Już nie złożysz wniosku o dotację z programu Czyste powietrze! NFOŚiGW mówi: Czas na remont programu
Wstrzymano przyjmowanie nowych wniosków w programie Czyste powietrze. Program po reformie ma ruszyć ponownie wiosną 2025 r. W grudniu br. rozpocznie się nabór wniosków dla właścicieli domów z województw zniszczonych przez tegoroczną powódź.
Spis treści
- Przerwa w programie Czyste powietrze
- Nadużycia w programie Czyste powietrze
- Główne zmiany w programie Czyste powietrze
- Podsumowanie programu Czyste powietrze
- Nowe źródła finansowania
- 300 mln zł dla powodzian
Przerwa w programie Czyste powietrze
28 listopada 2024 r. o godz. 14 wyłączono możliwość składania nowych wniosków o dofinansowanie prac termomodernizacyjnych i wymiany urządzeń grzewczych w ramach programu Czyste powietrze. W tej chwili trwa rozpatrywanie wniosków, które już wpłynęły, realizacja umów, a także wypłata środków. Wszystkie wnioski, które wpłynęły, zostaną przeprowadzone przez całą procedurę.Program po reformie ma zostać ponownie uruchomiony wiosną 2025 r. Przed nami duże zmiany w programie konieczne, żeby ukrócić nadużycia, które w nim miały miejsce w ostatnim czasie.
Czytaj też:
Na konferencji prasowej 28 listopada Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, stwierdziła:
Naszym najważniejszym celem jest poprawa jakości powietrza, ale także musimy ochronić przed nieuczciwymi wykonawcami i pośrednikami Polki i Polaków, by nie narażać ich na konieczność zwrotu dotacji lub rachunki grozy.
Nadużycia w programie Czyste powietrze
Program jest na bieżąco monitorowany, odbywały i odbywają się kontrole dotowanych inwestycji. Niestety, pewne rozwiązania wprowadzone wcześniejszą reformą programu stały się źródłem nadużyć. Zniesiono w pewnych kategoriach limity kosztów, na przykład na stolarkę. W efekcie pojawiały się zawyżone rachunki za drzwi za 20 tys. zł. Sporą pokusą było 100% dotacji dla osób najuboższych. Znalazł się bardzo biedny właściciel 3 domów który trzykrotnie skorzystał z dofinansowania. Możliwość prefinansowania inwestycji z wypłatą 50% dotacji dla wykonawcy sprawiła, że pojawiły się firmy, które podpisywały umowy z beneficjentami programu na przeprowadzenie termomodernizacji, brały zaliczki i znikały.
Chcemy położyć kres nadużyciom w programie Czyste Powietrze. Przeprowadziliśmy wzmożone kontrole, skutki nieprawidłowości to oddawane dotacje (wraz z odsetkami) lub zmniejszenie dofinansowania. Trzeba skończyć ze 100-procentowym dofinansowaniem na kilka domów, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców za usługi i materiały, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku, a cała odpowiedzialność spadała na nieświadomego beneficjenta - wyjaśnia zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW Robert Gajda.
W ostatnim czasie trwały konsultacje z urzędnikami oddziałów NFOŚiGW, jednostkami samorządu, przedstawicielami branży budowlanej. W efekcie powstał plan niezbędnych zmian w programie.
Polecamy także:
Główne zmiany w programie Czyste powietrze
Nowe reguły Czystego powietrza obejmą:
- limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów;
- obowiązek wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy;
- dotacje dla rzeczywiście najuboższych;
- uzyskanie określonego standardu energetycznego w wyniku realizacji inwestycji;
- wprowadzenie operatorów programu, którzy poprowadzą wnioskodawców przez całą procedurą;
- wprowadzenie listy rekomendowanych wykonawców;
- wprowadzenie listy rekomendowanych audytorów energetycznych;
- obowiązkowe OC wykonawców;
- więcej kontroli na miejscu i pod okiem na firmy, które będą przyłapane na nieuprawnionym działaniu.
Podsumowanie programu Czyste powietrze
Od początku realizacji programu do WFOŚiGW wpłynęło już ponad 1 mln wniosków na kwotę 37 mld zł, w tym podpisanych umów jest ponad 820 tys. na ok. 26 mld zł. Dotychczas wypłacono niemal 14 mld zł dla 650 tys. beneficjentów.
Nowe źródła finansowania
Przedstawiciele NFOŚiGW zapewnili, że środki finansowe na wypłaty dotacji są zabezpieczone. Obecny rząd odblokował w styczniu br. środki z KPO – 13,9 mld zł - oraz w kwietniu z FEnIKS – 7,6 mld zł. Teraz trwają prace nad długofalowym planem finansowania programu. Przygotowywany jest wniosek do Europejskiego Banku Inwestycyjnego na kwotę 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego, która umożliwi finansowanie programu po wykorzystaniu środków FEnIKS.
300 mln zł dla powodzian
NFOŚiGW, we współpracy z Ministerstwem Klimatu i Środowiska, przygotował w ramach programu Czyste powietrze specjalny program dotacji do termomodernizacji domów w czterech województwach dotkniętych powodzią: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim.