Duże okna - synonim luksusu. Na co zwracać uwagę, kupując okna tarasowe lub okna balkonowe
Modne są duże okna, które zacierają granicę między wnętrzem a tym, co na zewnątrz. Wiele okien tarasowych i okien balkonowych (zwanych też drzwiami tarasowymi) ma konstrukcję zapewniającą zarówno komfort użytkowania, jak i bardzo dobrą okna izolacyjność termiczną.
Autor: RENOMA OKNA I DRZWI
Drzwi tarasowe uchylno-przesuwne dają możliwość przeszklenia otworu o szerokości do 300 cm.
Rozmiar konstrukcji dużych okien zależy od wytrzymałość profili ram oraz ciężaru elementów składowych, a szczególnie oszklenia i nośności okuć okiennych, które muszą te elementy przemieszczać. Maksymalne wielkości okien i drzwi tarasowych wynikają także ze sposobu otwierania skrzydeł.
Okna balkonowe uchylno-rozwieralne
W tych najpopularniejszych oknach można wybrać okucia z ukrytymi zawiasami. Mogą obsługiwać skrzydła z PCW o ciężarze do 150 kg i o powierzchni do 3 m2. Ich maksymalna wysokość nie może przekroczyć 280 cm, a szerokość 172,5 cm. Zależność między wysokością a szerokością skrzydła okiennego wynika z jego powierzchni. Może się zmienić zależnie od materiału, z którego jest wyprodukowane okno. Nadal bardziej popularne są okucia uchylno-rozwieralne ze standardowymi zawiasami. Są stosowane w oknach PCV o nośności do 130 kg, obsługują skrzydła o powierzchni do 2,5 m2 (maksymalna wysokość – 270 cm, maksymalna szerokość – 172,5 cm). Ze względu na mniejszą sztywność profili z tworzywa w porównaniu z drewnianymi powierzchnia skrzydła o maksymalnych wymiarach jest często dzielona przewiązkami usztywniającymi. Aby skrzydło miało jednolitą powierzchnię przeszkloną – osiągalną dotychczas tylko przy sztywniejszych profilach drewnianych – zaczęto stosować szyby wklejane (trwale łączone klejem z profilem). Od niedawna w oknach drewnianych wykorzystuje się okucia ze standardowymi zawiasami, które mogą obsługiwać skrzydła rozwieralne o ciężarze do 300 kg, a uchylno-rozwieralne do 200 kg.
Co poprawia izolacyjność termiczną okien PCV
- Zwiększona wielkość komór. Poza liczbą komór w profilu ważne są ich wielkość i kształt. W najnowszych profilach komory wewnętrzne nie są już prostokątne, ich kształt wynika z obliczeń termicznych i wytrzymałościowych – zwykle jest opatentowany i zastrzeżony dla danego producenta profili. Zapis normowy mówi, że w najwyższej klasie profili (klasa A) komory powinny mieć szerokość co najmniej 5 mm. Dlatego w ciepłych profilach konieczne było zwiększenie ich wymiarów – ich szerokość (głębokość zabudowy) dochodzi do 12 cm.
- Zwiększone wręby i przylgi. Szersze profile mają szeroki wrąb służący do osadzenia pakietu szybowego – może mieć od 16 do 52 mm – uzupełnionego listwą przyszybową odpowiedniej wielkości. Zwiększenie szerokości przylgi, czyli głębokości zachodzenia profilu skrzydłowego na ościeżnicowy, zwiększa szczelność okna i zmniejsza ucieczkę ciepła.
- Dodatkowe uszczelki i uszczelnienia. Wprowadzenie trzeciej uszczelki (czyli drugiej uszczelki przylgowej zewnętrznej) poprawia izolacyjność termiczną i akustyczną okna. Parametry polepszają też uszczelki komorowe oraz uszczelka piankowa lub listwa dociskowa z tworzywa umieszczane pod pakietem szybowym.
