Materiały na dom energooszczędny - Izolacja ścian
Dom energooszczędny to taki, do którego ogrzania potrzeba 70 kWh/(m²·rok). Uzyskanie tak niskiego wskaźnika zużycia energii jest możliwe dzięki zastosowaniu kompleksowych rozwiązań budowlanych i instalacyjnych oraz wykorzystaniu odpowiednich materiałów. Przedstawiamy te, które mają wyśrubowane parametry.
Autor: Greg Wiktor
Wszystkie przegrody zewnętrzne – ściany, dach i podłoga – muszą skutecznie chronić przed ucieczką ciepła. Największe możliwości w zredukowaniu jego strat daje zwiększenie izolacyjności ścian. Dzięki poprawieniu jej ze standardowej na zalecaną dla domu energooszczędnego utrata ciepła przez ściany może być mniejsza aż o 40%.
W domu energooszczędnym średni współczynnik przenikania ciepła przez przegrody zewnętrzne nie może być większy niż 0,2 W/(m2.K), przy czym przyjmuje się, że dla ścian powinien on wynosić 0,15 W/(m2.K). Czy to duże wymagania? Tak – musi być dwukrotnie niższy niż dopuszczany przez nowe przepisy budowlane, zgodnie z którymi każda ściana zewnętrzna przy pomieszczeniu ogrzewanym (niezależnie od jej rodzaju) musi mieć U nie wyższe niż 0,3 W/(m2.K).
Jaka ściana
Ograniczenie strat ciepła jest możliwe dzięki zwiększeniu ich izolacji termicznej. Istotne jest to, że odpowiednią dla domu energooszczędnego izolacyjność ścian można uzyskać w różnych technologiach. Wymogom sprostają zarównościany szkieletowe wypełnione materiałem termoizolacyjnym, wzniesione z kształtek styropianowych, w których układany jest beton, oraz dwu- i trójwarstwowe, których część konstrukcyjna może być z różnych materiałów – silikatów, betonu komórkowego, ceramiki tradycyjnej, poryzowanej, prefabrykowanych elementów keramzytobetonowych czy nawet bali. Możliwe jest także zbudowanie jednowarstwowej ściany domu energooszczędnego, jednak na rynku ze świecą trzeba szukać materiałów, które spełnią funkcję
konstrukcyjną i izolacyjną, mając przy tym U na poziomie 0,15 W/(m2.K). Przykładem mogą być pustaki keramzytobetonowe wypełnione styropianem, które mają szerokość 42 cm. Nie tylko część konstrukcyjna, ale także elewacja ciepłych ścian bywa bardzo różna. Jeśli zdecydowaliśmy się na ściany trójwarstwowe, może być murowana z cegieł klinkierowych lub kamienia. Gdy wybraliśmy ocieplanie metodą lekką suchą lub ściany szkieletowe, na elewację można wykorzystać deski, drewniane profile fasadowe, kształtki z kruszyw mineralnych, płyty żywiczne albo siding. Kolejna opcja – najczęściej wybierana przez inwestorów – to ocieplanie ścian systemem BSO z elewacją pokrytą tynkiem.
Najczęściej do ocieplania ścian metodą lekką suchą stosuje się półtwarde płyty z wełny mineralnej, a do ocieplania ścian murowanych – płyty ze styropianu. Do BSO można wykorzystać styropian o zwiększonej gęstości objętościowej EPS 70 lub EPS 100 albo srebrnoszary styropian z dodatkiem grafitu, który zwiększa izolacyjność płyt, gwarantując współczynnik przewodzenia ciepła na poziomie 0,031- -0,033 W/(m·K). Cokoły warto ocieplić twardszym i odporniejszym na działanie wilgoci polistyrenem ekstrudowanym. Wymogom BSO sprosta także wełna o zaburzonym układzie włókien lub lamelowa – obie o gęstości 80- -150 kg/m3. Dobrym rozwiązaniem będzie również wełna dwuwarstwowa – z wierzchnią częścią twardą i odporną na odkształcenia, a spodnią miękką dobrze przylegającą nawet do nierównych powierzchni. Cokoły najlepiej ocieplić twardszą wełną przeznaczoną do izolowania fundamentów, która jest hydrofobizowana.
Poprawianie termoizolacyjności
Jest to najłatwiejsze do przeprowadzenia w ścianach, w których izolacja termiczna stanowi odrębną część od ich konstrukcji. Odpowiednią wartość współczynnika przenikania ciepła U (nie większą niż 0,15 W/(m2.K)) można uzyskać dzięki zastosowaniu warstwy izolacji termicznej grubości 20 cm z materiału o wysokich właściwościach izolacyjnych. Jego współczynnik przewodzenia ciepła powinien wynosić co najwyżej 0,036 W/(m·K). Na rynku dostępne są różne materiały termoizolacyjne, które spełniają taki wymóg, – także wśród najpopularniejszych – styropianu i wełny. Taka izolacja termiczna jest najbardziej uzasadniona ekonomicznie – tak wynika z analiz ekonomicznych i doświadczeń krajów, w których standard domu energooszczędnego powszechnie obowiązuje, na przykład w krajach skandynawskich. Oczywiście grubość warstwy może być nieco inna niż wspomniane 20 cm, ale wraz z jej zmianą musi także zmieniać się współczynnik przewodzenia ciepła materiału.
Im wyższy współczynnik przewodzenia ciepła, tym grubość izolacji powinna być większa i na odwrót (patrz tabela 2). Istotne jest, by warstwa izolacji charakteryzowała się oporem cieplnym na poziomie R = 5,56. Jeżeli współczynnik przewodzenia ciepła wynosi 0,033 W/(m·K), to opór ten uzyskamy, stosując warstwę termoziolacji grubości 18,5 cm. Wybierając współczynnik przewodzenia ciepła na poziomie 0,031 W/(m·K), wystarczy 17,5 cm.
Sposoby na garaż
Jeśli jest nieogrzewany, ściana znajdująca się między nim a domem musi być tak samo zaizolowana termicznie jak wszystkie zewnętrzne ściany domu. Gdy garaż jest ogrzewany i stanowi integralną część bryły domu, przyjmuje się, że temperatura w jego wnętrzu nie może być niższa niż 5°C. W takiej sytuacji konieczne jest odizolowanie garażu od mieszkalnej części budynku, w której panuje wyższa temperatura. Ściany wewnętrzne i stropy stykające się z ogrzewanym garażem powinny być ocieplone 10-centymetrową warstwą materiału o współczynniku przewodzenia ciepła co najwyżej 0,036 W/(m·K).
Newralgiczne miejsca
Koniecznie powinniśmy zadbać o wyeliminowanie miejsc, przez które może uciekać ciepło – mostków termicznych. W przeciwnym razie trzeba liczyć się z utratą nawet 30% energii dostarczanej do ogrzewania budynku. Na szczęście dostępne są gotowe produkty, które można stosować w tych trudnych miejscach. Na styku płyty balkonowej czy loggii z częścią konstrukcyjną budynku – stropem, wieńcem – należy zastosować łączniki balkonowe. Są one wykonane z neoporu o lepszych właściwościach izolacyjnych niż styropian i wkładek z drobnoziarnistego betonu kompozytowego zapewniających wytrzymałość. Z takim elementem izolacyjnym zintegrowane są stalowe pręty służące do połączenia na zakład ze zbrojeniem płyty balkonu i stropu. Do redukcji mostka między ścianą zewnętrzną a fundamentową lub stropem nad piwnicą służą cokołowe pustakiizolacyjne. Ich szkielet zbudowany jest z lekkiego betonu o wysokiej wytrzymałości na ściskanie, zbrojonego włóknem szklanym i tak ukształtowany, by przenosić duże obciążenia. Osłona z twardego styropianu znacznie obniża współczynnik przewodzenia ciepła nawet do 0,19 W/(m.K). Skuteczność tego rozwiązania szacowana jest na 70%.