Błędy elektryka
Wadliwie wykonana instalacja elektryczna stwarza zagrożenie dla życia i mienia. Dlatego podczas prac instalacyjnych, a także po ich zakończeniu trzeba przestrzegać kilku podanych niżej zasad.
Autor: Agnieszka i Marek Sterniccy
Przewody elektryczne: tylko równolegle i prostopadle Przewodów instalacji elektrycznej nie wolno prowadzić ukośnie – najkrótszą drogą do puszki. Trzeba to robić równolegle do krawędzi ścian, mimo że na taką instalację zużywa się więcej materiałów.
Prac związanych z instalacją elektryczną nie należy prowadzić prac samodzielnie. W trosce o własne bezpieczeństwo i jakość instalacji trzeba zlecić je elektrykowi z uprawnieniami do 1 kV, najlepiej już wcześniej sprawdzonemu przez innych inwestorów.
Obwody elektyczne: nie układaj na skróty
Obwody elektryczne powinny być układane równolegle do krawędzi ścian. Dzięki temu można odtworzyć ich przebieg na podstawie położenia puszek rozgałęźnych i osprzętu. Niektórzy niesolidni wykonawcy, chcąc ułatwić sobie pracę, a także zmniejszyć zużycie materiałów, układają przewody na ukos, dzięki czemu ich trasa jest krótsza. Tak ułożona instalacja po otynkowaniu ścian jest niewidoczna, a przebieg przewodów – nie do odtworzenia. Ponadto, przewody pod tynkiem są narażone na uszkodzenie, na przykład podczas wiercenia otworów w ścianie lub wbijania gwoździ.
Obwody jednofazowe (230 V) muszą być wykonane jako trójprzewodowe, a obwody trójfazowe, tak zwane siłowe, (230/400 V) – jako pięcioprzewodowe. Wyjątek stanowią odcinki obwodów zasilających na przykład oprawy mające II klasę ochronności, do których nie przyłącza się przewodu ochronnego.
Przewody ochronne
Zgodnie z przepisami w instalacjach elektrycznych ułożonych na stałe przewód ochronno-neutralny PEN powinien mieć przekrój żyły nie mniejszy niż 10 mm2 (miedziany) lub 16 mm2 (aluminiowy). W instalacjach w budynkach jednorodzinnych przekroje te są zwykle dużo mniejsze. W nowej instalacji nie wolno stosować wspólnego przewodu ochronno-neutralnego (PEN). Dlatego trzeba koniecznie stosować układy TN-S, w których są osobne przewody ochronne PE i neutralne N.
Ponieważ większość sieci zasilających pracuje w układzie czteroprzewodowym TN-C, w instalacji odbiorczej konieczne jest rozdzielenie przewodu PEN na dwa osobne – PE i N – i przejście do układu TN-S. Rozdzielenie przewodów PEN następuje w złączu lub w rozdzielnicy w budynku. Powstaje układ TN-C-S, w którym do punktu rozdziału biegnie przewód PEN, a od niego dwa przewody – PE i N. Punkt podziału przewodu ochronno-neutralnego (PEN) występującego w sieci zasilającej na dwa odrębne przewody ochronny (PE) i neutralny (N) musi być uziemiony. To zapewni utrzymanie potencjału ziemi na przewodach ochronnych PE przyłączonych do chronionych urządzeń elektrycznych oraz do przewodów ochronnych w gniazdach wtyczkowych.
Staranne połączenia wyrównawcze
Poważnym błędem popełnianym przy układaniu instalacji jest niestaranne wykonanie połączeń wyrównawczych głównych i dodatkowych. Wszystkie połączenia przewodów wyrównawczych muszą być trwałe. Wszędzie, gdzie to możliwe, należy stosować obejmy oraz wykorzystywać zaciski przewidziane fabrycznie do przyłączania przewodów wyrównawczych.
Połączenia przewodów instalacyjnych w puszkach muszą być robione za pomocą odpowiednich zacisków śrubowych. Wykluczone jest łączenie przewodów poprzez skręcanie ich końcówek.
Nieprawidłowe przyłączania przewodów często zdarzają się w gniazdach wtykowych, zwłaszcza podwójnych.
Odpowiedni dobór materiałów
Przewody w instalacji elektrycznej muszą być dostosowane do założonego obciążenia, a zabezpieczające je aparaty muszą być tak dobrane, aby nie mogło wystąpić przeciążenie przewodów i w konsekwencji zagrożenie pożarem. Wszystkie gniazda wtykowe, także w pokojach, muszą mieć styk ochronny.
Wypusty oświetleniowe powinny być zakończone kostką z zaciskami do przyłączenia przewodów oprawy. Wyjątek stanowią wypusty z oprawą zainstalowaną na stałe na ścianie lub na suficie, do której bezpośrednio przyłącza się przewody zasilające.
Kontrola instalacji elektrycznej po zakończeniu robót
Po zakończeniu robót niezbędne jest wykonanie pomiarów sprawdzających skuteczność ochrony od porażeń oraz ciągłość przewodów i rezystancję izolacji. Powinno się także przeprowadzić pomiary wartości uziemień, w tym również dotyczących instalacji odgromowej (jeśli dom został w taką instalację wyposażony). Inwestor powinien otrzymać protokoły tych badań. Jeżeli prace były prowadzone na podstawie dokumentacji wykonawczej, po zakończeniu robót inwestor powinien otrzymać od wykonawcy egzemplarz takiej dokumentacji z naniesionymi na nim wszelkimi zmianami wprowadzonymi w stosunku do pierwotnego projektu.