- Materiały docieplające, czyli wypełnienia termoizolacyjne komór profili i nakładki zewnętrzne. Dzięki wypełnieniu głównych komór profili wkładkami uformowanymi z pianki poliuretanowej lub spienionego polistyrenu powietrze zapewniające termoizolacyjność, zamiast w stosunkowo dużych komorach profili, zostaje zamknięte w drobnych porach materiału docieplającego. Robione są też próby wypełniania wewnętrznych komór profili okiennych innymi materiałami termoizolacyjnymi: włóknami celulozowymi pozyskiwanymi z makulatury lub też granulkami aerożelowymi. Niektóre profile przeznaczone do budynków energooszczędnych mają specjalne zewnętrzne nakładki docieplające wypełnione pianką poliuretanową.
- Profile „próżniowe”. To profile, z komór których wypompowuje się powietrze po zmontowaniu okna. Powietrze o obniżonej gęstości (trochę na wyrost nazywane próżnią) słabiej przewodzi ciepło, a w komorach jest wolniej zachodzi konwekcja.
Okna uchylno-przesuwne
Dzięki okuciom uchylno-przesuwnym można konstruować okna o wysokości do 270 cm, czyli od sufitu do podłogi. Takie okucie pozwala płynnie i bezszelestnie przesuwać i uchylać ciężkie okna z drewna lub PCV. Dostępne jest także w wersji z dodatkową funkcją sterowania w klamce ułatwiającą obsługę nawet bardzo ciężkich skrzydeł. Okucie z wózkami tandemowymi, czyli z podwójnym zestawem wózków, umożliwia wykonanie okna o ciężarze do 200 kg (szerokość skrzydła do 200 cm, wysokość do 270 cm).
Co poprawia izolacyjność termiczną okien drewnianych
- Wstawki z różnych materiałów. Okna do domów pasywnych mają często w środkowej części wypełnienie z pianki poliuretanowej. Oferowane są również okna z profili klejonych z drewna o różnej twardości. Zewnętrzne warstwy są z twardszego, bardziej wytrzymałego drewna, a wewnętrzne z miękkiego, o lepszych właściwościach termoizolacyjnych. Izolacyjność ramy okiennej zależy od rodzaju zastosowanego drewna. Dostępne są okna drewniane z nakładką aluminiową z dociepleniem z pianki poliuretanowej. Poprawia ona parametry cieplne profilu, zwiększa jego odporność na warunki atmosferyczne i przedłuża trwałość.
- Dodatkowe uszczelki. Zamiast jednej uszczelki umieszczanej we wrębie skrzydła wykonuje się dodatkowe przylgi, w których montowane są nawet trzy uszczelki.
Drzwi tarasowe unośno-przesuwne
Okucia unośno-przesuwne, znane z lekkiego przesuwu bardzo ciężkich skrzydeł drewnianych, ostatnio zaprezentowane zostały w nowej wersji do większych skrzydeł z profili PCV. Skrzydło może mieć masę do 400 kg. Ponieważ podczas otwierania skrzydło ruchome przesuwa się za skrzydło stałe, maksymalna szerokość przeszklenia mierzona przy zewnętrznej ościeżnicy to 650 cm. Drzwi unośno-przesuwne standardowo mają niski próg z izolacją termiczną. Mogą mieć też ukryty w podłodze i obsługiwany przyciskiem naściennym lub pilotem napęd umożliwiający przesuwanie skrzydła, ryglowanie okuć i uruchamianie bezpiecznej mikrowentylacji. Najnowsze rozwiązanie tego okucia pozwala wykonać drewniane drzwi przesuwne o wysokości do 330 cm i budowanie przeszklonych ścian, w których po maksymalnym otwarciu skrzydeł otwarta przestrzeń może mieć szerokość prawie 12 m. W tym rozwiązaniu maksymalny wymiar drzwi umieszczonych w jednej ramie dochodzi do prawie 20 m – drzwi rozsuwają się na dwie strony i poruszają po dwóch równoległych szynach jezdnych. Możliwe jest też rozwiązanie narożne. Jego atutem jest to, że po rozsunięciu drzwi przestrzeń w narożu jest otwarta, bez jakiegokolwiek słupka. Może świetnie łączyć wnętrze domu z ogrodem.
