Przydomowa oczyszczalnia ścieków: na jakiej działce?
Przydomową oczyszczalnię ścieków trzeba posadowić w odpowiedniej odległości od budynków, ujęć wodnych i ogrodzenia. Oczyszczone ścieki wpuszczane do wód powierzchniowych powinny spełniać normy czystości.
Autor: Piotr Mastalerz
Przydomowa oczyszczalnia ścieków: oczyszczalnia trzcinowa
Działka z warunkami
Aby dobrze wybrać rodzaj oczyszczalni, należy dopasować ją przede wszystkim do wielkości działki, panujących na niej warunków gruntowo-wodnych, a także istniejącego odbiornika oczyszczonych ścieków.
Wielkość działki. Z wyborem oczyszczalni nie będzie problemu, gdy mamy rozległy płaski teren z niskim poziomem wód gruntowych i dobrze przepuszczalnym gruntem. Można się wtedy zdecydować na rozwiązanie najprostsze i najtańsze w budowie, czyli oczyszczalnię z drenażem rozsączającym albo każdą inną, zwykle jednak droższą. Gdy działka jest mała, do wyboru mamy oczyszczalnię z osadem czynnym lub oczyszczalnię ze złożem biologicznym albo oczyszczalnię z fitoreaktorem. Można też zbudować oczyszczalnię z drenażem rozsączającym, ale zamiast tradycyjnego rozprowadzenia drenów w warstwie żwiru, ułożyć je na specjalnych pakietach rozsączających. Pozwala to zmniejszyć powierzchnię potrzebną na oczyszczalnię nawet o ponad 50%.
Zobacz także:
- Przydomowa oczyszczalnia ścieków: jaką oczyszczalnię ścieków wybrać?
- Przydomowa oczyszczalnia ścieków. Na co zwrócić uwagę wybierając POŚ?
Warunki gruntowo-wodne. Są istotne tylko w przypadku oczyszczalni z drenażem rozsączającym. Badania przepuszczalności gruntu na działce oraz określenie poziomu wód gruntowych najlepiej powierzyć specjaliście – geotechnikowi. Na podstawie kilku odwiertów, które wykona na naszej działce, wyda pisemną opinię dotyczącą warunków gruntowo-wodnych. Jeżeli okażą się niekorzystne do ułożenia typowego drenażu rozsączającego, można wykonać jeden z jego wariantów – złoże piaskowe (ewentualnie piaskowo-żwirowe) lub kopiec filtracyjny.
- Kopiec filtracyjny stosuje się wtedy, gdy odległość zwierciadła wód gruntowych od projektowanego drenażu jest mniejsza niż 1,5 m. Wysokość kopca należy dobrać tak, aby ułożone na nim rury drenażu znajdowały się w wymaganej odległości od zwierciadła wód gruntowych (co najmniej 1,5 m). Przed drenażem trzeba wtedy zainstalować przepompownię ścieków. Kopiec przykrywa się warstwą ziemi, która chroni przed mrozem i wodą opadową. Aby uatrakcyjnić jego wygląd, można zaaranżować ogródek skalny z roślinnością o płytkim systemie korzeniowym (na przykład wrzosy i trawy).
- Złoże piaskowe stosuje się przede wszystkim na działkach z gruntem o nieodpowiedniej przepuszczalności, ale także wtedy, gdy poziom wód gruntowych jest wysoki. Ponieważ dno wykopu przeznaczonego na filtr wykłada się grubą nieprzepuszczalną folią, jest on całkowicie odizolowany od gruntu. Ścieki doprowadza się do studzienki rozdzielającej i systemem drenów rozprowadza w górnej części filtra. W dolnej jest natomiast ułożony drugi układ drenów, który zbiera oczyszczone ścieki i odprowadza do pobliskiego odbiornika.
Okoliczne odbiorniki
Oprócz wielkości działki i warunków gruntowo-wodnych bardzo ważne jest znalezienie odbiornika oczyszczonych ścieków. Może nim być grunt, rów melioracyjny lub pobliska rzeka. Czasami buduje się studnie chłonne, dzięki którym oczyszczone ścieki mogą być rozsączane w głębsze warstwy gruntu. Zwykle robi się tak wtedy, gdy pod warstwą nieprzepuszczalną jest grunt dobrze przepuszczalny. W niektórych oczyszczalniach (na przykład z wykorzystaniem roślin) redukcja zanieczyszczeń jest tak duża, że wypływająca z nich ciecz może zasilać oczko wodne lub staw ogrodowy, w którym będą hodowane ryby.
W bezpiecznej odległości
Wybierając miejsce na przydomową oczyszczalnię ścieków, musimy mieć pewność, że żadne zanieczyszczenia ani mikroorganizmy chorobotwórcze nie przedostaną się z niej do wód gruntowych lub obiektów zlokalizowanych w jej pobliżu, na przykład do studni. Dlatego oczyszczalnia musi być od nich odpowiednio oddalona.
Wymaganych i zalecanych odległości od innych obiektów należy przestrzegać nie tylko na własnej działce. Trzeba także uwzględnić ewentualne kolizje z podobnymi elementami na działkach sąsiednich. Zgodnie z prawem „przepływowe, szczelne osadniki podziemne, stanowiące część indywidualnego urządzenia do biologicznego oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych, służące do wstępnego ich oczyszczania, mogą być sytuowane bezpośrednio w sąsiedztwie budynków jednorodzinnych, pod warunkiem wyprowadzenia ich w bezpiecznej odległości odpowietrzenia przez instalację kanalizacyjną co najmniej 0,6 m powyżej górnej krawędzi okien i drzwi zewnętrznych w takim budynku”. Jeśli ten warunek nie jest spełniony, osadnik musi być oddalony od budynku o co najmniej 5 m. Dobrze jest umieścić go jak najbliżej, wówczas ścieki nie zdążą wystygnąć, zanim dotrą do osadnika i procesy fermentacji będą zachodzić bardziej intensywnie. Jeżeli odległość osadnika od domu będzie większa, przewód doprowadzający ścieki należy ocieplić.
Głębokość posadowienia osadnika wynosi zwykle 30-50 cm poniżej powierzchni terenu, ale zależy od głębokości wylotu instalacji kanalizacyjnej. Czasem konieczne jest zamontowanie osadnika głębiej i wtedy trzeba go od góry wzmocnić betonową płytą.
Minimalne odległości drenażu rozsączającego to:
- od studni (również na sąsiedniej działce) – 30 m;
- od budynku, drzew i dużych krzewów – 3 m;
- od granicy działki – 2 m.