Okna skrzynkowe z drewna. Czy ktoś jeszcze je produkuje? Ile teraz kosztują?

Tradycyjne okna skrzynkowe są stosowane w renowacji obiektów zabytkowych. W dworach, pałacach i innych obiektach pod ochroną konserwatorską stolarka okienna musi być kopią pierwowzorów. Często jednak inwestorzy wybierają ten typ okien w remontowanych budynkach, które nie muszą spełniać wymogów konserwatorskich, ale też w budynkach nowych.

Zobacz galerię 5 zdjęć

Autor: Tomasz Myśluk

Spis treści

1. Okna wczoraj i dziś
2. Jak wyglądają okna skrzynkowe?
3. Współczesne okna skrzynkowe - z jakich materiałów?
4. Kto produkuje okna skrzynkowe?
5. Ile kosztują?

Na fali powrotów dawnych trendów inwestorzy wracają do tradycyjnych okien skrzynkowych. Znajdują one zastosowanie w remontowanych domach z I połowy XX w. lub dawniejszych. Wyglądają bardziej naturalnie od współczesnych konstrukcji w otworach okiennych starych kamienic i domów jednorodzinnych. Te współczesne pozbawione są wad dawnej konstrukcji, bo używa się do ich produkcji materiałów znanych z okien produkowanych dzisiaj na masową skalę.

Okna wczoraj i dziś

Tradycyjnym materiałem stosowanym do wyrobu okien jest drewno. Powszechnie w XIX i do połowy XX w. stosowane były masywne, podwójne okna skrzynkowe, półskrzynkowe i ościeżnicowe. W latach 60 i 70. naszego wieku upowszechniły się drewniane podwójne okna zespolone, tzw. szwedzkie. Skrzydło zewnętrzne i wewnętrzne połączone były ze sobą wkrętami. Okna podwójne wyparte dzisiaj zostały przez okna pojedyncze, zwane jednoramowymi. Okna jednoramowe produkowane są z drewna, PCW, mieszanek drewniano-tworzywowych, aluminium i stali. Stosuje się w nich termoizolacyjne zestawy szyb zespolonych.

• Okna dwukolorowe - idealnie dopasowane do wnętrza i elewacji domu

Jak wyglądają okna skrzynkowe?

Nazwa pochodzi od ramy z szerokich masywnych elementów drewnianych, która swym wyglądem przypomina skrzynię. Była ona umieszczana w otworze okiennym i zajmowała niemal całą szerokość muru. Do niej na obwodzie przymocowane były cieńsza ramka lub dwie, nazywana krosnem. Krosna służyły do montażu skrzydeł okiennych. Izolację w takim oknie zapewniała szeroka, dochodząca często do 30 cm przestrzeń powietrzna pomiędzy skrzydłami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Skrzydła zewnętrzne nazywane były letnimi, wewnętrzne często zakładane tylko w okresie zimy. Okna skrzynkowe produkowane były z profilowanych belek i krawędziaków o dużych przekrojach. Ich wyrób pochłaniał bardzo duże ilości drewna. Duże przekroje elementów drewnianych zapewniały sztywność i trwałość. Niestety, z czasem pod wpływem warunków atmosferycznych lite drewno ulega zniekształceniom, co prowadzi do utrudnień w otwieraniu i zamykaniu oraz do powstawania licznych nieszczelności na styku ościeżnicy i skrzydeł.

Współczesne okna skrzynkowe - z jakich materiałów?

Ten typ okien jest zarezerwowany dla drewna. W odróżnieniu od oryginałów sprzed lat nie są już wytwarzane z litego drewna, a z klejonki z wyselekcjonowanego drewna. Elementy z drewna klejonego nie mają tendencji do zmian kształtów, czyli wypaczania się, dzięki czemu zachowują stabilność kształtu przez wiele lat. Również są mniej podatne na zmiany wymiarów pod wpływem wilgoci. Nie ma więc zagrożenia, że w pewnym momencie narożnik okna zwichruje się lub pojawią się szczeliny na obwodzie. Ma to w przypadku okien skrzynkowych duże znaczenie, ponieważ są one wykonane najczęściej z dużych elementów drewnianych.

Drewno jest impregnowane i zabezpieczane wielowarstwowymi powłokami malarskimi, które zapewniają ochronę przed warunkami atmosferycznymi i uszkodzeniami. Żywotność powłoki można przedłużyć przez stosowanie przez producenta zabiegi konserwujące powłokę. Jednak nie jest to ochrona na wieki i wymaga odnowienia.

Komfort użytkowania umożliwiają nowoczesne okucia, zawiasy, zamknięcia i klamki. Istnieje możliwość zastosowania również powszechnie stosowanych okuć obwiedniowych. Są standardem od ponad 30 lat we wszystkich współczesnych oknach jednoramowych.

W skrzydła wewnętrzne i zewnętrzne w zależności od potrzeb montowane są zestawy szyb termoizolacyjnych. W budynkach, gdzie nadzór konserwatorski narzuca wąskie skrzydła zewnętrzne stosuje się w nich pojedyncze szyby, a zestaw termoizolacyjny w wewnętrznych. Tam gdzie nie ma obostrzeń jest dowolność. Często stosuje się wówczas podwójne lub potrójne zestawy w skrzydłach zewnętrznych a pojedynczą szybę od środka.

Termoizolacyjność okien skrzynkowych poprawiają również współczesne uszczelki montowane w ramach i skrzydłach.

• Duże przeszklenia w domu. Jak zamontować okna tarasowe?

Kto produkuje okna skrzynkowe?

Ten typ okien nie występuje w seryjnej produkcji, jednak wielu producentów stolarki oferuje je na indywidualne zamówienie. Najważniejsze są wymiary, których określeniem zajmują się przeważnie przedstawiciele producenta; oni także najczęściej zajmują się ich montażem na miejscu.

Okna skrzynkowe drewniane produkują m. in. zakłady: Eurostyl, Rumiński, Grab, Dremar, BAS, Okna Krzynówek, Stolcho, Witraż Okna, Bracia Kowalscy, Adpol, Debesto, Hohensee-Okna, Stolan-Okna.

Ile kosztują?

To produkt z najwyższej półki producentów stolarki okiennej. Każde okno jest inne, a jego konstrukcja zależy od miejsca, w które będzie wbudowane. Jest bardzo dużo zmiennych, które mają wpływ na cenę. Tu nie ma standardów. Można przyjąć, że cena 1 m2 okna skrzynkowego zaczyna się od kwoty ok. 3000 zł netto. Wielkość podatku VAT jest różna i zależy od tego czy klient zamawia u producenta okno z montażem – 8%, czy też bez montażu - 23%.

Dariusz Jędrzejewski