Który materiał jest cieplejszy
- Okna PCV. Większa liczba komór oznacza zwykle, że profil jest cieplejszy. Zdaniem wielu fachowców optymalne ze względu na cenę i właściwości izolacyjne są profile pięciokomorowe. Wartość współczynnika przenikania ciepła U dla takich ram okiennych osiąga mniej więcej 1,3 W/(m2.K). Ale na rynku dostępne są okna z profilami mającymi nawet osiem komór – wraz ze wzrostem liczby komór rośnie izolacyjność cieplna okna. W oknach do domów pasywnych U dla profili wynosi 0,84-0,88 W/(m2.K), co przy zastosowaniu szyb o U = 0,7 W/(m2.K) pozwala wyprodukować okna o współczynniku przenikania nie większym niż 0,8 W/(m2.K). Po wstawieniu oszklenia o większej izolacyjności cieplnej (0,5 W/(m2.K)) ich U spada nawet do 0,6 W/(m2.K).
- Okna drewniane. Wykonuje się je z drewna klejonego, co zapobiega ich paczeniu pod wpływem zmian temperatury i wilgotności. Profile drewniane charakteryzuje wartość współczynnika przenikania ciepła ram na poziomie 1,4 W/(m2.K) – waha się w zależności od gatunku drewna. Na izolacyjność cieplną profili drewnianych zasadniczy wpływ ma ich grubość – im grubszy profil, tym cieplejszy. Okna jednoramowe z drewna klejonego (nawet z czterech warstw) z ościeżnicą i ramą skrzydła, które osiągają grubość prawie 10 cm, mają współczynnik przenikania ciepła poniżej 0,8 W/(m²·K). Zwykle są one wyposażone w energooszczędne zestawy trzyszybowe wypełnione argonem lub kryptonem, ze szkłem niskoemisyjnym, o U < 0,7 W/(m²·K). Przy zestawie szybowym o współczynniku U = 0,5 W/(m2.K) i drewnianej ramie okiennej szerokości 92 mm okno może osiągnąć współczynnik przenikania ciepłą równy 0,68 W/(m2.K).
- Okna aluminiowe. Profile wytłacza się ze stopów aluminium z dodatkiem magnezu i krzemu. Magnez zwiększa wytrzymałość profili, a krzem zapewnia im twardość i odporność na korozję. Profile mogą być wąskie, bez dodatkowych wzmocnień. Mają zwykle dwie lub trzy komory – każda dodatkowa komora poprawia właściwości cieplne profilu. Składa się on z dwóch aluminiowych kształtowników połączonych wkładką termiczną z tworzywa sztucznego. Mimo że tworzy ona barierę cieplną, izolacyjność termiczna profili aluminiowych przeważnie nie jest tak dobra jak profili drewnianych czy z tworzywa. Ich współczynnik U najczęściej osiąga wartość 1,4 W/(m2.K) lub wyższą. Wyjątek stanowią najnowsze profile o U poniżej 0,8 W/(m2.K), które mogą konkurować z drewnem i tworzywem, bo ich głębokość zabudowy (grubość ramy okiennej) to tylko 90 mm. Stanowią więc przełomowy krok zarówno w dziedzinie wzornictwa, jak i energooszczędności. W połączeniu ze szkłem niskoemisyjnym i odpowiednimi okuciami dają możliwość stworzenia okien o standardzie pasywnym.
Jak wybrać szyby?
Pakiety szybowe zajmują przeważającą powierzchnię okna i to od nich zależy głównie, czy będzie ono ciepłe. Coraz większą popularnością cieszą się dwukomorowe szyby zespolone składające się z trzech tafli szklanych. Pojawiają się czasami okna z szybami trzykomorowymi składającymi się z czterech tafli szkła. Jednak ze względu na duży ciężar montowane są jedynie w masywnych oknach drewnianych lub jako przeszklenia nieotwieralne. Szyby dwukomorowe osiągają współczynnik U na poziomie 0,5 W/(m2.K), co zapewnia całemu oknu osiągniecie U mniejszego niż 0,8 W/(m2.K). Szyby trzykomorowe mają współczynnik U na poziomie 0,3 W/(m2.K), co zbliża je do wymagań stawianym ścianom zewnętrznym, i pozwalają wykonywać przeszklenia w ścianach zewnętrznych od podłogi do sufitu – daje to pełne otwarcie na przestrzeń zewnętrzną, na przykład ogród, i pełniejszy kontakt z otoczeniem. Przestrzenie między taflami szkła w szybach zespolonych wypełnia się ciężkim gazem szlachetnym: argonem, kryptonem lub ksenonem. Gaz nie tylko zwiększa izolacyjność termiczną pakietu szybowego, ale również podnosi jego izolacyjność akustyczną. Cięższe gazy (krypton i ksenon) umożliwiają też produkcję węższych szyb zespolonych.
