Okna dachowe. Połączenie okna z połacią dachu
Aby okno dachowe było szczelne i ciepłe, szczególną uwagę trzeba poświęcić jego stykowi z elementami pokrycia dachu. Miejsce to jest bardzo narażone na przeciekanie wody i ucieczkę ciepła. Potencjalnym mostkiem termicznym jest też rama okna wystająca ponad izolację cieplną dachu. Producenci okien mają swoje propozycje uszczelnień i dociepleń. Co warto o nich wiedzieć?
Autor: VELUX
Wysoki profil dachówki wykańcza się długim miękkim fartuchem połączonym z kołnierzem
Kiedyś wszystkie okna dachowe były montowane w taki sposób, że wystawały ponad płaszczyznę pokrycia dachu. Przez wysokie nieocieplone boki ram do wnętrza budynku przenikało zimno. W nowo budowanych domach rzadziej widuje się tak zamocowane okna. Mogą już tylko lekko wystawać ponad pokrycie lub być z nim zlicowane. Takie okna nie tylko lepiej się prezentują na dachu pokrytym modną blachą płaską lub płaskimi dachówkami, ale także są cieplejsze. Ponad dach wystaje mniejsza powierzchnia ramy, a więc mniejsza jest płaszczyzna narażona na kontakt z zimnym powietrzem. Rama zbliża się do warstwy izolacji termicznej ułożonej w połaci. W konsekwencji zmniejsza się mostek termiczny.
Obniżony montaż okna dachowego
Okna są wtedy zlicowane z płaszczyzną dachu, jest rekomendowany szczególnie przy pokryciach płaskich oraz niskoprofilowych. Jeśli chodzi o pokrycia wykonane z elementów o wysokości profilu powyżej 45 mm, zdania są podzielone. Niektórzy specjaliści mają do tego rozwiązania zastrzeżenia. Obawy budzi fakt, że poniżej dolnej krawędzi ramy powstaje wtedy zagłębienie, w którym mogą się gromadzić lód oraz śnieg. Przy najgrubszych pokryciach ryzyko oblodzenia dolnej części okna jest największe. Jedną z metod zapobiegania temu jest podwyższony montaż okna oraz zastosowanie pod oknem długiego miękkiego fartucha. Niektórzy doradzają umieszczenie w tym miejscu przewodów grzewczych rozpuszczających lód.
Poziom montażu
Okna dachowe zazwyczaj mocuje się na łatach, używając specjalnych kątowników montażowych. Aby ułatwić wstawianie okien, na ich ramach umieszczone są znaczniki określające miejsca montażu kątowników, dzięki którym dekarz może precyzyjnie, na wybranym poziomie, osadzić okno na łatach. W systemie Fakro można obniżyć okno o 3 cm i podwyższyć o 3 cm w stosunku do standardowego poziomu. W systemie Velux można je zamontować 4 cm poniżej poziomu standardowego. Wytyczne dotyczące zalecanego poziomu ustawienia okna przy określonym rodzaju pokrycia podają producenci. Ostatecznie jednak o miejscu usytuowania okna w płaszczyźnie połaci decydują dekarz oraz inwestor. Pomimo korzyści izolacyjnych, jakie zapewnia obniżony montaż, jak dotąd większość dekarzy (aż 90%) nadal osadza je na tradycyjnym, nieobniżonym poziomie.
Szczelnie na styku z połacią dachową
Okno należy starannie uszczelnić wokół ramy, aby spływająca po nim woda była odprowadzana na połać dachu. Oblachowania okien dachowych były kiedyś wykonywane na budowie przez dekarzy. Obecnie znacznie częściej korzystają oni z gotowych rozwiązań oferowanych przez producentów okien. Są nimi kołnierze, które nakłada się między ramę okna oraz elementy pokrycia. Uniemożliwiają one wpłynięcie wody pod pokrycie. Otaczają ramę okienną z czterech stron i odprowadzają wodę na połać. Ich budowa jest dostosowana do wielkości okna, rodzaju pokrycia dachowego, spadku dachu oraz do poziomu, na jakim jest zamontowane okno. Jeśli jego rama bardziej wystaje ponad łaty, to również bok kołnierza musi być wyższy.
Kołnierz do okna dachowego
Kołnierze składają się z części górnej (znajduje się u góry okna), części bocznych oraz dolnej. Boki kołnierza to dwie rynienki boczne, którymi jest odprowadzana spływająca woda, oraz uszczelnienie, które wsuwa się pod pokrycie. Dół może być połączony z krótkim, płaskim elementem blaszanym lub dłuższym, elastycznym i miękkim. Dolna część kołnierza nachodzi na pokrycie dachowe.Standardowe kołnierze są zrobione z blachy aluminiowej pokrytej lakierem poliestrowym w kolorze szarym pasującym do barwy szyb. Można zamówić je także w dowolnej barwie z palety RAL, z blachy cynkowo-tytanowej lub miedzianej.
- Kołnierz do pokryć płaskich jest w całości wyprofilowany z blachy płaskiej. Jest przeznaczony do pokryć szczelnie przylegających do sztywnego podkładu. Dolny, krótki i sztywny element ma od spodu masę plastyczną ułatwiającą przyklejenie go do pokrycia. Bok kołnierza nachodzący na ramę jest wyższy lub niższy, zależnie od poziomu osadzenia okna.
- Kołnierz do pokryć profilowanych ma z boków wysokie kliny uszczelniające, które zapobiegają dostawaniu się pod profile dachówek wody, śniegu i liści. W kołnierzach do pokryć profilowanych część górna ma często rynienkę, którą umieszcza się na membranie wstępnego krycia. Woda z tej rynienki trafia do rynienek bocznych. Dół kołnierza do wysokich dachówek ma elastyczny, długi i szeroki fartuch, którym otula się szczelnie wysokie profile elementów pokrycia. Im fartuch jest dłuższy, tym lepiej można nim uszczelnić styk z pokryciem o wysokim profilu. Fartuch (czyli dolna część kołnierza) może być zrobiony z aluminium lub z ołowiu.
Montaż kołnierza
Prace należy zaczynać od dolnych elementów i kolejno osadzać następne, aby woda spływająca z góry nie wpłynęła pod pokrycie. Trzeba też zwrócić uwagę na pozostawienie prawidłowych odległości między krawędzią pokrycia a ramą okna. Nadmierne dosunięcie pokrycia do okna może spowodować zator i doprowadzić do przeciekania, a zbytnie oddalenie trudności w uszczelnieniu i niebezpieczeństwo wciskania się tam wody i śniegu. W przypadku pokrycia o wysokim profilu należy przed ułożeniem fartucha uformować elementy tak, aby jak najbardziej wypłaszczyć powierzchnię pod kołnierzem. Ułatwia to spływanie wody. W tym celu krawędzie dachówek przycina się pod kątem 45o, a rąbki blachy rozklepuje.
Ocieplenie ościeżnicy
Zmniejszeniu ucieczki ciepła przez okno dachowe służy nie tylko głębokość jego osadzenia, ale także staranne ocieplenie ościeżnicy. Dodatkowa izolacja może być ułożona zarówno w poziomie łat, jak i ponad nimi. Producenci proponują różne zestawy izolacji termicznej. Mogą być zrobione ze spienionego polietylenu, polipropylenu lub z naturalnej wełny owczej. Zestawy izolacyjne ułożone w poziomie łat zajmują przestrzeń wokół ramy okna, dlatego zalecany rozstaw krokwi (w świetle) powinien być większy o 4-6 cm od szerokości okna. Dostępne są też okna dachowe z ociepleniem fabrycznie montowanym do ramy.
