Instalacja paneli fotowoltaicznych - czy jest potrzebne pozwolenie na budowę?

Sprawdź, jakie pozwolenia są potrzebne, by zamontować fotoogniwa. Jakich trzeba dopełnić formalmości w urzędach. Zakup i instalacja paneli fotowoltaicznych to duża inwestycja. Montaż powinien być realizowany przez fachową ekipę, a zadaniem inwestora jest dopełnienie wszystkich wymogów prawnych.

Do 2020 roku, co najmniej 15 % wytwarzanej w Polsce energii powinno pochodzić z odnawialnych źródeł. Jeśli Polska nie spełni tych wymogów, grożą jej wysokie kary ze strony Unii Europejskiej. Aby móc sprostać temu zobowiązaniu, w ostatnim czasie promowane jest w naszym kraju inwestowanie w odnawialne źródła energii. Najbardziej popularne są urządzenia fotowoltaiczne oraz kolektory słoneczne. W związku z tym, iż coraz więcej przedsiębiorców, jak również osób prywatnych sięga po panele fotowoltaiczne, jednym z najczęściej pojawiających się pytań, jest kwestia, czy instalację fotowoltaiczną można „zbudować” bez pozwolenia na budowę.

Instalacja paneli fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych - formalności

W świetle aktualnie obowiązujących przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. 2017.1332) co do zasady, ani  pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na montażu pomp ciepła, urządzeń fotowoltaicznych o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kW oraz wolno stojących kolektorów słonecznych. Zaznaczyć należy, iż zarówno kolektory słoneczne, jak i urządzenia fotowoltaiczne służą pozyskiwaniu energii ze światła słonecznego, jednak nie są to tożsame urządzenia. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 października 2015roku, Sygn. akt II OSK 372/14 „Panele fotowoltaiczne zmieniają energię promieniowania słonecznego w energię elektryczną, a uzyskaną energię elektryczną tą drogą można nie tylko zużywać na bieżąco, magazynować, ale również sprzedawać, w zależności od rodzaju instalacji. W przeciwieństwie do tego kolektory słoneczne to urządzenia do konwersji energii promieniowania słonecznego na ciepło. Tym samym nie można w żadnym wypadku mówić o tożsamości paneli fotowoltaicznych i kolektora słonecznego.”

W tym miejscu należy wskazać, iż przepisy wprost wskazują podstawowy warunek jaki należy spełnić, aby można było dokonać montażu kolektorów słonecznych bez wcześniejszego uzyskania pozwolenia na budowę. Tylko w przypadku kolektorów słonecznych wolno stojących, inwestor zwolniony jest z w/w formalności, jeśli zaś kolektor słoneczny nie ma charakteru wolno stojącego, uzyskanie pozwolenia na budowę staje się koniecznością. Kolektorem wolno stojącym, będzie taki, którego konstrukcja charakteryzuje się samodzielnością i suwerennością, inaczej mówiąc jest on fizycznie oddzielony od innych obiektów budowlanych.

W przypadku urządzenia fotowoltaicznego nie ma takiego warunku. Zatem, zarówno panele fotowoltaiczne montowane na innych obiektach, jak i urządzenie fotowoltaiczne będące wolno stojącym nie wymaga wcześniejszego uzyskania decyzji w przedmiocie pozwolenia na budowę, czy też dokonania zgłoszenia.

Jednakże te same przepisy, warunkują zwolnienie z w/w formalności, w odniesieniu zarówno do kolektorów jak i urządzeń fotowoltaicznych od ich mocy elektrycznej. Jeśli moc urządzeń nie przekracza 40 kW, warunek jest spełniony, jeśli natomiast urządzenia te mają moc wyższą, uzyskanie pozwolenia na budowę będzie obligatoryjne. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż typowa instalacja fotowoltaiczna występująca w domu jednorodzinnym, wykorzystywana na własne potrzeby, zwykle nie przekracza mocy 10 kW.

Sprawdź: Ile kosztuje instalacja fotowoltaiczna

Instalacja paneli fotowoltaicznych na wysokości powyżej 3 m i przy rozbudowie domu

Przepisy prawa budowlanego wskazują katalog robót budowlanych, na wykonanie których konieczne jest wcześniejsze dokonanie zgłoszenia do organów administracji architektoniczno-budowlanej. W katalogu tym znajdują się m.in. roboty budowlane polegające na instalowaniu urządzeń o wysokości powyżej 3 metrów na obiektach budowlanych. Zatem, zgodnie z tym zapisem, w przypadku instalacji urządzenia/paneli fotowoltaicznych na obiekcie budowlanym, jeśli ich konstrukcja przekroczy wysokość 3 metrów, konieczne będzie dokonanie zgłoszenia takich robót, aby przeprowadzone one były legalnie.

Może się również zdarzyć, iż na skutek montażu paneli fotowoltaicznych inwestor dokona ingerencji w obiekt budowlany. W takiej sytuacji instalacja paneli może być potraktowana jako rozbudowa, lub nawet nadbudowa obiektu budowlanego, a w takim przypadku uzyskanie pozwolenia na budowę również będzie obligatoryjne.

Zobacz też: System fotowoltaiczny - dodatkowe urządzenia

Inwestycja na obszarze chronionym i wpisanym do rejestru zabytków

Dodatkowo w przepisach znajdujemy dwa wyjątki od ogólnej zasady braku obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę paneli fotowoltaicznych. Po pierwsze, w każdym przypadku gdy panele fotowoltaiczne będą stanowiły przedsięwzięcie, które wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, oraz przedsięwzięcie wymagające przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko ( tekst jednolity Dz. U. 2016. 1936 ) Po drugie w każdym przypadku, gdy panele fotowoltaiczne sytuowane będą na obiekcie budowlanym, który jest wpisany do rejestru zabytków. Jeśli zaś panele sytuowane będą na obszarze wpisanym do rejestru zabytków, to wymagane będzie co najmniej dokonanie zgłoszenia. W wyżej wskazanych sytuacjach, przed wystąpieniem z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę, bądź też przed dokonaniem zgłoszenia określonych robót, musimy uzyskać pozwolenie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków wydane na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Znajduje to potwierdzenie w orzecznictwie sądowo- administracyjnym. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 22 stycznia 2016 roku, Sygn. akt II SA/Kr 1503/15 orzekł: „Skoro art. 29 ust. 2 pkt 16 p.b. rozróżnia kolektory słoneczne (i w ich przypadku mówi o zwolnieniu wówczas, gdy są montowane jako wolno stojące) oraz urządzenia fotowoltaiczne (co do których przepis nie stawia żadnych ograniczeń co do sposobu ich montażu) - to oznacza, że każdy sposób montażu urządzenia fotowoltaicznego jakim jest panel lub kolektor korzysta z takiego zwolnienia, o ile zainstalowana moc elektryczna nie przekracza 40 k.w. Z tym oczywiście zastrzeżeniem, że nie zachodzą warunki o których mowa w art. 29 ust. 3 p.b. tj. nie są to przedsięwzięcia, które wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, oraz przedsięwzięcia wymagające przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, zgodnie z art. 59 ustawy z 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.”

Akty prawne:

1) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 roku w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE. ( Dz. U. UE. L. 2009.140.16 )

2) Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. 2017.1332 )

3) Ustawa z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko ( tekst jednolity Dz. U. 2016. 1936 )

4) Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (DZ. U. 2014.1446 tekst jednolity)

Publikacja: 17.07.2017