Dzień Otwarty Domów Przysłupowych tradycyjnie w ostatnią niedzielę maja. Pod patronatem Muratora
Kraina Domów Przysłupowych to dziś trójstyk trzech państw - Polski, Czech i Niemiec. Ten obszar wyróżnia się unikalną zabudową drewnianą charakterystyczną tylko dla tego regionu. Niektóre z tysięcy wyjątkowych domów będzie można zwiedzić podczas corocznego wydarzenia. 28 maja odbędzie się kolejna edycja Dnia Otwartego Domów Przysłupowych.
Autor: Ze zbioru Stowarzyszenia Dom Kołodzieja
Obiekt ma zachowaną oryginalną bryłę, czytelny układ komunikacyjny i elementy konstrukcyjne w postaci stropu belkowego oraz więźby dachowej. We wnętrzu zachowała się znaczna część wyposażenia kuźni. Budynek stanowi cenny przykład badawczy dotyczący XIX-wiecznych warsztatów rzemieślniczych związanych z kulturą rolną
Nazwa dom przysłupowy pochodzi od drewnianych kolumn, słupów, które na parterze okalają izbę zrębową i podtrzymują ciężar konstrukcyjny górnych kondygnacji ścian, albo dachu. Piętra tych domów są najczęściej o konstrukcji ryglowej, wypełnionej szachulcem (gliną i słomą) - tłumaczy Elżbieta Lech-Gotthardt ze Stowarzyszenia "Dom Kołodzieja".
Najwięcej domów przysłupowych znajduje się w Czechach (ponad 13,5 tys.). W Niemczech jest ich około 6 tysięcy, a w Polsce zinwentaryzowano w ramach stowarzyszenia około 600.
Dolny Śląsk to tygiel różnorodności drewnianej architektury ludowej, oprócz domów przysłupowych występują domy: ryglowe, tyrolskie, podcieniowe i sudeckie, tworząc spójny krajobraz kulturowy regionu dodaje Elżbieta Lech-Gotthardt.
Od 20 lat zawsze w ostatnią niedzielę maja równolegle po polskiej, czeskiej i niemieckiej stronie, odbywa się dzień otwarty, podczas którego można zwiedzać niesamowite budowle, bez względu na ich stan techniczny. Możemy wejść do środka wykończonych domostw, jak i zobaczyć nieruchomości, które dopiero czeka przebudowa. Ten dzień nazywany jest "świętem drewnianej architektury ludowej".
Domy zgłoszone do zwiedzania podczas Dnia Otwartych Domów Przysłupowych 28 maja 2023 r. za pośrednictwem Stowarzyszenia DOM KOŁODZIEJA:
powiat bolesławiecki:
- Łaziska 38 gm. Bolesławiec
- Łaziska 50 gm. Bolesławiec „Niebieski Burak”
powiat karkonoski:
- Jelenia Góra ul. Jana Matejki 28 Muzeum Karkonoskie/Chata Karkonoska
- Antoniów 78, 80, 82 gm. Stara Kamienica
- Czernica 64 gm. Jeżów Sudecki I raz
- Czernica 79 gm. Jeżów Sudecki „ Konopka 79”
- Karpacz ul. Kopernika 2 „Muzeum Sportu i Turystyki”
- Kopaniec 145 - gm. Stara kamienica Galeria „Kozia Szyja”
- Płoszczyna 19 gm. Jeżów Sudecki I raz
- Szklarska Poręba ul. Odrodzenia 1 „Domicil Alma”
powiat lubański:
- Grabiszyce Średnie 118 gm. Leśna „Izerski dom”
- Wolimierz 126 gm. Leśna I raz
powiat lwówecki:
- Giebułtów 102 gm. Mirsk
- Giebułtów 134 gm. Mirsk „Dom Tetzla”
- Ubocze 99 gm. Gryfów Śląski I raz
powiat kamiennogórski:
- Uniemyśl 60 Karczma Sądowa gm. Lubawka
powiat zgorzelecki:
- Bogatynia ul. Aleja Żytawska 17, 18, 24, 30, 32, 33
- Bogatynia ul. Plac Bohaterów Warszawy 4
- Bogatynia ul.1 Maja 1, 5, 8
- Bogatynia ul. Armii Krajowej 13
- Bogatynia ul. Kościuszki 114 Dom Chlebowy I raz
- Bogatynia ul. Kościuszki 35
- Działoszyn 163 gm. Działoszyn
- Działoszyn 167 Kuźnia gm. Działoszyn
- Zgorzelec Aleje Lipowe 1 „Zagroda Kołodzieja” 59-900 Zgorzelec translokacja domu
powiat złotoryjski:
- Twardocice 45 gm. Pielgrzymka (I raz)
Domy te można zwiedzać w godzinach od 12.00-18.00. Święto to służy popularyzacji wiedzy o drewnianej architekturze ludowej. Wzorem lat ubiegłych, do zwiedzania w całej krainie w tym roku może być otwartych ponad 150 budynków.
- Strona polska od 2005 roku bierze czynny udział w tym wydarzeniu, koordynatorem tych działań jest Stowarzyszenie "Dom Kołodzieja". Z roku na rok przybywa świadomych właścicieli domów przysłupowych, którzy decydują się otworzyć swoje domy i podzielić swoimi doświadczeniami. W tym roku po stronie polskiej zostały zgłoszone 32 obiekty. Niektóre z nich otworzą swoje drzwi po raz pierwszy, inne po raz kolejny.
Każdy z domów to oddzielna księga pisana doświadczeniem mieszkańców. Warto skorzystać z okazji i zajrzeć do środka, aby przekonać się, że w tych domach można fajnie żyć, pracować, realizować pasje i marzenia. Tego dnia, dumni gospodarze oprowadzają gości, częstują specjałami i dzielą się wiedzą, jak te domy remontować lub budować na nowo. Od nich można posiąść wiedzę m.in. na temat tego, jak zdobyć środki na remont takich domów, czy dostać kontakt na dobrych rzemieślników - wyjaśnia Lech-Gotthardt.
Więcej informacji na temat domów przysłupowych i organizowanego wydarzenia możecie znaleźć na Facebook i stronie internetowej. Oprócz tego, tradycyjnie, partner niemiecki - Stiftung Umgebindehaus przygotowuje trójstronną publikację wszystkich zgłoszonych domów.
Wydarzeniu towarzyszyć będą wystawy, prelekcje, etc.
- Pławna Dolna 93 gm. Lubomierz Galeria CAFE MILIŃSKI „Domy wymieszkane” Darek Dariusz Miliński
- Bogatynia Aleja Żytawska 17-24 Galeria Na Skwerze Sławomir Zamożny „Chałupy Łużyckie” Reggie Zamożny
- Gmina Leśna, Stowarzyszenie Wolimierz Prezentacja Projektu Centrum Domów Przysłupowych Szymon Surmacz, Stowarzyszenie Wolimierz
- Miejskie Centrum Kultury, Aktywności i Promocji Gminy "Stacja Kultury" w Świeradowie-Zdroju Dariusz Godawa "Przysłupy - obudzony czas". Wernisaż i otwarcie wystawy: 27 kwiecień 2023 godz.17:00 w MCKAiPG Stacja KulturyWystawa w sali wystawowej będzie trwała do 10 czerwca 2023 w godzinach pracy Stacji Kultury Pn-Pt 10:00-17:00 So: 10:00-16:00
- Czernica 64 gm. Jeżów Sudecki prelekcja firmy Root BD Wrocław "Oddychające i zdrowe ściany w modernizacji domów przysłupowych. Włókno drzewne, a fizyka ciepła i wilgoci."
