W jakiej odległości od zabudowy mieszkaniowej może powstać farma wiatrowa?
Farmy wiatrowe to jedno z coraz bardziej popularnych rozwiązań propagujących OZE. Jednak miejsca ich usytuowania muszą zostać uregulowane w odpowiednich przepisach. Przede wszystkim, powinny zostać jasno określone odległości farm wiatrowych od zabudowy mieszkaniowej. Czy jest szansa na uchwalenie nowych przepisów?
Autor: thinkstockphotos.com
RPO uważa, że brak określenia odpowiednich odległości farm wiatrowych od mieszkaniówki narusza konstytucję
W piśmie skierowanym do prezes Rady Ministrów, Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśliła, że w ubiegłym roku do Sejmu wpłynął poselski projekt dotyczący tworzenia i funkcjonowania elektrowni wiatrowych (druk numer 758). Proponowana nowelizacja ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, miała na celu ochronę mieszkańców przed szkodliwym wpływem niekontrolowanego rozpowszechnienia instalacji wytwarzających energię wiatrową, m. in. przez określenie minimalnych odległości farm wiatrowych od obszarów zabudowań, bez względu na ukształtowanie terenu.
Czy brak określenia odpowiednich odległości farm wiatrowych od mieszkaniówki narusza konstytucję?
RPO uważa że tak. Do tej pory jednak kwestia ta nie jest rozwiązana. W toku prac sejmowych odstąpiono bowiem od uregulowania minimalnej odległości wież elektrowni wiatrowych od zabudowy mieszkaniowej. Brak przepisów w tej kwestii, zdaniem Rzecznika, narusza konstytucyjną zasadę ochrony zdrowia. Jak pokazuje bowiem praktyka przyjecie ogólnego założenia, że określenie odległości powinno wynikać z konkretnego stanu faktycznego, a przede wszystkim zależeć od charakteru przedsięwzięcia i charakteru zabudowy, prowadzi często do lokalizowania farm wiatrowych, w tym o dużej mocy, w bezpośrednim sąsiedztwie domów mieszkalnych.
Jak podkreśliła RPO, z publikacji naukowych wynika, że turbiny wiatrowe mają niewątpliwy wpływ ludzkie zdrowie poprzez emitowanie hałasu niskiej częstotliwości, infradźwięki, efekty akustyczne i optyczne czy pulsacje. Mogą przyczynić się również do wibrowania elementów konstrukcyjnych w domach. Ponadto, w większości państw członkowskich UE decyzje dotyczące lokalizacji farm wiatrowych są podejmowane z uwzględnieniem minimalnych odległości dzielących tereny zabudowy mieszkaniowej od farm wiatrowych.
Odległości elektrowni wiatrowych od domów – w Europie takie przepisy funkcjonują
Przykładowo w Wielkiej Brytanii odległość ta, zależy od wysokości posadowienia turbiny i wynosi od 1000 do 3000 m., we Włoszech - 2000 m; w Niemczech - od 300 do 1000 m (w różnych landach), w Hiszpanii - od 500 do 1000 m.
Z informacji posiadanych przez RPO wynika, że w Polsce odległości dzielące farmy wiatrowe od terenów zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej wynoszą nawet 80 m, co oznacza, że znacznie odbiegają one od odległości, które w obecnym stanie prawnym zostały przyjęte na rzecz lokalizacji farm wiatrowych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Farmy wiatrowe zlokalizowane zbyt blisko domów mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie
Rzecznik Praw Obywatelskich powołała się również na opinię Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny stwierdzającą, że odległością gwarantującą zarówno dotrzymanie norm hałasu, zminimalizowanie ewentualnych uciążliwości oraz ograniczenie do minimum wpływu efektu migotania cieni, emisji infradźwięków i zagrożeń związanych z odrywaniem od łopat (turbin) kawałków lodu, jest dystans co najmniej 2 km.
W rezultacie RPO zwróciła się do premier o podjęcie działań na rzecz prawnego uregulowania odległości farm wiatrowych od zabudowań mieszkalnych.
09.01.2015