Szyby próżniowe
Ich cechą charakterystyczną jest to, że między taflami szkła znajduje się rozrzedzone powietrze (chociaż nie całkowita próżnia, co sugeruje ich nazwa). Ale nawet taka „prawie próżnia” jest doskonałym izolatorem cieplnym. Aby szyba się nie złożyła w wyniku powstałego podciśnienia, dystans między taflami szkła regulują rozmieszczone na całej płaszczyźnie w rozstawie co 25-50 mm prawie niewidoczne przekładki z przezroczystego plastiku. Przez taką szybę prawie wcale nie ucieka ciepło w wyniku konwekcji, co jest szczególnie przydatne w oknach dachowych. Współczynnik U uzyskiwany dla szyby grubość około 15 mm (odległość między szybami to mniej więcej 0,7 mm) wynosi 0,4 W/(m2.K). Wadą szyb próżniowych jest skomplikowana i mało rozpowszechniona technologia, która wpływa na ich cenę. Wątpliwości budzi też kwestia, jak trwałe jest podciśnienie wytworzone między taflami – w tradycyjnych szybach zespolonych norma dopuszcza ubytek 1% gazu szlachetnego w ciągu roku, a to może pogarszać ich parametry termiczne. Są dostępne w oknach dachowych w postaci szyb hybrydowych stanowiących połączenie tradycyjnej szyby zespolonej z szybą próżniową.
Szyby bezpieczne
Aby zmniejszyć ciężar szyb dwukomorowych, zamiast zwykłych tafli ze szkła float zaczęto stosować tafle ze szkła hartowanego. Ma ono mniej więcej pięć razy większą wytrzymałość niż szkło float, więc cieńsza tafla lepiej zniesie silne ssanie i parcie wiatru. Jest także bardziej wytrzymałe na podwyższoną temperaturę i jej różnice – na przykład gdy sąsiedni budynek rzuca cień na przeszklenie, na granicy rozgrzanego (przez słońce) szkła i szkła chłodniejszego (będącego w cieniu) często pękała szyba – szkło hartowane jest odporne na taki szok termiczny. Jest też szkłem bezpiecznym, więc w przypadku rozbicia dużej tafli nie stanowi takiego zagrożenia jak szyba float – rozbite pęka na małe i nieostre kawałki. Jeśli szyba ma uniemożliwić dostanie się przez nią do środka domu, trzeba wybrać szkło laminowane o zwiększonej odporności na włamanie. Ma ono budowę warstwową i w przypadku szkła P2 (zapewniającego najniższy stopień ochrony) składa się z dwóch tafli szkła 4 mm połączonych folią PVB (szyby zapewniające większy stopień ochrony, a nawet kuloodporność mają wiele warstw i są jeszcze grubsze).
Szyby o dobrej izolacyjności termicznej
Najczęściej stosowane są szyby z powłoką niskoemisyjną, która odbija z powrotem do pomieszczenia ciepło uciekające na zewnątrz. Powłoka ta jest selektywna – przepuszcza promieniowanie widzialne i cieplne krótkofalowe (pochodzące ze słońca – uzyskujemy dzięki temu pasywne zyski energii słonecznej, czyli dogrzewanie pomieszczenia), a odbija promieniowanie cieplne długofalowe (powstałe wewnątrz pomieszczeń – z powrotem do wnętrza pomieszczenia, a więc zapobiega ucieczce ciepła na zewnątrz). Jeśli obawiasz się zbytniego przegrzewania pomieszczeń w lecie, a chcesz ograniczyć zużycie energii elektrycznej potrzebnej do chłodzenia przegrzanych pomieszczeń – czyli na wentylację i klimatyzację – wybierz szyby z powłoką refleksyjną, czyli przeciwsłoneczne. Najlepszym rozwiązaniem są powłoki dwufunkcyjne (nazywane też wysokoselektywnymi) łączące zalety powłok niskoemisyjnych i refleksyjnych.
