Czy warto mieć polisy w kilku firmach?

Czy mogę wykupić dwie polisy ubezpieczeniowe w dwóch różnych towarzystwach dla jednego domu? Czy w razie szkody (na przykład pożaru) otrzymałbym wówczas dwa pełne odszkodowania z dwóch firm?

Żeby poznać skutki takiego postępowania, musimy rozważyć dwie sytuacje.

Sytuacja pierwsza

Budynek został ubezpieczony w dwóch firmach, a łącznie sumy ubezpieczenia z obu firm odpowiadają wartości budynku.
W tej sytuacji każda z firm może potraktować takie ubezpieczenie jako zawarte w niepełnej wartości (niedoubezpieczenie), a ewentualne odszkodowanie wypłacić w takim procencie, w jakim suma ubezpieczenia pozostaje do wartości budynku. Jeżeli na przykład budynek jest wart 200 tys. zł, a suma ubezpieczenia w każdej z firm wyniesie 100 tys. zł, wartość odszkodowania zostanie pomniejszona o połowę niezależnie od tego, czy jest to szkoda częściowa, czy całkowita (wyczerpująca sumę ubezpieczenia). Przy szkodzie wynoszącej na przykład 50 tys. zł, można zatem otrzymać łącznie z obu firm tylko 25 tys. zł odszkodowania.

Sytuacja druga

Budynek został ubezpieczony w każdej z firm na pełną kwotę, czyli suma ubezpieczenia na każdej polisie odpowiada wartości budynku. W tym przypadku trzeba pamiętać o podstawowej zasadzie ubezpieczeń majątkowych, która mówi o tym, że odszkodowanie ma pozwolić jedynie na przywrócenie mienia do stanu sprzed szkody i nie może służyć wzbogaceniu się. W art. 824 § 1 k.c.  postanowiono, że „o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody”. Z kolei zgodnie z art. 824 § 2 k.c. każdy zakład ubezpieczeń odpowiada do wysokości szkody w takim stosunku, w jakim przyjęta przez niego suma ubezpieczenia pozostaje do łącznych sum ubezpieczenia wynikających z podwójnego lub wielokrotnego ubezpieczenia. Niezależnie zatem od tego, w ilu towarzystwach będą zawarte umowy ubezpieczenia, łączne odszkodowanie maksymalnie osiągnie wartość szkody. Jeśli dom zostanie ubezpieczony na przykład w trzech firmach, w każdej na 200 tys. zł, to każda z tych firm odpowiada w 1/3 wysokości szkody.
Jeżeli szkoda wyniesie 90 tys. zł, to każda wypłaci po 30 tys. zł.

Podsumowanie

Najbardziej korzystne jest ubezpieczenie w jednej firmie na pełną wartość budynku odpowiadającą sumie ubezpieczenia.