Jak wykończyć ściany jednowarstwowe na zewnątrz domu i w środku?

Wykończenie ścian jednowarstwowych ma zapewnić ścianom estetykę i zachować ich dobre parametry cieplne. Należy pamiętać również o odpowiednim czasie rozpoczęcia wykańczania ścian. 

Prace wykończeniowe ścian jednowarstowych - jak rozpocząć?

Najdłużej można pozostawić bez wykończenia ściany z bloczków keramzytobetonowych – są najbardziej odporne na wodę. Trzeba jednak pomyśleć o tym już podczas murowania i umieścić w spoinach między bloczkami, w specjalnych rowkach, wypełnienie z pianki poliuretanowej, które zabezpieczy spoiny przed zamakaniem.

Wykańczanie ścian rozpoczyna się zawsze od strony wewnętrznej. Wynika to stąd, że wilgoć technologiczna, powstała podczas tynkowania, odparowuje ze ścian w kierunku od środka na zewnątrz. Wraz z nią przedostają się opary pochodzące z wewnętrznych tynków, które mogłyby powodować wystąpienie przebarwień, wykwitów i spękań na tynku zewnętrznym.

Zobacz galerię 1 zdjęcie

Autor: Mariusz Bykowski

Do prac wykończeniowych najlepiej przystąpić po kilku miesiącach od wymurowania domu. Budynek zdąży przez ten czas osiąść, a proces budowy jeszcze się nie zakończy. Nie warto odkładać tego na kolejne lata – nieosłonięte ściany mają gorsze parametry cieplne, a podczas prac łatwo zniszczyć zagospodarowane już otoczenie domu

Po wymurowaniu domu nie można od razu rozpocząć prac wykończeniowych ścian – najpierw trzeba pozwolić budynkowi osiąść. Proces ten trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy i może przebiegać nierównomiernie, czyli jedne fragmenty domu mogą osiadać szybciej, a inne wolniej. W narożnikach, wokół okien i wzdłuż spoin między pustakami lub bloczkami powstaną wówczas pęknięcia. Zbyt wczesne tynkowanie ścian sprawiłoby, że pękałaby też warstwa tynku. Dopiero kiedy budynek przestanie pracować i szczeliny nie będą się powiększały, można przystąpić do wykańczania murów. Trzeba przy tym pamiętać, żeby nie pozostawiać ścian nieotynkowanych zbyt długo. Pustaki i bloczki w mniejszym lub większym stopniu chłoną wilgoć. Osłabia to parametry cieplne ściany. Wprawdzie dzięki dużej grubości ścian woda nie przenika do wewnętrznych partii muru, ale może wywoływać na jego powierzchni wykwity i odbarwienia.

Materiały paroprzepuszczalne: dom musi oddychać

Paroprzepuszczalność to jedna z podstawowych zalet ścian zewnętrznych jednowarstwowych. Trzeba jednak pamiętać, że nie zastąpi ona sprawnego systemu wentylacji budynku. Stopień wymiany powietrza przez przegrody zewnętrzne to zaledwie kilka procent. Zdrowy mikroklimat wewnątrz budynku wynika więc nie z „oddychania” ścian, ale z tego, że dzięki ich paroprzepuszczalności zmniejsza się ryzyko kondensacji pary wodnej w pomieszczeniu. Wilgoć gromadząca się w powietrzu nie skrapla się na powierzchni ścian, tylko wnika w nie i swobodnie migruje na zewnątrz. Jeśli z jednej strony ściany natrafi na nieprzepuszczalną powłokę – tynk, farbę lub okładzinę – będzie się na niej gromadzić. Szczelne wykończenie od zewnątrz sprawia, że para wodna stopniowo gromadzi się w murze. Od środka nie widać wilgoci, więc pozornie nic złego się nie dzieje, ale w rzeczywistości jest ona obecna w murze, zmniejsza jego izolacyjność i naraża go na przemarzanie. Nieprzepuszczalna powłoka od strony pomieszczenia powoduje z kolei, że w warunkach podwyższonej wilgotności ściana może się stawać mokra, co naraża ją na gromadzenie kurzu i pleśni. Trzeba wtedy dbać o szczególnie intensywną wentylację.

Wykańczanie ścian jednowarstwowych od środka

Ściany wewnątrz domu można wykończyć suchym lub mokrym tynkiem, a z wierzchu pomalować go albo obłożyć okładziną z płytek ceramicznych, kamiennych lub szklanych. Przed rozpoczęciem prac wykończeniowych trzeba skończyć wszystkie roboty stanu surowego, osadzić ościeżnice okien i drzwi, rozprowadzić instalacje podtynkowe. Należy też się upewnić, czy wszystkie spoiny są prawidłowo wypełnione zaprawą, czy nigdzie nie ma ubytków i wyłomów, czy z deskowań wieńców lub nadproży nie wyciekł beton. Ewentualne naddatki trzeba skuć, a nierówności wypełnić zaprawą, bo tynk może w tych miejscach pękać. Tak przygotowane podłoże powinno się zagruntować, aby zapewnić mu czystość i zmniejszyć jego chłonność. Środek gruntujący powinien przepuszcać parę wodną i musi być dostosowany do rodzaju muru oraz wybranego wykończenia. Większość nadaje się zarówno pod tynki wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Niektóre można też zabarwić pod kolor tynku. Kiedy grunt wyschnie, czyli po mniej więcej 24 godzinach, można układać wykończenie.

Ściany jednowarstwowe od środka najczęściej wykańcza się:

• tynkiem mokrym (tynkiem cementowo-wapiennym lub tynkiem gipsowym),
• tynkiem suchym (okładziną z płyt gipsowo-kartonowych lub gipsowo-włóknowych),
• okładzinami z płytek ceramicznych, kamiennych lub szklanych,
• farbą.

Wykańczanie elewacji na ścianie jednowarstwowej

Warstwy nakładane na ściany zewnętrzne od strony zewnętrznej muszą przede wszystkim zapewnić im ochronę przed wpływem czynników atmosferycznych. Przy okazji można się postarać poprawić parametry cieplne budynku. Sposób wykończenia powinno się dobierać do konkretnych miejsc. Na przykład strefa przyziemia jest narażona na uderzenia, odpryskującą wodę, a w zimie zalega przy niej śnieg, więc musi być przede wszystkim mocna i odporna na wodę. Tymczasem ściany powinny być estetyczne, łatwe do utrzymania w czystości i ciepłe.

Elewację ścian jednowarstwowych najczęściej wykańcza się:

• tynkiem (grubowarstwowym tynkiem cementowo-wapiennym, tynkiem silikatowym i silikonowym, ciepłochronnym tynkiem cementowo-wapiennym z dodatkiem perlitu lub kulek styropianu)
• oblicówką (okładziną z desek lub tworzywa sztucznego)
• okładziną z płytek kamiennych lub klinkierowych,
• farbą paroprzepuszczalną (farbą silikonową, silikatową, silikonowo-silikatową lub cementową).