Rozliczanie godzinowe prosumentów w net-billingu. Kiedy się opłaca?
Od 1 lipca prosumentów działających w systemie net-billingu obowiązuje rozliczanie energii wprowadzanej do sieci według cen godzinowych. Kiedy to się opłaca? Jak zoptymalizować zyski z instalacji fotowoltaicznej?
Spis treści
- Jak kształtują się ceny godzinowe energii?
- Jak działa fotowoltaika?
- Kiedy opłacają się rozliczenia godzinowe?
- Propozycja zmiany sposobu rozliczania
Do końca czerwca br. prosumenci w systemie net-billing, wprowadzający prąd do sieci, byli rozliczani na podstawie średniej ceny miesięcznej energii elektrycznej z rynku hurtowego (RCEm), obliczanej przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne na podstawie wyliczeń poszczególnych Operatorów Systemu Energetycznego.
Od 1 lipca 2024 obowiązuje w takiej sytuacji rozliczanie według rynkowej ceny energii zmieniającej się co godzinę (RCE), publikowanej przez Towarową Giełdę Energii. Jak zarządzać wyprodukowaną energią oraz własnym gospodarstwem domowym, żeby rozliczanie na podstawie cen godzinowych było jak najbardziej korzystne?
Jak kształtują się ceny godzinowe energii?
Od 14 czerwca br. ceny prądu zmieniają się co godzinę zależnie od tego, z jakiego źródła pochodzi energia wprowadzona do sieci. Ma to na celu urealnienie cen energii w odniesieniu do sytuacji bilansowej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Na ceny energii zmieniające się co godzinę ma duży wpływ generacja z odnawialnych źródeł, które działają zależnie od pogody. W środku dnia, kiedy produkcja z fotowoltaiki jest największa, ceny energii spadają. W Polsce równie dużo zielonej energii dostarcza energetyka wiatrowa. W czasie bardzo wysokiej produkcji prądu z tych źródeł, zwłaszcza gdy zapotrzebowanie na prąd w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym jest niewielkie, ceny energii są bardzo niskie, czasami pojawiają się nawet ujemne.
Daniel Raczkiewicz, wiceprezes spółki Energynat Solutions z grupy Energynat , w wywiadzie dla portalu Gramwzielone.pl wyjaśnia, że “w godzinach szczytu wieczornego (19:00-22:00) ceny energii przekraczają 1000 zł/MWh, natomiast w ciągu dnia, gdy występuje generacja OZE, ceny kształtują się na poziomie 400-500 zł/MWh.” Jaki ma to wpływ na rozliczenia prosumentów?
Jak działa fotowoltaika?
Problem polega na tym, że mikroinstalacje fotowoltaiczne produkują najwięcej energii elektrycznej wtedy, gdy jest ona najtańsza (a może mieć nawet cenę ujemną). Jest to środek dnia, gdy większość z nas jest w pracy, szkole, na uczelni, a domy stoją puste. Rano i wieczorem, gdy mieszkańcy są w domach i korzystają z różnych urządzeń elektrycznych, ceny prądu są najwyższe, ponieważ spada generacja z OZE, a rośnie zapotrzebowanie na prąd w systemie.
Kiedy opłacają się rozliczenia godzinowe?
Najlepsze bilansowanie produkcji prądu z fotowoltaiki będzie można uzyskać wtedy, gdy nie oddamy go do sieci po najniższej cenie. Dlatego ważną rolę będą odgrywać magazyny energii oraz systemy zarządzania nią. Magazyn energii posłuży do przechowania własnego prądu przez kilka godzin, zanim wrócimy do domu wieczorem i go wykorzystamy na własne potrzeby. Nadwyżkę prądu będzie się również najbardziej opłacało sprzedać wieczorem, gdy ceny prądu są najwyższe.
Dzięki systemom zarządzania energią w inteligentnym domu można włączać prądożerne urządzenia wtedy, gdy mamy własny prąd. Czyli na przykład zaprogramować i uruchomić pralkę, suszarkę, zmywarkę, kuchenkę elektryczną, automatyczny odkurzacz, żeby pracowały wtedy, gdy produkcja z paneli fotowoltaicznych jest największa. Przy takim zarządzaniu energią elektryczną rozliczanie godzinowe będzie najbardziej opłacalne. Można będzie również osiągnąć największą opłacalność inwestycji w fotowoltaikę.
Bartłomiej Derski z portalu Wysokienapięcie.pl zwraca uwagę, że rozliczanie godzinowe może być korzystne także dla właścicieli mikroinstalacji zorientowanych na wschód i zachód, czyli produkujących najwięcej prądu rano i wieczorem - wtedy gdy jest on najdroższy.
Propozycja zmiany sposobu rozliczania
Opisany wyżej godzinowy system rozliczania jest obowiązkowy dla prosumentów, którzy uruchomili instalacje fotowoltaiczne od 1 lipca br. W tej chwili obowiązuje również prosumentów, których instalacje zostały podłączone do sieci między 1 kwietnia 2022 r. a 30 czerwca 2024 r. Wszyscy oni rozliczają się w systemie net-billingu.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowuje nowelizację ustawy o OZE, która dotyczy drugiej grupy wyżej wymienionych prosumentów. Propozycja zmian przepisów dopuszcza dla nich pozostanie przy cenach miesięcznych lub dobrowolne przejście na ceny godzinowe, z tym że jeśli zrobią taką zmianę, nie będą mogli wrócić już do cen miesięcznych.
