Konstrukcja okna
Okno to na pozór prosta konstrukcja. Rama, szyby, zawiasy, klamka. Jednak każdy z tych elementów musi być doskonały.
Dlatego producenci okien wciąż wprowadzają nowe technologie, materiały i rozwiązania. Wszelkie innowacje wprowadzane są w rozmaitych kombinacjach – a to nowe profile, a to specjalne szkło, ulepszone okucie, nowoczesne wzornictwo. Żeby się w tym rozeznać, trzeba poznać okna bliżej.
O konstrukcji słów kilka
Okno składa się z montowanej w murze ościeżnicy i części ruchomej – skrzydła. W zależności od strony, w którą się ono otwiera – nazywamy je lewym lub prawym. Może mieć jedno lub kilka skrzydeł: rozwieralnych, czyli tylko otwieranych lub uchylno-rozwieralnych.
Rzadziej stosowane są okna ze skrzydłami: przesuwnymi, składanymi lub obrotowymi (w poziomie lub w pionie) albo tylko uchylnymi. Kupić można również okna stałe, nieotwierające się. Nadają się one do instalowania tylko na parterze (można je umyć z obu stron), w sąsiedztwie innych, otwieranych okien.
Pomiędzy skrzydłami okna może być zamontowany słupek, wzmacniający jego konstrukcję. Wówczas skrzydła otwierają się niezależnie, zmniejsza to jednak powierzchnię szyby. W oknie bez słupka jedno ze skrzydeł otwiera się jako pierwsze (można wybrać które) – drugie skrzydło trzeba zaopatrzyć w okucie blokujące.
Nostalgiczną ozdobą okien, montowaną w budynkach starych lub na takie stylizowanych, są szprosy (zwane też szczeblinami). Kiedyś były elementem konstrukcyjnym okien, dziś stanowią raczej rodzaj nawiązującej do tradycji dekoracji. Szprosy mogą być:
- naklejane na szyby od zewnątrz,
- umieszczane między szybami,
- zawieszane na odrębnych okuciach na zewnętrznej stronie okna.
Niezmiennym elementem każdego okna są uszczelki, instalowane przez producentów. Produkowane są z tworzyw sztucznych. W zależności od materiału, uszczelki można stosować w temperaturach od –60 do +200ºC. Wybrać można kolor uszczelki – najczęściej szary lub czarny. Warto wiedzieć, że czarna uszczelka optycznie zmniejsza okno, czasami może barwić ramy.
Autor: Andrzej Szandomirski
Autor: Andrzej Szandomirski
Liczy się szyba
W ramie okna tkwi jego najważniejszy, choć najbardziej kruchy element – szyba. W dużej mierze od niej zależy, czy w naszym domu będzie ciepło, jasno, cicho i bezpiecznie. Przed stratami ciepła chronią energooszczędne szyby zespolone (o współczynniku U = 1,75–1,1 W/(m2K)). Szyby zespolone to co najmniej dwie, trwale połączone tafle szkła. Najczęściej jedna wykonana jest ze szkła typu float (czyli najzwyklejszego), druga – ze szkła niskoemisyjnego, odbijającego promieniowanie cieplne do wnętrza pomieszczenia.
Szyby zespolone lepiej izolują, gdy:
- przestrzeń między nimi wypełniona jest, zamiast powietrzem, gazem o mniejszej zdolności przewodzenia ciepła, np. argonem, kryptonem, ksenonem;
- jedna z szyb to szkło odbijające promieniowanie cieplne: wysoko- lub niskoemisyjne oraz stopsol;
- jedna z szyb, zamiast ze zwykłego szkła, wykonana jest ze szkła antisol, pochłaniającego promieniowanie cieplne.
Bezpieczne szyby
Chronią ludzi i pomieszczenia przed skutkami rozbicia – nie ranią w razie stłuczenia, utrudniają włamanie. Są też szyby kuloodporne i zabezpieczające przed skutkami wybuchu.
Szyby ochronne mogą być częścią szyby zespolonej, umieszcza się je wtedy od strony pomieszczenia. Okna zaopatrzone w takie szyby powinny mieć klasę O1 lub O2 albo P1 i P2. Ich parametry ochronne powinien potwierdzać certyfikat.
Bezpieczne szyby instalowane są w oknach przeciwwłamaniowych. Miarą odporności takiego okna jest czas niezbędny do przedostania się do środka przy użyciu różnych narzędzi. Szyba musi więc być odporna na przebicie, rozbicie lub wycięcie otworu; mechanizm klamki zabezpieczony przed możliwością uruchomienia okuć zamykających; skrzydło odporne na wyważenie i wypchnięcie. Okno powinno być wbudowane tak, aby niemożliwe było wypchnięcie go ze ściany. W zależności od zastosowanych wzmocnień cena okna jest odpowiednio wyższa.