Co zrobić, żeby instalacja elektryczna w domu nie stanowiła zagrożenia?
Instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym musi być zaprojektowana i wykonana zgodnie z przepisami. Ponadto, musi być odpowiednio zabezpieczona, aby podczas korzystania z niej nie doszło do porażenia prądem czy zwarcia, a w konsekwencji pożaru. Nie bez znaczenia jest również jej właściwe użytkowanie przez mieszkańców.
Autor: Łukasz Kozłowski
Dobrze zaprojektowana i wykonana instalacja elektryczna jest gwarancją bezpieczeństwa
Połączenia wyrównawcze w domowej instalacji elektrycznej
W instalacjach elektrycznych w domach jednorodzinnych trzeba koniecznie stosować osobne przewody ochronne PE i neutralne N, a w celu ograniczenia do wartości dopuszczalnej napięcia, które mogłoby wystąpić między różnymi częściami instalacji – główne i miejscowe połączenia wyrównawcze.
Główne połączenie wyrównawcze robi się na najniższej kondygnacji budynku w pobliżu rozdzielnicy. Polega to na metalicznym połączeniu przewodów uziemiających, ochronnych lub ochronno-neutralnych, wszystkich metalowych rur i metalowych urządzeń instalacji wody zimnej, gorącej, kanalizacji, centralnego ogrzewania, gazowych itp. oraz metalowych elementów konstrukcyjnych budynku (zbrojenia) z główną szyną uziemiającą.
Dodatkowe połączenia wyrównawcze należy zrobić w pomieszczeniach o zwiększonym zagrożeniu porażeniem, czyli w łazienkach, kotłowni, pralni, pomieszczeniu z hydroforem, saunie itp. Powinny obejmować wszystkie części przewodzące, na przykład metalowe obudowy urządzeń elektrycznych, metalowe rury oraz metalowe konstrukcje i zbrojenia budowlane. Należy do nich podłączyć także wannę lub brodzik, jeśli są metalowe, oraz inne metalowe elementy instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej.
Instalacja elektyczna w domu koniecznie z uziomem
Ważną rolę w systemie ochrony od porażeń spełniają uziomy: naturalne, wykorzystujące między innymi metalowe elementy konstrukcyjne budynku, albo sztuczne ze stali ocynkowanej lub miedziowanej, miedzianych taśm, rur, kształtowników, płyt i prętów ułożonych w ziemi lub fundamencie.
Wyłączniki różnicowe
W rozdzielnicy muszą być zamontowane zabezpieczenia nadmiarowoprądowe (wyłączniki reagujące na przeciążenia lub zwarcia w chronionym obwodzie) i różnicowoprądowe (wyłączniki różnicowe) będące jednym z najskuteczniejszych środków przeciwporażeniowych. Reagują na wszelkie nieprawidłowości, na przykład uszkodzenia izolacji przewodu lub zasilanego urządzenia, odłączając obwód spod napięcia dostatecznie szybko, by nie powstało zagrożenie dla ludzi lub niebezpieczeństwo powstania pożaru.
W domach jednorodzinnych stosuje się dwie grupy wyłączników różnicowych: główne 300 lub 500 mA chroniące przed pożarem wywołanym przez niesprawną instalację bądź urządzenie elektryczne i 30 lub 10 mA montowane w poszczególnych obwodach, zabezpieczające użytkowników instalacji elektrycznej przed porażeniem.
Wybieraj urządzenia elektryczne z odpowiednią klasą
Wszystkie urządzenia elektryczne o napięciu roboczym większym od wartości bezpiecznej stwarzają niebezpieczeństwo porażenia prądem, dlatego w każdej instalacji powinna być ochrona przeciwporażeniowa. Ale to za mało. Konieczne są też zabezpieczenia techniczne wbudowane w urządzenie przez producenta. W zależności od rodzaju tych zabezpieczeń urządzenie ma inną klasę ochronności. Można ja znaleźć na jego tabliczce znamionowej.
- Klasę I (oznaczaną znakiem graficznym uziemienia) mają te z izolacją podstawową i z dodatkowymi zabezpieczeniami (ich przewód zasilający ma żyłę ochronną i styk ochronny). Można z nich korzystać w pomieszczeniach, gdzie nie ma zwiększonego zagrożenia porażeniem prądem, na przykład w pokojach i holu z podłogą z materiałów nieprzewodzących prądu.
- Do stosowania w łazience, kuchni, garażu, piwnicy i innych miejscach o zwiększonym zagrożeniu porażeniem albo z posadzką z materiałów przewodzących są przeznaczone urządzenia z klasą II (symbol podwójnego kwadratu powinien być umieszczony na zewnątrz i wewnątrz obudowy) – mają izolację podstawową i dodatkowo podwójną lub wzmocnioną oraz dwużyłowy przewód zasilający z wtyczką, zwykle płaską bez styku ochronnego.
- Do klasy III zalicza się urządzenia elektryczne zasilane bardzo niskim napięciem SELV (12 lub 24 V). Mają wtyczkę bez styku ochronnego, która nie powinna pasować do gniazd o napięciu wyższym od bezpiecznego. Są przeznaczone do używania w saunie, jacuzzi, wannie.
- Klasą 0 są oznaczone urządzenia elektryczne z izolacją podstawową, których nie wolno używać w pomieszczeniach mieszkalnych.
