niższą temperaturę, więc wykroplona z niego wilgoć będzie niszcząco działała na komin. Musi więc być dodatkowo wyposażony we wkład ze stali z atestem świadczącym o tym, że nadaje się do odprowadzania dymu z palenisk na paliwa stałe. Może też być systemowy – dwuścienny ze stali lub z ceramiki.
Komin musi mieć wylot nad dachem na wysokości gwarantującej wypływ spalin niezakłócony przez stromą połać lub inne przeszkody, a u dołu zamykany otwór rewizyjny (wyczystkę) umożliwiający okresowe usuwanie gromadzącej się tam sadzy.
Wysokość komina i ciąg powietrza
Od miejsca podłączenia rury przyłączeniowej do wylotu komin musi mieć co najmniej 4 m. Najlepiej, gdy jest zbudowany wewnątrz domu, bo takie usytuowanie gwarantuje lepszą izolację cieplną, czyli mniejsze straty ciepła. Jeżeli trzeba go dobudować, zwykle wygodniej jest dostawić go na zewnątrz domu przy ścianie, pamiętając jednak, że musi być wtedy dobrze ocieplony, aby dym nie wychładzał się zbyt szybko. Gdyby tak było, ciąg w kominie mógłby być za słaby i powodować cofanie się dymu z komina do pomieszczenia.
Niedobrze jest też, gdy ciąg jest za silny, bo wtedy spalanie przebiega zbyt gwałtownie, co może prowadzić do uszkodzenia wkładu. Najlepiej, by miał wartość między 10 a 30 Pa (1-3 m słupa wody). Można go zmierzyć deprymometrem. Przewód łączący kominek z przewodem kominowym powinien mieć długość nie większą niż 2 m, a średnicę taką jak króciec wylotu dymu z wkładu kominkowego.
Należy go włączyć do komina pod kątem nie większym niż 45°, aby uniknąć problemów z ciągiem kominowym. Rura musi być z atestowanej stali. Może być sztywna albo karbowana.
Jaką moc powinien mieć wkład kominkowy?
Powierzenie kominkowi funkcji ważnego źródła ciepła powinno nas skłonić do bacznego przyjrzenia się walorom grzewczym wkładu już przy zakupie. Przede wszystkim należy odpowiednio dobrać jego moc, przyjmując 1 kW na mniej więcej 25 m3 przestrzeni, która ma być ogrzewana. Trzeba brać pod uwagę moc nominalną, czyli uśrednioną w czasie, a nie maksymalną, bo tę wkład osiąga jedynie przez krótki czas – kiedy jest załadowany do pełna i dopływ powietrza do spalania nie jest ograniczony.
Tę wartość należy traktować jedynie orientacyjnie. Ostatecznie będzie ona zależała od stopnia izolacyjności przegród zewnętrznych ogrzewanych pomieszczeń, a ta, jak wiadomo, będzie zupełnie inna w domach nowo budowanych, a inna w kilkunasto- czy kilkudziesięcioletnich. Do ogrzania salonu o powierzchni mniej więcej 30 m2 i standardowej wysokości 3 m będziemy potrzebować kominka o mocy mniej więcej 3,5 kW.
Ważna jest także sprawność odpowiedzialna za to, jaka część energii powstającej podczas spalania drewna trafia do pomieszczenia w postaci ciepła. W czasie normalnej pracy urządzenia nie powinno to być mniej niż 70%. Powinno być możliwe regulowanie wydajności kominka, na przykład przez przymykanie lub otwieranie wlotów powietrza do paleniska. Sposób przeszklenia (szyby z jednej, dwóch lub trzech stron), otwierania drzwiczek (na bok albo do góry) czy usuwania popiołu nie mają wpływu na jakość ogrzewania, ale są dla większości użytkowników bardzo ważne, bo decydują o walorach estetycznych i użytkowych wkładu.
Gdzie umieścić kominek?
Kominek najwygodniej jest zbudować przed kominem lub w niewielkiej odległości od niego. Dopuszcza się także ustawienie go bezpośrednio pod kominem, ale jeśli to możliwe, lepiej unikać takiego rozwiązania, bo wtedy podczas czyszczenia komina sadza będzie się zsypywała wprost do komory paleniska. Usytuowanie kominka nie powinno być przypadkowe, utrudniać komunikacji czy uniemożliwiać sensownego ustawienia mebli.
Podłoże w domu z kominkiem powinno być wytrzymałe
W domu z kominkiem potrzebne będzie też odpowiednio wytrzymałe podłoże o grubości co najmniej 30 cm (wkład z obudową waży kilkaset kilogramów) wyłożone niepalnym materiałem (na przykład terakotą), a na ścianach i w podłodze w miejscu na niego planowanym nie mogą przebiegać przewody instalacji elektrycznej ani rury z gazem.
Jaki powinien być przewód dostarczający powietrze?
Podczas prowadzenia prac budowlanych jest też szansa na zrobienie w podłodze kanału doprowadzającego powietrze potrzebne do spalania w pobliże kominka lub bezpośrednio do komory paleniska (jeśli wkład kominkowy ma króciec umożliwiający podłączenie takiego przewodu). Przewód może być stalowy lub z tworzywa. Musi mieć przekrój okrągły o średnicy 160 mm lub prostokątny o polu nie mniejszym niż 200 cm2 i przepustnicę umożliwiającą zamknięcie go i w ten sposób odcięcie swobodnego napływu powietrza do pomieszczenia w czasie, gdy nie pali się w kominku.
Ideałem byłoby dokładne obliczenie ilości powietrza doprowadzanego do kominka wykonane na przykład przez architekta projektującego kominek lub instalującą go firmę na podstawie rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami). Zgodnie z rozporządzeniem kominki z zamkniętym paleniskiem wymagają doprowadzenia powietrza w ilości co najmniej 10 m³/h na 1 kW ich nominalnej mocy cieplnej. Wlot do kanału doprowadzającego powietrze należy na zewnątrz domu zabezpieczyć przed gryzoniami siatką lub kratką.
Wentylacja pomieszczenia z kominkiem Pomieszczenie, w którym zostanie zamontowany kominek, musi mieć sprawną wentylację grawitacyjną albo mechaniczną nawiewno-wywiewną (i koniecznie osobno doprowadzone powietrze do spalania). Współistnienie kominka z wentylacją mechaniczną wywiewną jest wykluczone.